Emtia piyasasında işlem gören 18 ürünün fiyat hareketlerinden derlediği verilere göre, ocak ayında 15 emtia yatırımcısına kazandırdı.
Çin'in talebinin güçlü kalacağına yönelik beklentiler, ABD Merkez Bankasının (Fed) faiz artışını öteleyebileceğine yönelik öngörüler, bankanın güvercin söylemleri, dolar endeksindeki gerileme emtia piyasasını ocak ayında olumlu etkiledi.
Geçen yıl yatırımcısına yüzde 27,6 kazandıran kakao, emtia piyasasında ocak ayında yüzde 10,3 ile yatırımcısına en fazla kaybettiren ürün oldu.
Söz konusu dönemde, doğal gaz yüzde 1,3 düşüş kaydederken, alüminyum ise yatay seyretti.
Ocak ayında yatırımcısına en fazla kazandıran yüzde 14,2 ile Nikel oldu. Nikeli yüzde 13,2 ile Brent petrol, yüzde 6,6 ile çinko, yüzde 6 ile paladyum, yüzde 5,8 ile şeker, yüzde 4 ile kahve, yüzde 3,8 ile gümüş, yüzde 3,6 ile kurşun, yüzde 3,3 ile platin, yüzde 3 ile pamuk, yüzde 2,9 ile altın, yüzde 2,6 ile buğday, yüzde 2,3 ile soya fasulyesi, yüzde 1,8 ile bakır ve yüzde 0,4 ile mısır takip etti.
Konuya ilişkin olarak sorularını yanıtlayan Vadeli İşlem ve Emtia Piyasaları Uzmanı Zafer Ergezen, Batı Afrika'da iyileşen hava şartları ile beraber kakao fiyatları üzerindeki satış baskısının da arttığını belirtti. Batı Afrika'nın dünyanın en büyük kakao üreticisi olarak küresel kakao üretiminin yaklaşık yüzde 75'ini gerçekleştirdiğini ifade eden Ergezen, bölgede yağışların artması ile beraber kakao üretimi ve kalitesine yönelik endişelerin de azaldığını bildirdi.
Batı Afrika'daki hava durumunun kakao için önemli olduğunu dile getiren Ergezen, kasım ayından Şubat ayına kadar olan zamanın bölgede kurak dönem olarak bilinmekte olduğunu, bu dönemde Harmattan Rüzgarları denen sıcak ve kurak çöl rüzgarlarının etkili hale geldiğini anlattı.
Ergezen, bu rüzgarların havadaki nem oranını düşürerek kakao kalitesinin de azalmasına yol açtığını belirterek, bu dönemin sonuna gelinmesinin vadeli fiyatlarda da satış baskısının artmasına neden olarak gösterildiğini kaydetti.
Batı Afrika'da El Nino olasılığı nedeniyle üretime yönelik endişeler meydana geldiğini vurgulayan Ergezen, bu olasılığın azalmasıyla beraber kakao fiyatlarında da kar satışlarının görüldüğünü belirtti.
Fed ve Brexit kakao için risk
Ergezen, "kakao işlemlerinde satışa neden olarak gösterilebilecek bir diğer faktör ise ABD Merkez Bankasının (Fed) faiz kararı ve Brexit olarak gösterilebilir. Faizlerdeki artışın hem para birimlerinde dalgalanmalara yol açması hem de büyüme beklentilerini düşürmesi, emtiaların geneli ve kakao için satış baskısının artmasına yol açıyor." dedi.
Kakao fiyatlarında satışların artması ile beraber en çok sorulan sorulardan bir tanesinin "yükselişin sonuna gelindi mi" olduğunu ifade eden Ergezen, şunları kaydetti:
"Yılbaşından bu yana satıcılı eğilim sürüyor. Bunun nedeni 2.400 üzerinde kalınamamasıyla başlayan kar satışları olarak görülebilir. 2.165 seviyesinde ise yükselen trend çizgisi geçiyor. Buradan tepki alımlarının gelmesi beklenebilir. Kakao fiyatı, 2018 yılı başından başlayan yükselişi sonrası yukarı yönlü trend oluşturmaya çalışıyor. Bu nedenle kısa vadede 2.165 seviyesi, orta vadede ise 2.115 seviyesi önem kazanıyor. Görüldüğü gibi yukarı yönlü hareketin devam edebilmesi aşağıda çok fazla marj da kalmadı. Bu seviyelerdeki fiyat tepkileri, yükseliş trendi ile ilgili sorulara da cevap verecek. Kalitedeki düşüş nedeniyle zaten destek seviyelerinin altına şimdilik gerilemiyor. 2.410 dolar seviyesinin geçilmesi durumunda ise yeni bir yükseliş trendinin başlaması beklenebilir. Bunun için özellikle Batı Afrika'daki gelişmeler dikkatle takip edilecektir."
Ergezen, hava durumunun etkisinin yüksek olması ile birlikte üretim ve kalite beklentilerinin de fiyatlar açısından önemli konumda bulunduğunu belirterek, "Halen yüksek üretim beklentileri sürse de Uluslararası Kakao Organizasyonu, geçtiğimiz sezonda üretim fazlası beklentilerini azaltarak 22 bin tona düşürdü. Küresel üretim tahminleri de 4,64 milyon tona geriledi" ifadelerini kullandı.
Üretimin yüksek devam etmesine rağmen fiyatların bundan fazla etkilenmemesinin nedeninin ise talep olarak gösterilebileceğini dile getiren Ergezen, "Örneğin, Avrupa'da işlenen kakao miktarı önceki yıla göre yüzde 5,5 artış gösterdi. Çin'de ithal edilen kakao miktarı ise yıllık bazda yüzde 16 arttı. Asya'da işlenen kakao miktarı yıllık yüzde 8.4 artış gösterdi. Küresel çikolata tüketiminin 2018-2019 sezonunda 7,7 milyon tona ulaşması bekleniyor. Bu da daha fazla kakao tüketimi demek. Özellikle Uzak Doğu ve gelişmekte olan ülkelerdeki talep artışı, kakao fiyatını olumlu olarak etkiliyor." değerlendirmesinde bulundu.
Dünya borsalarında işlem gören emtia çeşitlerinin 2018 Aralık ile 2019 Ocak kapanış fiyatları ve getirileri şöyle: