Doğal gazdan petrole, nükleerden yenilenebilir enerjiye birçok alanda çığır açan Türkiye, gerçekleştirdiği projelerle dünya gündemine damga vurdu. İstanbul ziyareti kapsamında Atlantik Konseyi Bölgesel Temiz ve Güvenli Enerji Konferansı'na katılan ABD Dışişleri Bakanlığı Enerji Kaynaklarından Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Büyükelçi Geoffrey Pyatt, Türkiye ile ABD arasındaki enerji işbirliğine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Bugün faaliyette olan Güney Gaz Koridoru, Azerbaycan, Türkiye, Yunanistan ve İtalya arasındaki işbirliğini içeren başarılı bir girişim ve özellikle Güney Avrupa'da, İtalya'da ve Balkanlar'da enerji çeşitliliğinin sağlanmasına yardımcı olması bakımından kritik bir rol oynamıştır" diyen Pyatt, Türkiye'nin Güneydoğu Avrupa için kilit bir enerji merkezi olarak bölgesel enerji güvenliği ve çeşitliliğine katkıda bulunan önemli rolüne dikkati çekti.
Pyatt, "Enerji güvenliği konusundaki işbirliğimizi, Türkiye'nin Güneydoğu Avrupa için kilit bir enerji merkezi olarak oynadığı rolü, bölgesel enerji arzında çeşitlilik ve güvenliğin oluşturulmasına yardımcı olması ve Rusya'nın enerjiyi baskı amacıyla kullanma kabiliyetini azaltmayı konuştuk." dedi.
Kritik mineraller konusunda ABD ile Türkiye arasındaki işbirliğine değinen Pyatt, "Bakan Yardımcısı Ekinci ile, Türkiye'nin geçen ay New York'taki Mineral Güvenliği Ortaklığı (MSP) Forumu'na katılımı bağlamında kritik mineraller konusunda birlikte çalışmaya yönelik iddialı vizyonumuz da dahil olmak üzere, ABD-Türkiye işbirliğini konuştuk." ifadelerini kullandı.
Pyatt, enerji dönüşümü kapsamında Türkiye'nin temiz enerjiye yönelik çalışmalarındaki ilerlemeye de dikkati çekerek, "İstanbul'a uçarken tüm yeni rüzgar enerjisi inşaatlarını görmek benim için heyecan vericiydi. Kalkınma Finansman Kurumumuz, Türkiye'deki karasal rüzgar kapasitesinin daha da arttırılması için yeni ve büyük bir krediyi onayladı." diye konuştu.
Güney Gaz Koridoru
Güney Gaz Koridoru konusuna da değinen Pyatt, "Bugün faaliyette olan Güney Gaz Koridoru, Azerbaycan, Türkiye, Yunanistan ve İtalya arasındaki işbirliğini içeren başarılı bir girişim ve özellikle Güney Avrupa'da, İtalya'da ve Balkanlar'da enerji çeşitliliğinin sağlanmasına yardımcı olması bakımından kritik bir rol oynamıştır." değerlendirmesinde bulundu.
Pyatt, bunun, Güneydoğu Avrupa'dan Bulgaristan ve Romanya'ya gaz taşıyabilecek dikey bir gaz koridoru vizyonu da dahil olmak üzere gelecekte genişleme ihtimalinin de bulunduğunu dile getirdi.
ABD-Türkiye enerji işbirliği
Türkiye'nin yeniden gazlaştırma kapasitesini önemli ölçüde arttığına dikkat çeken Pyatt, ABD'nin Türkiye'nin yakın zamanda İngiltere'de Shell ve Fransa'da TotalEnergies ile yaptığı uzun vadeli anlaşmalar konusunda "çok heyecanlı" olduğunu söyledi. Pyatt, "Umarım bu gazın büyük bir kısmı Amerika Birleşik Devletleri'nden, Körfez Kıyısı'ndan gelir." ifadesini kullandı.
Nükleer enerji teknolojisinde, özellikle de küçük modüler reaktörlerde (SMR) ABD ile Türkiye arasında işbirliği potansiyeline de değinen Pyatt, "İstanbul'da bana İhracat-İthalat Bankamızın Başkanı dostum Reta Jo Lewis de eşlik etti. Reta Joe, Exim'in Türkiye de dahil olmak üzere nükleer teknoloji ihracatçılarımızı desteklemeye hazır olduğundan bahsetti." dedi.
Pyatt, "Hem geleneksel reaktörler, büyük ölçekli reaktörler, hem de gelişmekte olan SMR sektörü olmak üzere Amerikan sivil nükleer şirketlerinin Türkiye ile ortaklıklar geliştirdiğini ve sadece sistemlerini Türkiye'ye yerleştirmekle kalmayıp aynı zamanda geliştirme ortakları olduklarını da görmek istiyoruz." diye konuştu.
Irak-Türkiye petrol boru hattı
Irak-Türkiye petrol boru hattına da değinen Pyatt, "Amerika Birleşik Devletleri boru hattının yeniden faaliyete geçmesini istiyor. Ankara da boru hattının yeniden faaliyete geçmesini istiyor. Atlantik Konseyi konferansında da Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) petrol bakanının benzer şekilde Erbil'de boru hattının yeniden faaliyete geçmesi yönündeki arzunun altını çizmesi beni rahatlattı." değerlendirmesinde bulundu.
Pyatt, "Bu Bağdat için kaçırılmış bir fırsat. Erbil için kaçırılmış bir fırsat ve sadece IKBY'den İran'a petrol gönderen kaçakçıların ve Irak'ın Tahran'daki düşmanlarının işine yarar." ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile IKBY Başkanı Neçirvan Barzani arasında çarşamba günü Ankara'da yapılan görüşmeye dikkati çeken Pyatt, ABD'nin yakın gelecekte ilerleme kaydedilmesini umduğunu dile getirdi.