Ar-Ge yatırımları KOBi’leri besliyor

Ar-Ge yatırımlarındaki hızlı yükseliş, KOBİ’lerin yenilikçi adımlarını destekleyerek sektördeki rekabet gücünü artırıyor. Bu sayede sınırlı kaynaklara sahip işletmeler; üniversiteler ve araştırma kurumlarıyla güç birliği yaparak daha verimli üretim modellerine geçiş yapıyor.

Burak Karaca
Fotoğraf: Arşiv

Türkiye’de Ar- Ge yatırımları 400 milyar lirayı bulurken, KOBİ’lerin bu alandaki çabaları da yenilikçi çözümler üretme yönünde ivme kazanıyor. 2023 yılı verilerine göre, ülke genelinde Ar-Ge harcamaları yüzde 90 artarak 377 milyar TL’ye yükseldi. İmalat sanayi 139 milyar TL ile listenin en üst sırasını oluştururken, özellikle havacılık sektöründe yüzde 129’luk büyüme öne çıktı. Bu artışlar, büyük ölçekli şirketlerin yanı sıra, KOBİ’ler için de devlet destekleri ve TÜBİTAK programlarıyla sağlanan finansal imkanların önemini artırıyor.

KAMUDA SAVUNMA BAŞI ÇEKİYOR

Küçük ve orta büyüklükteki işletmeler, Ar-Ge yatırımlarında halen büyük oyunculara kıyasla daha sınırlı kaynaklara sahip olsa da, yenilikçi ürün ve hizmet geliştirme potansiyelleriyle ekonomide önemli bir rol oynamaya devam ediyor. Özel sektör genelinde Ar-Ge harcamaları yüzde 102 artış gösterirken, kamunun yatırım alanında ise savunma sanayi liderlik ipini göğüslüyor. Özel sektörün toplam Ar-Ge harcamaları içindeki payının yüzde 65’e yükselmesi, KOBİ’lerin de yenilikçi çözümler üretebilmek adına bu artıştan dolaylı olarak yararlanabileceğinin sinyallerini veriyor.

NİTELİKLİ İNSAN GÜCÜ YETİŞTİRİLMELİ

Bunun yanında, TÜBİTAK desteklerine ve özel sektöre yönelik programlara yapılan başvurularda son bir yılda yüzde 30’luk artış gözlemlenmesi, KOBİ’lerin teknolojiye ve araştırmaya olan ilgisinin artmaya başladığının göstergesi olarak değerlendiriliyor. Ancak, Ar-Ge çalışanı açısından bakıldığında, özel sektördeki artışın 207 bine ulaşması, KOBİ’lerin nitelikli insan gücüyle desteklenmesinin ne kadar kritik olduğunu ortaya koyuyor. Devlet teşvikleri, vergi indirimleri ve hibe programları, bu alandaki eksikliklerin giderilmesi için KOBİ’lere sağlanan desteklerin temelini oluşturuyor.

İŞ BİRLİKLERİYLE SÜREÇ HIZLANIYOR

KOBİ’ler, sınırlı bütçelerle Ar-Ge’ye yatırım yaparken, üniversiteler, araştırma kurumları ve özel sektör arasındaki iş birliklerini artırarak inovasyon süreçlerine hız kazandırmayı hedefliyor. Özellikle dijital dönüşüm ve otomasyon alanında yapılacak yatırımlar, KOBİ’lerin uluslararası rekabette daha etkin rol oynamasına olanak sağlayacak. Türkiye’nin Ar- Ge yatırımlarındaki genel artış eğilimi, KOBİ’lerin de teknolojiye ve yenilikçiliğe dayalı üretim modellerine geçiş yapmasına zemin hazırlıyor.