ABD'de 43 gün süren ülke tarihinin en uzun hükümet kapanmasının ardından açıklanan ve ılımlı gelen enflasyon verileri ile Fed'in faiz indirim beklentileri güçlenirken, Fed yetkilileri arasında gevşeme sürecine yönelik fikir ayrılıkları artmıştı.
Fed yetkililerinin bir kısmı enflasyonla mücadele sürecinin sekteye uğramaması için Fed'in temkinli olması gerektiğini ve daha fazla veri görmek istediklerini belirtirken, yetkililerin bir kısmı da faiz indirimleri için uygun ortamın oluştuğu ve indirimi desteklediklerini ifade etmişti.
Fikir ayrılıklarının sürmeye devam ettiği bir ortamda kararını açıklayacak Fed'in ekonomik projeksiyonları ve Fed Başkanı Jerome Powell'ın açıklamalarının, sadece bu hafta değil, ayın geri kalanında da piyasaların seyrinde belirleyici olması bekleniyor.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in bugün 25 baz puan faiz indirimine gitmesi ihtimali yüzde 86 seviyesinde bulunurken, 50 baz puan indirim ihtimali fiyatlamalarda masada bulunmuyor.
Makroekonomik veri tarafında ise dün ABD'de açıklanan özel sektör istihdamı, 22 Kasım'da sona eren 4 haftalık dönemde haftada ortalama 4 bin 750 arttı. ABD'de JOLTS açık iş sayısı, ekimde 7 milyon 670 bine çıkarak piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti.
Trump, daha "güvercin" bir Fed başkanı istiyor
ABD Başkanı Donald Trump'ın mesajları yatırımcıların odağında bulunurken, Trump da faiz oranlarının derhal düşürülmesini desteklemenin, Fed'in yeni başkanı için bir kriter olup olmadığına yönelik soruya "Evet." yanıtını verdi.
Fed Başkanı Jerome Powell'a yönelik eleştirilerini de sürdüren Trump, "Fed'in kötü bir başkanı var, bir değişiklik yapacağız." dedi. Trump, Fed Yönetim Kurulu'nda Powell da dahil olmak üzere Biden tarafından imzalanan dört üyenin atamasının "otomatik imza" ile imzalanmış olabileceğini duyduğunu belirterek, bunu inceleyeceklerini söyledi.
Trump, Fed Başkanlığı için ismi geçen, Fed'in eski yönetim kurulu üyelerinden Kevin Warsh ile bu hafta görüşme yapacağına dair haberin sorulması üzerine, "Birkaç farklı kişiyi değerlendireceğiz, ama kimi istediğime dair oldukça iyi bir fikrim var." diye konuştu.
New York borsası karışık seyretti
Bu gelişmelerle, Dow Jones endeksi yüzde 0,38 ve S&P 500 endeksi yüzde 0,09 değer kaybederken, Nasdaq endeksi yüzde 0,13 değer kazandı. ABD'de endeks vadeli kontratlar, güne yükselişle başladı.
Bu gelişmelerle dün 2 baz puan artışla yüzde 4,19'a yükselen ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi kapanışa paralel seyir izlerken, dolar endeksi de yatay seyirle yüzde 99,2 seviyesinde seyrediyor.
Altının onsu Fed'den beklenen "şahin" açıklamaların etkisiyle yüzde 0,1 azalışla 4 bin 208 dolardan işlem görüyor. Brent petrolün varili bir önceki kapanışının hemen altında 61,9 dolardan alıcı buluyor.
Kurumsal tarafta ise JPMorganChase'in hisseleri de üst yönetimden Marianne Lake'in gelecek yıl için beklenenden yüksek gider tahmini yapması sonrasında yüzde 5'e yakın geriledi.
Avrupa'da Lagarde'ın açıklamaları takip edilecek
Avrupa borsalarında ise Fed'in faiz kararı öncesinde yatırımcıların temkinli davranmasıyla karışık bir seyir öne çıkarken, yeni günde gözler Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde'ın açıklamalarına çevrildi.
Lagarde, bugün İngiltere'nin başkenti Londra'da, uluslararası bir etkinlikte "Küresel para birimleri olarak avro ve doların geleceği nedir ve dijital avro için fırsatlar nelerdir?" başlıklı söyleşide konuşacak.
Jeopolitik tarafta ise Rusya-Ukrayna Savaşı'na yönelik haber akışı yakından takip edilirken, Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas son gelişmelere ilişkin açıklamalarda bulundu.
Kallas, Rusya'nın Ukrayna'da barış sağlanamaması nedeniyle Avrupa'yı suçladığını ancak bunun doğru olmadığını kaydederek, savaşın Avrupa topraklarında meydana geldiğini, bu yüzden nasıl sonuçlanacağının Avrupalıları ilgilendirdiğini belirtti.
Uluslararası Para Fonu'na (IMF) göre, Ukrayna'nın 2026 ve 2027 için 135 milyar avroya ihtiyacı olduğunu aktaran Kallas, AB Komisyonunun dondurulmuş Rus varlıklarını kullanarak Kiev'e sağlanması planlanan tazminat kredisi dahil çeşitli yollarla bunu finanse etme teklifinde bulunduğunu anımsattı.
Kallas, Avrupa'nın bu savaşı sona erdirmek için ekonomik gücü olduğunu ve bu gücün sadece kullanıldığında işe yarayacağını ifade ederek, "AB, tazminat kredisi üzerinde çalışmalı, ayrıca (Rusya'ya) daha fazla yaptırım uygulamalıyız." diye konuştu.
Bölgede açıklanan verilere göre, Almanya'da ekim dış ticaret fazlası 16,9 milyar avro gelerek beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
Bu gelişmelerle, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,03 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,69 değer kaybederken, Almanya'da DAX 40 endeksi ise yüzde 0,49 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,33 yükseldi. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar güne negatif seyirle başladı.
Asya borsaları negatif seyrediyor
Asya borsalarında Fed'in faiz kararı öncesi satış ağırlıklı bir seyir öne çıkarken, azalan küresel risk iştahı bölge piyasalarında etkili oluyor.
Bölgedeki yatırımcılar Fed Başkanı Powell'ın mesajlarını beklerken, yarı iletken hisselerindeki düşüş dikkati çekiyor.
Trump, ulusal güvenliğin güçlü şekilde sürdürülmesini sağlayacak koşullar altında Nvidia'nın "H200" çiplerinin, Çin ve diğer ülkelerdeki onaylı müşterilere satışına izin verileceğini duyurmuştu. Bundan yüzde 25 pay alacaklarını kaydeden Trump, aynı yaklaşımın AMD, Intel ve diğer büyük Amerikan şirketleri için de uygulanacağını ifade etmişti.
Trump'ın duyurusu sonrasında yükselen Nvidia hisseleri, dün Çin'in yerli şirketlerin bu çipleri satın almasını kısıtlayacağı veya engelleyeceği yönündeki haberin ardından kazançlarını geri verdi.
Söz konusu gelişmeler bölge piyasalarına da yansırken, Japon yarı iletken hisselerinde yüzde 5'i bulan düşüşler izlendi.
Makroekonomik veri tarafında ise Japonya'da kasım ayına ilişkin Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) aylık bazda yüzde 0,3 ve yıllık yüzde 2,7 artışla beklentilere paralel gerçekleşti.
Çin tarafında ise üretici fiyatlarında yaşanan düşüş, kasım ayında da devam etti. Üretici fiyatlarında Ekim 2022'den bu yana kaydedilen gerileme kasımda da sürdü. İmalat ürünlerinin fabrika çıkış fiyatları dikkate alınarak hesaplanan ÜFE, yıllık bazda yüzde 2,2 ile beklentilerden fazla düştü.
Ülkede, aynı döneme ilişkin Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ise deflasyon kaygılarını sınırlı da olsa azaltırken, yıllık bazda yüzde 0,7 artışla tahminlere paralel gerçekleşti.
Bu gelişmelerle, kapanışa doğru Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,4, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,2, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,6 ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,7 değer kaybetti.
Borsa günü yükselişle tamamladı
Dün alış alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,44 değer kazanarak 11.238,36 puandan tamamladı.
Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı aralık vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 0,2 yükseldi.
Dolar/TL, dün günü 42,5870'ten tamamlarken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışın hemen üzerinde 42,5940'tan işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde sanayi üretimi, yurt dışında ise Avro Bölgesi'nde ECB Başkanı Lagarde'ın konuşması, ABD'de Fed'in faiz kararı ve Fed Başkanı Powell'ın açıklamalarının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 11.300 ve 11.400 puanın direnç, 11.200 ve 11.100 puanın ise destek konumunda olduğunu ifade etti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, ekim ayı sanayi üretimi
13.45 İngiltere, BoE Başkanı Bailey'in konuşması
13.55 Avro Bölgesi, ECB Başkanı Lagarde'ın konuşması
15.00 ABD, haftalık mortgage başvuruları
22.00 ABD, Fed'in faiz kararı
22.00 ABD, kasım ayı federal bütçe dengesi
22.30 ABD, Fed Başkanı Powell'ın konuşması