Türk Cumhuriyetleri ile gelişen ilişkiler, bu ülkelerin Sovyet temelli olan savunma yapılarını da yansıyor. Türkiye’nin Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan’la derinleşen savunma temaslarının uygun fiyat, sistem adaptasyonu ve güven temelli yaklaşım üzerine kurulu olduğunu ortaya koyuyor. Bu model, bölge ülkeleri açısından Moskova veya Pekin’le ilişkileri hassas dengede tutarken tedarik çeşitlendirmesine de imkân sağlıyor.
TB2, AKINCI VE ANKA GÖZDE
Türkiye’nin savunma iş birlikleri, ‘iki ülke–iki masa’ modeli üzerinden ilerliyor. Ülkeler kendi ihtiyaç haritalarına göre Türkiye ile ayrı ayrı anlaşmalar yapıyor. Kazakistan’da ANKA üretimine yönelik altyapı hazırlıkları belirgin şekilde ilerliyor. Baykar Savunma ile ülkede üretim ortaklığı için yeni bir anlaşma zemini oluşturuldu. Kırgızistan, Bayraktar TB2’den Akıncı ve ANKA’ya kadar Türk İHA portföyünün tamamını envanterine dahil eden ilk CSTO ülkesi olarak öne çıkıyor. Özbekistan’da ise Ejder Yalçın gibi zırhlı araç projeleri üzerinden askeri-teknik çerçeve genişliyor.
TACİKİSTAN'DA TÜRK HATTI
Tacikistan’la savunma ilişkisi özellikle son iki yılda somut bir çerçeve kazanmış durumda. Nisan 2022’de askeri iş birliği çerçeve anlaşması imzalanırken, Temmuz 2023’te yeni bir savunma iş birliği anlaşması ve mali destek paketi yürürlüğe girdi. Bu paket kapsamında Tacikistan’a Türk askeri teçhizatı temini için 50 milyon TL, Tacik personelin Türkiye’de askeri eğitim görmesi için ise 2 milyon TL ayrıldı. Böylece Tacikistan için Türkiye hattı, sistemli eğitim, seçici tedarik ve modernizasyonun başlangıç noktası
niteliği taşıyan bir kanal olarak şekilleniyor.
TÜRKMENİSTAN’A ZIRHLI ARAÇ
Türkmenistan’la savunma teması ise ülkenin resmi tarafsızlık konumuna uygun bir çerçevede ilerliyor. Afganistan sınırı üzerinden gelen risk algısı sebebiyle, Türkmenistan’ın Türk savunma çözümlerini özellikle zırhlı araçlar, deniz devriye platformları ve insansız hava araçları gibi iç güvenlik odaklı alanlarda değerlendirdiği görülüyor.