Cumhurbaşkanı Erdoğan, "2 Milyon 250 bin vatandaşımız emekli olma hakkına kavuşuyor. Herhangi bir yaş sınırı uygulanmayacaktır" dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarından öne çıkanlar:
Ülkemizdeki sosyal güvenlik sisteminin makul seviyeye getirilmesi konusunda çok adım atmış bir ülkeyiz.
Kamu bütçesinde büyük yük bindiren sosyal güvenlik sistemimizi yönetilebilir bir hale getirilmesi için çok çalıştık.
Elbette her düzenleme beraberinde yeni tartışmaları getirdi. Bunlardan biri de 1999 düzenlemesine göre emeklilikte primi doldurduğu halde yaşı bekleyen çalışanların talebidir. Prensip olarak çalıştığı dönemden daha uzun bir süre maaş almanın sürdürülebilir olmadığına inanıyoruz. Ülke ekonomimize yük bindirmemek için uzunca süre buna sıcak bakmadık.
85 milyonun geleceğini düşündüğümüz için konuyu ölçüp biçmeden taahhüt altına girmek istemedik.
Küresel krizin ülkemize etkileri sebebiyle vatandaşımızın yanında olduğumuzu asgari ücret, memur maaşı ve emekli maaşıyla gösterdik.
Bugün de emeklilikte yaşa takılanların sorunlarını çözme yoluna gidiyoruz. Sistemi tartışmadan arındıracağımıza inanıyorum.
Her konuda olduğu gibi bu düzenlemeyi de milletimiz için yapıyoruz. Tekrar hatırlayacak olursak, emekli olmak için prim günü, sigortalılık süresini ve yaşı tamamlamak gerekiyor. Yaptığımız düzenlemeyle ilk iki şartı baz alıyoruz. Her yıl istihdamına 1 milyon kişi ekleyen bir ülke olarak dengeyi korumayı başarıyoruz. 2 milyon 200 bin vatandaşımız da emekliliğe kavuşuyor. Hetrhangi bir yaş sınırı istenmeyecektir. BOrçlanma işlemleri de zaten başlatıldı. Yeni düzenleme ile sistemin mali yükünü dengeleyecek çalışmaları da yaptık. Hemen emekli olmak istemeyenler için ayrı bir düzenleme hazırlıyoruz.
İşveren için kredi desteği yapılacak. Her vatandaşımızın emeğine ihtiyacımız var. Emekli olduktan sonra çalışmaya devam edecek vatandaşlarımız için düzenleme getiriyoruz.
EYT ile ilgili düzenlemenin hal sahiplerine hayırlı olmasını diliyorum."
EYT emeklilik yaşı, çalışma yılı emeklilik gün sayısı nedir?
EYT ile kimler hemen emekli olacak?
EYT ile kim ne zaman emekli olacak?
EYT den yararlanmak için geçmişe yönelik borçlanma hakkı olacak mı?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin kısa süre önce yaptığı açıklamasında prim düzenlemesinden bahsederek "EYT için net tarih 8 Eylül 1999. Yıpranma hakkı, doğum ve askerlik borçlanmaları olsa bile işe başlangıç tarihi geriye çekilemez. Bunlar ancak eksik prim gün sayısını tamamlamak üzere yapılır. Yani o eksik kalan prim gün sayısını telafi eder" ifadelerini kullandı.
Primleri eksik olan ve 5000 güne tamamlayamayacak EYT’lilerin durumu kritik.Bu kişiler doğum ve askerlik borçlanması ile kendilerini emekli yapabilecek.
Primleri eksik olan ancak borçlanma yöntemiyle emekli olabilecek kişilerin de başvuru için acele etmesi gerekiyor. Kadınlara doğum, erkeklere ise askerlik borçlanması imkanı tanınıyor.
Doğum borçlanması emeklilik tarihini öne çeker mi?
Örneğin, Eylül 1999 sonrası sigorta başlangıcı olan kadın çalışan doğum borçlanması yaparak sigorta başlangıcını 1999 Eylül öncesine çekebilir mi?
Hayır; çekemez. Doğum borçlanması; doğumdan önce sigorta girişi olan kadın çalışanlara tanınan bir hak. Bu sayede prim gün sayısı eksik olan kadın çalışanlar, doğum sonrası çalışamadığı süreleri borçlanarak, bu sürelerdeki eksik prim gün sayılarını tamamlayabiliyor. Bu durum da işe giriş tarihini öne çekmiyor.
Askerlik borçlanması yaparak EYT’den yararlanılır mı?
Askerlik borçlanması EYT’li sayılır mı, eksik primi askerlik borçlanması ile tamamlasam EYT’de emekli olabilir miyim? TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Kılıç, aralık ayında Meclis'e sunulması beklenen EYT düzenlemesiyle ilgili izleyicilerden gelen soruları yanıtladı.
Sigortaya girişim 2000 yılında ancak 1995 yılında 550 gün askerlik yaptım. EYT’den yararlanmak için borçlanma yapmam gerekir mi?
EYT düzenlemesi çıktıktan sonra emekli olmak mecburi mi olacak? Çalışmaya devam edemez miyim?
1970 doğumluyum. SGK girişim Ocak 1997 olup 8500 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? Yeni çıkacak yasanın bana faydası olur mu?
Yasa çıkmasa da 56 yaşında emekli olabilir. Yasa çıkarsa EYT kapsamında.
Staj mağdurları konusunda bir bilgi var mı?
Şu an için görünen bir çalışma yok, Bakanlık da ifade etti. Onların da bu dönemi sayılırsa bu mağduriyet de giderilmiş olur. Basında 212 ile çalıştım, 2000 öncesinde de çalışmam var, 8 Eylül tarihini bir ay ile kaçırıyorum. Basındaki yıpranmayla öne çekip EYT'den yararlanmam mümkün mü?
2000 yılı öncesinde fiili hizmet zammıyla çalışmışsa yıpranma süresi başlangıcı geri çeker. Bir ay geri çekeceği için EYT hakkından faydalanabilir.
Askerlik ya da doğum borçlanması yaparak EYT düzenlemesinden yararlanabilecek mi?
Hürriyet yazarı Noyan Doğan da borçlanma yapılarak EYT ile emeklilik hakkını elde edilip edilmeyeceğine ilişkin şu bilgileri paylaştı:
“Prim gün sayısı yeterli olmayanlar, askerlik ya da doğum borçlanması yaparak EYT düzenlemesinden yararlanabilecek mi? Düzenlemede, borçlanma hakkı tanınıp tanınmayacağı net değil. Prim gün sayısı, çalışma yılı şartlarını yerine getirip de sadece yaşa takılanlara yönelik bir düzenleme olacağı için borçlanma hakkı tanınmayabilir. Ama bu gibi kişilere bir öneride bulunayım. EYT düzenlemesi çıkmadan önce askerlik ya da doğum borçlanması yapabilirsiniz.
Düzenleme çıktıktan sonra eğer borçlanma hakkı tanınmazsa borçlanma bedelini Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) iade alabilirsiniz. Kişilerin bu hakkı var. Burada kritik nokta; emekli aylığı bağlanmadan önce iade alınabilecek olması. Emekli aylığı bağlanmadan önce askerlik, doğum ve yurtdışı borçlanması yapanlar, borçlanma bedelinin iadesini talep edebilir ve ödedikleri parayı geri alabilirler.”
Askerlik borçlanması emekliliği ne kadar aşağıya çeker?
Sigorta başlangıcından önce yani çalışamaya başlamadan önce askere gittiyseniz askerlik borçlanması ile sigorta başlangıç tarihiniz borçlanacağınız gün sayısı kadar erkene çekilir ve bu da emeklilik yaşını etkiler. Ancak sigortalıyken askere gittiyseniz borçlanma sadece prim gün sayınızı etkiler, emeklilik yaşını öne çekmez.
Askerlik borçlanması ne kadar?
Askerlik borçlanması yapacak kişi borçlanacağı sürelere ilişkin prim tutarlarını kendisi belirler ve kendi cebinden öder. 2021’de askerlik borçlanması günlük en düşük 38,15 TL, en yüksek ise 286,20 TL olarak belirlenmişti. 2022 asgari ücretinin belirlenmesiyle askerlik borçlanması da en düşük 57.15 TL en yüksek 429 TL oldu.
Askerlik borçlanması nereye yapılır, nasıl ödenir?
Askerlik borçlanması, borçlanılabilecek sürelere ilişkin primlerin SGK'ya ödenmesi ile yapılır. Askerlik borçlanması yapmak isteyen sigortalı, SGK'ya askerliğini yaptığını gösterir belgelerle birlikte başvurur ve yalnızca bu sürelerin primlerini ödeyerek borçlanma yapar.
Askerlik borçlanmasına hangi süreler dâhildir?