Geçtiğimiz günlerde soğanı vuran ve mahsulün yüzde 40'nı etkileyerek rekolte düşüşüne yol açan hastalığı fırsata çevirmek isteyen stokçular mallarını depolardan çıkarmayınca fiyatlar da katlanarak arttı.
2.5 liradan 5 liraya çıkan ve 10 lira tahminlerinin yapıldığı soğana yönelik Hazine ve Maliye Bakanlığı ekipleri harekete geçti. Yapılan incelemelerde Ankara’nın Polatlı İlçesindeki 21 depodan mal çıkmadığı tespit edildi.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak depolarda tespit edilen soğanın miktarının ise 200 bin ton olduğunu belirtti.
Tonlarca soğan çöpe gitti
Soğanda oluşan hastalık nedeniyle yüzlerce ton soğan da çöpe gitti. Hallere gelen ve satışa çıkan soğanların ise normalden daha küçük ve kısmen de çürük olduğu ifade ediliyor.
Stok yapan ceza almalı
''Soğanın üzerinde bir oyun oynanıyor ise çok açıkça ifade etmek isterim ki bu oyunu oynayan suçlular hukuk içerisinde mutlaka bir ceza görmelidir.'' diyen Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan, bu oyunu stokçular ve fırsatçıların kolay fahiş kâr için düzenlediğini kaydetti.
5 bölgede daha depolama var
Bakanlığın tespit ettiği Polatlı civarındaki 200 bin ton olduğu tahmin edilen soğanın dışında üretim merkezleri olarak Amasya-Suluova-Corum-Yozgat-Eskişehir- Konya Ereğli, Koçhisar bölgelerinde de ciddi bir depolama olduğunu kaydeden Tavşan, buralardaki soğanın miktarına yönelik gerçek bilginin hal kayıt sistemi üzerinden Ticaret Bakanlığı'nda olması gerektiğini belirtti.
Fiyatlar hızla düşer
Depoda tutulduğu belirtilen soğanların muhtemelen tüccar ve üreticinin olduğunu da belirten Yüksel, ''Bununla ilgili serbest piyasa harici bir yaptırım izlenecek mi onu bilmiyorum. Bu konu bakanlığıın yetkisindedir. Depolardaki soğanın hızlı bir şekilde piyasaya sürülmesi fiyatları süratli olarak düşürür.'' diye konuştu.
İç piyasaya yetecek soğan var
İç piyasaya normal şartlarda yetecek kadar soğanın üretildiğini tahmin ettiklerini de söyleyen Yüksel, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın dile getirdiği erken uyarı sistemi ile rekoltesi düşük ürünlerde tedbir alınmasının amaçlandığını söyledi.
Üretim 2 milyon tondan fazla
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre Türkiye’de yıllık üretilen soğan miktarı 2 milyon tondan fazla. Soğanın en fazla üretim yapıldığı yer ise Ankara. 110 bin dekar ekimin yapıldığı ilde yıllık 500 bin tondan fazla soğan üretiliyor. Ankara’yı ise sırasıyla Amasya, Hatay, Eskişehir, Adana ve Çorum izliyor. Türkiye’deki soğanın neredeyse yüzde 70’i bu illerde üretiliyor.
İhracatta yüzde 518'lik artış
Geçtiğimiz yıl ihraç edilen soğanın miktarında yüzde 518’lik bir artış olmuş. 229 bin ton soğan dışarı yollarken buna karşılık 71 ton soğan ithal etmişiz.
Depolarda 1 milyon tona yakın soğan var
Bir defada hasat edilen ürünler için depoculuk zorunlu tutuluyor. Bu ürünlerin piyasaya aynı anda sürülmesi halinde kısa bir süre ürünün maliyetlerinin bile altında olacağı, fakat daha sonra piyasaya ürün arz edilemeyeceği için talep halinde inanılmaz yüksek fiyatlar oluşacağı belirtiliyor. Soğan üretiminin yapıldığı bölgelerdeki depolarda ise 1 milyon tona yakın soğan olduğu ifade ediliyor.