Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Eskişehir'in Seyit Gazi ilçesi Aksaklı Mahallesi'nde düzenlenen Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi (TANAP) açılış törenine katıldı.
Törene, Erdoğan'ın yanı sıra Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Sırbistan Devlet Başkanı Aleksandar Vucic, Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko ve KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı'nın yanı sıra Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Azerbaycan'ın petrol şirketi SOCAR ve TANAP Yönetim Kurulu Başkanı Rövnag Abdullayev, paydaş ülkelerin enerji bakanları, enerji şirketlerinin yöneticileri ve üst düzey bürokratlar da iştirak etti.
"TANAP, çok taraflı işbirliğinin nişanesidir"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerine "Bugün, bölgemiz ve ülkelerimiz için tarihi bir adım atıyoruz. Güney gaz koridorunun bel kemiği olan, enerjinin 'İpek Yolu' olarak tanımladığımız Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı'nın açılışını gerçekleştiriyoruz." diyerek başladı.
Erdoğan, alandaki konuklara, "Siz dostlarımı, böylesine stratejik bir projenin açılışı vesilesiyle Eskişehir'de misafir etmekten şahsım ve milletim adına büyük bir memnuniyet duyuyorum." şeklinde seslendi.
Bu devasa projenin, planlanan tarihten önce hayata geçirilmesinde emeği olanları gönülden kutlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söyledi:
Erdoğan'ın açıklamalarından öne çıkanlar:
"TANAP ile Hazar gazı ilk kez Avrupa'ya ulaşmış oluyor. Bu projenin yeni olmadığını biliyoruz, bunun gibi dev projeleri hayata geçirmiştik. Asrın projesi olarak adlandırıldığımız 'Bakü-Tiflis-Ceyhan' inşasıyla başladık. Projelerimiz sadece enerjiyi içermedi. Bakü-Tiflis-Kars projesiyle de Londra'dan Çin'e kesintisiz demiryolu bağlantısı kurmayı başardık.
TANAP, Türkiye, Avrupa ve Ortadoğu'nun en büyük boru hattıdır. 20 il, 67 ilçe ve Çanakkale Boğazı'nı geçen bir güzergaha sahiptir. Bu projenin kapasitesi 16 milyar metreküp doğalgazdır. Bunun 6 milyar metreküpü Türkiye'ye, 10 milyar metreküp ise Avrupa'ya taşınıyor. Bu kapasiteyi önce 26 milyar metreküpe, akabinde ilave yatırımlarla 31 milyar metreküpe çıkarmayı planlıyoruz. Yunanistan sınırına ilk gaz teslimatını Haziran 2019'da gerçekleştirmeyi hedefliyoruz."
Aliyev: Bu proje kağıt üzerinde kalabilirdi
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Eskişehir’de gerçekleşen Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TANAP) açılışında "Türkiye Azerbaycan kardeşliği olmasaydı bu proje kağıt üzerinde kalabilirdi" dedi.
Seyitgazi ilçesi Aksaklı Mahallesinde bulunan TANAP Tesislerinde gerçekleşen açılışa katılarak burada bir konuşma gerçekleştiren Azebaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, şu ifadelere yer verdi:
Ukrayna: Gaz koridoru bölgenin güvenliğini katkı sunuyor
Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko, Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TANAP) açılında konuştu.
Ukrayna’nın Türkiye yanında yer aldığına sık sık vurgu yapan Poroşenko, tarihi güne şahitlik ettiği için mutlu olduğunu belirtti. Hattın önemli kısmının Türkiye’den geçtiğini ve önemli kısmının tamamlandığını belirten Petro Poroşenko, şu ifadelere yer verdi:
"Ukrayna bu projeye sonuna kadar desteğini veriyor"
Mevkidaşı Recep Tayyip Erdoğan’a teşekkür ederek sözlerine son veren Poroşenko, "Avrupa’nın da enerji güvenliği için proje önemli. Gaz kaynaklarının çeşitlendirilmesi ve güvenirliği için önemli. Ukrayna’ya gidecek hatların çeşitlendirmesi için bu hat önemli. Bunun için Erdoğan’a ve Aliyev’e teşekkür ederim. Aynı zamanda Türkiye’nin ve Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliği konusunda teşekkür ediyorum. Bu hat Avrupa’nın refahına büyük katkı sağlamaktadır. Ukrayna bu projeye sonuna kadar desteğini veriyor. TANAP’tan doğalgaz elde edebilmek için çalışmalar yapacağız. Bu adımları her zaman destekledik. Ülkemiz bunu rekabetçi çerçevede kullanmaya devam edecektir. Yakın gelecekte çok geniş imkanlara kavuşacağımızı düşünüyorum. Hazar Denizi’nden elde edilecek enerjini sadece Ukrayna’ya değil, tüm bölgeye aktarılmalıdır" diye konuştu.
Sırbistan: TANAP önemli stratejik bir bağlantı
Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TANAP) açılışında konuşan Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, “Biz gerçekten Erdoğan’ın birçok önemli işi halkı adına gerçekleştirmiş olmasından dolayı takdir ediyoruz. Sizin liderliğinde Türkiye en iyi dostlukları yürütebilecektir" dedi.
Eskişehir’in Seyitgazi ilçesine bağlı Aksaklı Mahallesi’nde TANAP’ın açılışı gerçekleştiriliyor. Açılışta konuşan Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic, şu ifadelere yer verdi:
"Türkiye ile Sırbistan arasında güzel bir dostluk kurabileceğimizi düşünüyorum"
Önemli bir işbirliğine imza attıklarının altını çizen Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic şunları dile getirdi:
"Doğalgaz boru hattının oluşturulması ile ilgili önemli bir adım atmış oluyoruz. Aynı zamanda bu proje Avrupa’nın bu kısmının enerji bağlantısını da garanti altına alacak ve yatırım ortamını desteklemeye devam edecek. Ülkemize de bu anlamda yatırımları çekeceğine inanıyoruz. Bütün bunlar bizi destekleyecektir. Çok başarılı bir çalışma ile ülkeleri bir araya getirecektir. Sırbistan bu tür projelere katılmaya büyük bir istek duyan ülke. Aynı zamanda bölgemizle ilgili projelere de gerçekleştirmek istiyoruz. Enerji ve sürdürülebilirliği sadece ülkeler açısından değil herkes açısından çok önemli. Bu anlamda TANAP da çok büyük katkıda bulunacak. Bir kez daha şunu ifade etmek istiyorum. Burada bulunmamın sebebi Recep Tayyip Erdoğan’ın beni davet etmesi. Kendisini ve Aliyev’i tebrik ediyorum. Türkiye’de bile çok büyük projeleri ile ilgili şüpheleri olan insanlar olduğunu biliyorum. Ben bu kişilere şunu ifade etmek istiyorum. Biz gerçekten Erdoğan’ın birçok önemli işi halkı adına gerçekleştirmiş olmasından dolayı takdir ediyoruz. Bir kez daha şunu ifade etmek istiyorum. Sizin liderliğinde Türkiye en iyi dostlukları yürütebilecektir. Sadece Türkiye ile Azerbaycan arasında değil bu çok doğal bir dostluk çünkü. Türkiye ile Sırbistan arasında da çok güzel bir dostluğu kurabileceğimizi düşünüyorum. Birkaç yıl önce düşünülemez bir şeydi bu. Sizin sayenizde Türkiye ile inşa edebildik. Bu çerçevede bunları koruyabileceğimize ve geliştirebileceğimize inanıyoruz. Gelecekte de bunların ilerleyeceğine inanıyorum."
"Bölge enerji tarihi açısından önemli bir gün"
Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TANAP) açılışında konuştu.
Eskişehir’de düzenlenen açılışta konuşan Bakan Albayrak, projenin enerji açısından sahip olduğu özelliklere ve kolaylıklara değindi. Türkiye’nin TANAP ile enerji konusunda büyük bir adım attığından söz eden Bakan Albayrak, şu ifadelere yer verdi:
"Biz ‘herkes için enerji’ diyoruz"
Türkiye’nin güvenilir bir partner olduğunu vurgulayan Bakan Albayrak, "Bu proje, Azerbaycan’ın tedarikçi ülke pozisyonunu çok daha büyük bier güç katacaktır. güçlendirecek. Yeni pazarlara açılmasını sağlayacaktır. Avrupa’nın kaynak ülke ve güzergâh çeşitliliğini daha da artıracak. Kazan-kazan ve kazan ilkesi ile projedeki bütün tarafların, en önemlisi de bölgesel ve küresel huzurun, istikrarın kazanacağı dünyadaki ender projelerden biri olacaktır. TANAP, başka ülkelerin de katılımıyla gelişmeye ve büyümeye açık bir proje olacaktır. Türkiye ve Azerbaycan’ın yaktığı ateş yıllar içerisinde büyüyerek farklı medeniyetler arasındaki bağı daha da kuvvetlendirecektir. Biz ‘herkes için enerji’ diyoruz, enerjide ‘barış için paylaş’ diyoruz. Enerjinin küresel barış, huzur ve istikrara sağlayacağı katkılara inanıyoruz. Bölgemizdeki ihtilafların çözüme ulaşması, işbirliğinin artması ve daha öngörülebilir bir enerji geleceği için tüm gücümüzle çaba sarf ediyoruz. Türkiye siyasal istikrarı, güçlü ekonomik yapısı, serbest piyasaları, dinamik pazar avantajı ile küresel enerji projelerinin tüm ihtiyaçlarına yanıt verecek kapasitedeki dünyadki ender ülkelerden bir tanesidir. Bu alanda gerçekçi, ayakları yere sağlam basan, geleceğe uzanan enerji politikaları ile her zaman muhataplarımıza güven veren bir partner olduk ve olmaya da devam edeceğiz" şeklinde konuştu.
"Türkiye'yi merkez ülke konumuna taşıyacak"
Türkiye enerji politikalarıyla küresel ve bölgesel arenada elini güçlendirmeye devam diyor. Enerjideki son hamleler Türkiye'yi enerji alanında merkez ülke konumuna taşıyacak.
Türkiye'nin ve Avrupa'nın en büyük doğalgaz boru hattı Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi, bugün Eskişehir'de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katıldığı törenle açılıyor.
TANAP Projesi, Güney Kafkasya Bora Hattı ( SCP ) ve Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP ) ile Güney Gaz koridorlarının temelini oluşturuyor. Azerbaycan'ın Hazar Denizi'ndeki Şah Deniz-2 Gaz Sahası ve Hazar Denizi'nin güneyindeki diğer sahalarda üretilen doğal gazın Türkiye'ye ve Avrupa'ya taşınması amaçlanıyor.
2012 yılında ilk imzaların atıldığı TANAP projesinde ilk inşaat çalışmaları 2015 yılında başladı. 2018 yılında teslimatın başlaması planlanan projede Avrupa’ya ilk gaz akışının 2020 yılında gerçekleşmesi bekleniyor.
TANAP Projesi
Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi'nin (TANAP) amacı, Azerbaycan’ın Hazar Denizi’ndeki Şah Deniz 2 Gaz Sahası ve Hazar Denizi’nin güneyindeki diğer sahalarda üretilen doğal gazın öncelikle Türkiye’ye, ardından Avrupa’ya taşınmasıdır.
TANAP, Güney Kafkasya Boru Hattı (SCP) ve Trans-Adriyatik Boru Hattı (TAP) ile birleşerek Güney Doğal Gaz Koridorunu oluşturmaktadır.
TANAP, Türkiye Gürcistan sınırında Ardahan ili Posof ilçesi Türkgözü köyünden başlayarak Ardahan, Kars, Erzurum, Erzincan, Bayburt, Gümüşhane, Giresun, Sivas, Yozgat, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Eskişehir, Bilecik, Kütahya, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Tekirdağ ve Edirne olmak üzere 20 ilden geçecek ve Yunanistan sınırında Edirne’nin İpsala ilçesinde son bulacak. Bu noktadan, Avrupa ülkelerine doğal gaz aktaracak olan TAP Doğal Gaz Boru Hattı’na bağlanacak. Proje kapsamında Türkiye sınırları içerisinde biri Eskişehir ve diğeri Trakya’da olmak üzere, ulusal doğal gaz iletim şebekesine bağlantı için iki çıkış noktası yer alacak.
"Tek millet iki devlet meyvesini verdi"
TANAP projesinin küresel enerji piyasasına ve Türkiye’nin proje ile kazanımlarını Yenisafak.com’a değerlendiren Enerji Ekonomisi Derneği Başkanı, Boğaziçi Üniversitesi Enerji Politikaları Araştırma Merkezi Direktörü Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, doğalgazda küresel rekabetin arttığı, güzergahların belirlendiği bir dönemde tek millet iki devlet işbirliği meyvesini verdiğini vurgulayarak, “Avrupa’ya bugüne kadar hiç ulaşmamış yeni bir kaynaktan doğalgaz gidecek olması Avrupa enerji piyasalarında rekabet ve kaynak çeşitliliği açısından önemli bir açılım” açıklamasında bulundu.
Kazan kazan olacak
Kumbaroğlu, “TANAP projesi ile 16 milyar m3 gaz gelirken bunun 6'sı Türkiye’nin ihtiyacını karşılamaya yönelik, 10'u ise Avrupa’ya yönelik olacak. Bu proje ile ilk defa Türkiye üzerinden boru hattı ile Avrupa’ya doğalgaz gidecek. Bu çok önemli bir başlangıç ve Türkiye üzerinden Avrupa’ya ikinci olacak proje de hızla ilerliyor. Türk Akım projesi onu tamamlayacak. Doğu Akdeniz ve başka kaynaklar üzerinde geliştirilecek yeni projeler de tamamlar. Türkiye üzerinden giden gaz Avrupa piyasalarında rekabetçi olur çünkü en ekonomik güzergah. Hem doğalgazı çıkartan üretici ülkeler, hem Türkiye hem de Avrupa’daki tüketici ülkeler için kazan-kazan projeleri bunlar. Ancak bütün bu projeler geliştirilirken Türkiye’nin gaz akışına sadece seyirci kalması değil, daha aktif rol alması ve re-export (ihracat) yapma imkanının bulunması gerektiğini düşünüyorum” dedi.