Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Gümrük Muhafaza ekiplerince yürütülen kaçakçılıkla mücadele faaliyetleri neticesinde toplam 10 milyar lira değerinde kaçak eşyanın ele geçirildiğini belirtti.
Muş, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, bakanlığının 2023 yılı bütçesine ilişkin yaptığı sunumda, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) koşullarıyla birlikte e-ticaretin tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de büyük bir ivme kazandığını söyledi.
Geçen yılın ilk 6 ayında yaklaşık 161 milyar lira olan e-ticaret hacminin 2022 yılının aynı döneminde 348 milyar liraya yükseldiğini aktaran Muş, Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'da yapılan değişiklikle adil ve şeffaf bir piyasa tesis edileceğini, e-ticaret pazar yerlerindeki mikro, küçük ve orta büyüklükteki işletmeler ile esnafın haklarının korunacağını bildirdi.
Muş, tacir, esnaf ve çiftçinin ekonomik değeri haiz tüm taşınır varlıklarını teminat göstererek finansmana erişimini kolaylaştıran Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Uygulaması ile tescil edilen rehin sözleşmesi sayısının 64 bine ulaştığını belirtirken, "Bu sözleşmeler ile ticari aktörlerimize 2022 yılında yaklaşık 774 milyar lira güvence tutarı karşılığında finansman imkanına ulaşmıştır." diye konuştu.
Kovid-19'dan dolayı zarar gören esnaf ve sanatkarı yüzde 50 ve yüzde 100 faiz indirimli krediler ile desteklemeye devam ettiklerini aktaran Muş, "31 Ekim itibarıyla yıl içerisinde kullandırılan faiz indirimli kredilerin toplam tutarı 56 milyar lirayı aşmıştır. Ekim ayında, Sayın Cumhurbaşkanı'mız tarafından esnaf ve sanatkarlara yönelik yeni finansman imkanları kamuoyuna duyurulmuştur. Bu bağlamda, Halkbank'tan kredi kullanıp takibe düşenlere 6 aya kadar geri ödemesiz, 36 aya kadar vadeli, yüzde 4 faizli krediyle borçlarını tasfiye imkanı sağlanmıştır. Ayrıca, esnaf ve sanatkarların Halkbank'tan kullandıkları kredilerin faiz oranları yüzde 7,5'e düşürülmüş; kredi üst limitleri işletme kredileri için 500 bin liraya, yatırım kredileri için ise 1,5 milyon liraya yükseltilmiştir." ifadesini kullandı.
Bakan Muş, eylül sonu itibarıyla tüketici hakem heyetlerine 453 bini aşkın başvuru yapıldığını belirterek, aynı dönemde 441 bini aşkın başvurunun sonuçlandırıldığını ve yaklaşık 900 milyon lira tutarında uyuşmazlığın karara bağlandığını söyledi.
'İhracat beyanname sayısı yüzde 5,6 arttı'
Yılın 10 aylık sürecinde, gümrük idarelerinde işlem gören ihracat beyannamesi sayısının bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 5,6 artarak 4 milyonu aştığını aktaran Muş, bu dönemde yaklaşık 9,2 milyon araç ve 108 milyon yolcunun işlemlerinin yapıldığını bildirdi. Muş, Türkgözü, Gürbulak ve Pazarkule gümrük kapılarının modernizasyon çalışmalarının devam ettiğini anlatarak, "Şanlıurfa Gümrük Müdürlüğü, Mersin Laboratuvar Müdürlüğü, Ege Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü, Şırnak/Silopi ve Hakkari/Yüksekova lojmanları ile Ceylanpınar Gümrük Kapısı'nın yenilenmesine ilişkin proje çalışmaları tamamlanmış olup, yakın zamanda inşaat faaliyetlerine başlanacaktır. Balıkesir ve Nizip gümrük müdürlükleri ise 2022 yılında faaliyete geçmiş olup, önümüzdeki süreçte, Çukurova Havalimanı'nda açacağımız müdürlük sayımızı 167'ye yükselteceğiz." değerlendirmesinde bulundu.
Muş, e-ihale sistemi üzerinden yılın 10 ayında 10 bini aşkın ihale yapılarak 1 milyar lirayı aşkın hasılat elde edildiğini ve bu rakamda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 122 artış sağlandığını söyledi.
"30 milyar liralık kamu zararının önüne geçtik"
Kaçakçılıkla mücadele çalışmalarına ilişkin de bilgi veren Muş, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Milli Tarama Sistemi Projesi (MİLTAR) kapsamında, ilk milli tarama sistemimizi Alsancak Limanı'nda faaliyete aldık. Akabinde, yarı sabit ve mobil tarama sistemlerinin de yerli olarak üretilmesi için çalışmalara başladık ve Savunma Sanayi Başkanlığımızla bir işbirliği protokolü imzaladık. Ülkemiz, bu proje sayesinde tarama sistemlerini seri olarak üretebilen sınırlı sayıda ülkelerden biri olacaktır. Tarama Ağı Projemiz ile gümrük kapılarında taranan araç ve konteynerlere ait x-ray görüntülerini yapay zekayı da kullanarak hem merkezde hem de sahada eş zamanlı olarak süratle analiz edebilen bir sistem kuruyoruz. Gümrük Muhafaza ekiplerimizce yürütülen kaçakçılıkla mücadele faaliyetleri neticesinde toplam 10 milyar lira değerinde kaçak eşya ele geçirilmiştir. Bakanlığımız bünyesinde görev yapan Akaryakıt Özel Ekibi'nce bu yıl içerisinde yürütülen çalışmalarda 4 milyar lira değerinde vergi zayi ile 10 milyar lira değerinde sahte fatura tespit ettik ve 1262 ton kaçak akaryakıta el konulmuştur."
Muş, dış satış yöntemiyle gerçekleştirilen suiistimallerin engellenmesine yönelik çalışmalar yürüterek 30 milyar liradan fazla kamu zararının önüne geçtiklerine de dikkati çekti.
Uyuşturucu madde kaçakçılığıyla mücadele alanında yürüttükleri çalışmalardan örnekler veren Muş, "Gürbulak Gümrük Kapısı'nda biri 1 ton 18 kilo diğeri 622 kilo olmak üzere tüm zamanların en yüksek miktarlı sıvı metamfetamin yakalamalarını gerçekleştirdik. İstanbul Ambarlı Limanı'nda rekor yakalama olarak tarihe geçen 2 ton 91 kilo captagon yakalamasının yanı sıra yine İstanbul'da 338 kilo, Cilvegözü Gümrük Kapısı'nda 404 kilo captagon ele geçirdik. Ayrıca, Esendere Gümrük Kapısı'nda 513 kilo eroin yakalayarak son zamanların en yüksek miktarlı eroin yakalamasını yaptık. Yakın zamanda Gürbulak Gümrük Kapısında 285 kilosu eroin olmak üzere toplam 305 kilo uyuşturucu yakalaması gerçekleşmiştir." dedi.
Ticari eşya yakalamaları kapsamında 242,4 milyon lira değerinde kaçak elektronik cihazın ele geçirildiğine dikkati çeken Muş, "Diğer taraftan uyuşturucu, akaryakıt, tütün mamulleri ve alkollü içki kaçakçılığı başta olmak üzere kaçakçılıkla mücadele kapsamında yürütülen operasyonlar neticesinde; 13,4 ton uyuşturucu, 31,9 ton uyuşturucu yapımında kullanılan kimyasal, 9 bin 410 ton akaryakıt, 2,4 milyon paket sigara, 21 milyon adet sigara kağıdı ve filtresi, 3,1 milyon adet elektronik sigara, 8 bin 237 ton gıda ve yaklaşık 26 bin adet tarihi eser ele geçirildi. Bakanlık olarak kaçakçılığa karşı ortaya koyduğumuz tavizsiz mücadeleye önümüzdeki dönemde de kararlılıkla devam edeceğiz." ifadesini kullandı.
Bakan Muş, Helal Akreditasyon Kurumuna (HAK) akreditasyon başvurularının kabul edilmeye başlandığı Kasım 2019'dan bugüne kadar Türkiye dahil 23 farklı ülkeden 80 akreditasyon talebi geldiğini belirterek, HAK'nın 27 akreditasyon kararı aldığını, akreditasyon güvencesi kapsamındaki helal belge sayısının 790'ı aştığını söyledi.
"Ticaret Bakanlığının 2023 yılı bütçesinin toplam 17,1 milyar lira"
Muş, Ticaret Bakanlığının, amaç ve faaliyetleri doğrultusunda kullanılmak üzere, 2023 yılı bütçesinin toplam 17 milyar 124 milyon 310 bin lira olduğunu bildirdi.
Bu tutarın 13 milyar 335 milyon 123 bin lirasının Ticaretin Düzenlenmesi, Geliştirilmesi ve Kolaylaştırılması Programı'na, 1 milyar 988 milyon 706 bin lirasının Yönetim ve Destek Programı'na, 1 milyar 411 milyon 43 bin lirasının Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Programı'na, 368 milyon 634 bin lirasının Tüketicinin Korunması, Ürün ve Hizmetlerin Güvenliği ve Standardizasyonu Programı'na, 20 milyon 804 bin lirasının Program Dışı Giderler olarak tahsis edildiğini ifade eden Muş, ekonomik sınıflandırmaya göre, Bakanlığın 2023 yılı bütçe teklifinin 10 milyar 466 milyon 16 bin lirasının cari transferlere yani büyük ölçüde ihracatçı ve ticaret erbabının desteklenmesi ile ilgili giderlere tahsis edildiğini söyledi.