Yeni neslin dinle ilişkisi son dönemin tartışma konuları arasında üst sıralarda yer alıyor. Gençler acaba dindarlaşıyor mu yoksa dinden mi uzaklaşıyor? Gençler arasında gerçekten de din karşıtı akımlar yayılıyor mu? Gençlerin din karşıtı akımlara ilgisi varsa bunun nedenleri ve çözümleri nelerdir? Bu soruları çoğaltmak mümkündür. Ancak bu soruları ele almadan önce, gençlerin dinle ilişkisi üzerinden ideolojik ve politik bir söylemin geliştirildiğini gözlemlemek mümkün. Medyada sıklıkla gençlik ve din ilişkisinin din aleyhine seyrettiği dillendirilmekte ve bu son yirmi yıllık AK Parti iktidarı politikalarını sorunsallaştırma aracına dönüştürülmektedir. Ancak bu konuda yapılan geniş ölçekli, kapsamlı ve objektif bir araştırmanın olmadığını, iddiaların genellikle duyum, gözlem, tahmin ve söylentilere dayandığı ortadadır. Dolayısıyla bu konuda belirli bir algı oluşturulmaya çalışıldığını düşünüyoruz.
BİLİMSELLİKTEN UZAK SÖYLEMLER
GENÇLERİN ALGISI NEDİR?
Öncelikle şunu ifade edelim ki bu soruya yönelik bizim söylediklerimiz de -yukarıda işaret ettiğimiz gerekçelerle- olgunun kendisini kesin bir şekilde yansıttığı iddiasında değildir. Bilakis bu konudaki araştırma ve gözlemlere dayalı bir değerlendirme niteliğindedir.
Günümüz gençlerinin dindarlık anlayışlarında geleneksel yaklaşımdan farklı olarak bireycilik ve hazcılığın öne çıktığı söylenebilir. Weber’in dünyaya dönük zahit diye tanımladığı bu dindarlık tipi hazcı dinsellik, saf bireysel dindarlık veya ahlakî temelleri zayıf dinsellik şeklinde isimlendirilmektedir. Hem namaz kılan hem de alkol alan, hem başını örten hem de erkek kadın ilişkilerinde özgürce hareket eden örnekler bu dindarlık tipinin somutlaşman örneklerindendir. Davranışının dinde günah olduğunu bilmesine rağmen kişiyi buna sevk eden şeyin hedonik/hazcı özgürlük olduğu söylenebilir.
ARADA KALIYORLAR
ANLAM ARAYIŞI İÇİNDELER
Gençlerin dinle ilişkisinde belirleyen ikinci nokta düşünsel ve tepkisel nedenlerdir. Günümüz eğitim felsefesi, kültürel yapı, sosyal medya vb. sebeplerle gençler sorgulamaya daha açık. Onlar sorularını özgürce soruyor ve ikna edicilikten uzak yaklaşımları benimsemiyorlar. Kimi zaman da dindar olarak gördükleri kişilerin söz ve davranışları arasındaki uyumsuzlukları görünce, tepkisel bir psikolojiye kapılıyorlar. Tüm bu nedenlerle kimi gençlerde dini bilgiyi sorgulama, dine karşı umarsızlık, din karşıtlığı veya dini kurum ve sembollere ilişkin kayıtsızlık ortaya çıkabiliyor.