Türkiye genelinde yılda 12 milyon metrekare, saatte ise 1370 metrekare alanda inşaat yapan Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, (TOKİ)'de inşaatların yüzde 45'ini konut, yüzde 55'ini ise okul, yurt, hastane, karakol, ve sosyal donatı alanları oluşturuyor. Her ay piyasaya 1 milyar liralık ödeme gerçekleştiren ve ekonominin çarklarını döndüren TOKİ, konut hayali kuran binlerce kişiyi de bulunduğu bölgenin kira değerinden daha düşük bir ödeme planı ile konut sahibi yapıyor. İdarenin üstlendiği sorumluluğun güzel ve bir o kadar da ağır olduğuna dikkat çeken TOKİ Başkanı Ergün Turan, “Bu yıl İstanbul'da kentsel dönüşüme ağırlık vereceğiz. 13 ilçede sahaya iniyoruz. TOKİ, bu yıl yapacağı 65 bin konutun yüzde 25'ini dönüşümle inşa edecek. Türkiye genelinde ise Çankırı, İzmir, Antep ve Urfa dahil 54 ilde dönüşüm projelerimiz var” dedi.
15 bin konutu kapsıyor
İdarenin başlayacağı kentsel dönüşüm projeleri Avcılar Tahtakale, Beyoğlu Sütlüce, Üsküdar Mimar Sinan ve Bahçelievler Mahallesi, Maltepe Başıbüyük, Güngören Tozkoparan, Esenler, Gaziosmanpaşa, Küçükçekmece, Başakşehir, Ataşehir, Bağcılar, Kağıthane ve Zeytinburnu olarak sıralanıyor. Bu bölgelerde belirlenen mahallelerde yapılacak dönüşümle yaklaşık 15 bin konut, deprem ve doğal afet riskine karşı yenilenmiş olacak. Yenilemelerde şehirlerin ve ilçelerin sulietine önem verdiklerini belirten Ergün Turan, “İstanbul'da da yapacağımız her dönüşüm projesinde bu ayrıntı önceliğimiz olacak. Biz her zaman yerinde dönüşümden yanayız. Ancak şu da bir gerçek. Herkesin kazandığı bir yerde mutlaka biri kaybediyordur. Kaybedenin kentler olmasına izin vermeyiz. Kentlerin ilelebet yaşaması ve nefes alabilmesi için kime ne fedakarlık düşüyorsa bunu üstlenmek durumunda. Hak sahibi yeri gelir metrekareden fedakarlık yapar, müteahhit yeri gelir karından fedakarlık yapar. Ama kentin kaybetmesine izin vermeyiz. Kent kaybederse zaten kısa vadede kazandığını düşünen orta ve uzun vadede kaybeder” bilgisini verdi.
55 bin gecekondu yıkılacak
2023 yılına kadar 5 buçuk 6 milyon riskli konutun dönüştürülmesi gerektiğine dikkat çeken Turan, “Şu ana kadar boş arsa olarak değerlendirilen bölgelerle birlikte tamamlanan projelerde bina yıkımımız yaklaşık 45 bin oldu. Sürdürülen projelerde ise yaklaşık 55 bin gecekondunun yıkımını hedefliyoruz. Toplam yıkılmış olacak gecekondu sayısı yaklaşık 100 bin olacak” dedi.
5 bin konut satışı bekliyor
TOKİ Başkanı Ergün Turan, İstanbul'da satışa sunmadıkları ve kentsel dönüşümde vatandaşa alternatif olarak sunacakları 5 bin konut olduğunu kaydetti. Bazı bölgelerde kapasitenin üstünde yoğunlaşmalar olduğunu belirten Turan, “Buralarda yapılacak dönüşümlerde yoğunluğu olması gereken seviyeye çekmek için vatandaşlara satışa sunmadığımız konutları önereceğiz. Bunu yaparken de fiyat avantajını öne çıkartacağız. Hak sahibi dönüşümde yerini değiştirdiğinde bizden çok daha uygun fiyata konut sahibi olacak” bilgisini paylaştı.
Yurt dışından barter talebi
TOKİ modelinin dünyanın birçok yerinde ilgi gördüğüne dikkat çeken Ergün Turan, bazı ülkelerde barter teklifleri olduğunu aktardı. Venezuela'dan bir dönem konut karşılığı petrol teklifi aldıklarını aktaran Turan, “Bu teklif Venezuela'daki yönetim değişikliği nedeniyle beklemede. Ancak gelen barter tekliflerini değerlendiriyoruz” şeklinde konuştu.