ABD Başkanı Donald Trump’ın Grönland’ı satın alma fikrini gündeme getirmesinin ardından, Danimarka bölgedeki varlığını artırmaya yönelik somut adımlar atmaya başladı. Danimarka Savunma Bakanlığı, yaklaşık 2 milyar dolarlık bir savunma anlaşması hakkında açıklama yaptı.
Bölgede daha fazla gemi ve İHA görev yapacak
Açıklamaya göre, Danimarka, Faroe Adaları ve Grönland yönetimlerinin iş birliğiyle hazırlanan bu anlaşma, bölgenin egemenliğini koruma ve gözetim kapasitesini artırmayı hedefliyor. Plan kapsamında, Grönland çevresinde görev yapacak üç yeni Arktik devriye gemisi ile uzun menzilli iki insansız hava aracının denetim faaliyetlerinde kullanılacağı belirtildi.
Taraflar, anlaşmanın ilk aşamasını tamamlamakla birlikte, 2025’in ilk yarısında ikinci bir anlaşma üzerinde uzlaşılması gerektiği konusunda da fikir birliğine vardı.
"Daha güçlü varlık göstermeliyiz"
Danimarka Savunma Bakanı Troels Lund Poulsen ve Grönland Dışişleri Bakanı Vivian Motzfeldt, düzenledikleri ortak basın toplantısında anlaşmaya ilişkin değerlendirmelerde bulundu:
Arktik ve Kuzey Atlantik bölgelerinde ciddi güvenlik ve savunma sorunlarıyla karşı karşıyayız. Bu nedenle burada daha güçlü bir varlık göstermemiz kaçınılmaz.
Motzfeldt ise Grönland’ın ve çevresinin güvenliğini artırmayı amaçlayan bu anlaşmadan memnuniyet duyduklarını ifade etti.
Trump'in tartışmalı açıklamaları
ABD Başkanı Donald Trump, 23 Aralık 2024'te Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, Grönland’ın ABD kontrolüne geçmesi gerektiği yönündeki görüşünü bir kez daha dile getirdi. Trump, Ada’nın mülkiyet ve kontrolünün ABD için "mutlak bir zorunluluk" olduğunu savundu.
Bu açıklama, özellikle Grönlandlı yetkililer olmak üzere birçok kesimde büyük tepkiyle karşılandı. Grönland Başbakanı Mute Bourup Egede, konuya ilişkin net bir tavır ortaya koyarak, ifadelerini kullandı.
Grönland, Danimarka Krallığı’na bağlı iki özerk bölgeden biri olarak dikkat çekiyor ve diğer bölge olan Faroe Adaları gibi kendine has bir yönetim modeline sahip. Ada, Danimarka’ya yaklaşık 2 bin 900 kilometre uzaklıkta yer alıyor ve jeopolitik önemi nedeniyle uzun süredir uluslararası tartışmaların merkezinde bulunuyor.