Gayrimenkul sektörü temsilcileri, emlak piyasasını farklı satış ve kiralama kampanyalarıyla hareketlendirmeye çalışıyor. Son günlerde gündeme gelen yurt dışındaki 'önce kirala sonra satın al' (rent to own) sistemi ise oldukça ilgi çekiyor. İstanbul’da iki ilçede uygulanan ‘önce kirala, sonra al’ modeli ile tüketici, 1 yıl kiracı oluyor, evi test ediyor ve sonra isterse evi satın alıyor. Ev satın alındığı takdirde 1 yıl boyunca ödenen kira bedeli de ev fiyatından düşülüyor.
Ev sahibi olmak isteyenleri heyecanlandıran modeli yenisafak.com olarak sektör temsilcilerine sorduk.
'FİRMALAR FİNANS ARAYIŞINDA'
Firmaların finansal arayışı nedeniyle böyle modellerin uygulandığını belirten Fuzul Yapı Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Eyüp Akbal, “Firmaya ne kadar faydalı olur tartışılır” açıklamasında bulundu.
1 yıl kiracı olduktan sonra vatandaş tarafından geri iade edilmesinin çok az olacağını söyleyen Akbal “Yapılan araştırmalara göre konut sektöründe geri iadenin toplumsal karşılığı yüzde 3-3,5. Kredi almak isteyen 10 kişiden 6’sına kredi çıkıyor. Kredilerin reddedilmesi, bankalarda faizin artması, uluslararası alanda kredi derecelendirme kuruluşlarının oluşturmaya çalıştığı olumsuz çağrışımlar nedeniyle sektör finans arayışına giriyor. Bankalar uzun vadeli kredi vermek de istemiyor, bu nedenle biz 60 ay senetle satış yapıyoruz” dedi.
'DAİRE İKİNCİ ELE ÇIKAR'
Firmaların ‘Gel-gel’ yapmak için bu tarz kampanyalara giriştiğini söyleyen Akbal sözlerine şöyle devam etti:
“Bizim gündemimizde bile olmaz. Ancak 2. el otomobil satışı gibi düşünürsek birkaç daire için böyle bir kampanya yapılabilir. Çünkü daire ikinci ele düşer. Zaten 1 yıllık kira kullanım fiyatı da konut fiyatının içinde yer alır. Bu nedenle finansman yapısının iyi koordine edilmesi lazım. Kampanya verimli ama sürdürülebilir değil. “
'FİYATI DÜŞER'
‘1 yıl kiracı ol, evi dene, istersen al’ uygulamasının karşılık bulacağını düşünmediğini belirten Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt ise “Hiçbir müteahhit bu işe girmez, finansmanına göğüs geremez” dedi.
Özyurt modeli şöyle açıkladı:
“Benim 100 konutluk projem olduğunu düşünün. Kiraya verdiğim zaten sıfır daireler artık 2. el olacak. Böylelikle dairenin fiyatı da düşecek. Ev almak veya sıfır dairede kirada oturmak isteyenler için güzel bir uygulama olabilir ancak sektörde karşılığı olmaz. 2. el otomobil gibi düşünün.”
'BENZER KAMPANYALAR VAR'
Söz konusu kampanyanın kiracılar veya ev sahibi olmak isteyenler için fırsat olabileceğini söyleyen EgeYapı Yönetim Kurulu Başkanı İnanç Kabadayı ise birçok firmanın zaten tüketiciye benzer kampanyalar sunduğunu dile getirdi.
Kendilerinin de Toplu Konut İdaresi (TOKİ) ve Emlak Konut işbirliğiyle hayata geçirdiği Batışehir projesinin büyük ilgi gördüğünü söyleyen Kabadayı “84 ay vade 0 faiz ile kira öder gibi hemen teslim daireler. Vatandaş kira öder gibi ev sahibi olabiliyor” açıklamasında bulundu.