TBMM bünyesinde Terörsüz Türkiye hedefi kapsamında kurulan Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu çatışma ve çözüm konusunda uzmanlaşan akademisyenleri dinleyecek. Bu kapsamda, Prof. Dr. Havva Kök Arslan, Prof. Dr. Sevtap Yokuş Veznedaroğlu, Prof. Dr. Ayşe Betül Çelik, Doç. Dr. Çerağ Esra Çuhadar, Üsküp Büyükelçisi Fatih Ulusoy, İHH Mütevelli Heyeti Başkanvekili Hüseyin Oruç, Prof. Dr. Deniz Ülke Kaynak, Doç. Dr. Vahap Coşkun ve Milli İstihbarat Akademisi Başkanı Prof. Dr. Talha Köse'yi dinledi.
Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş toplantı öncesinde yaptığı konuşmada, Komisyonun öncelikli görevi silah bırakma sürecinin denetimi ve kontrolü olduğunu vurguladı. Kurtulmuş, Terörsüz Türkiye hedefi kapsamında Türkiye'nin özgün bir model geliştireceğini kaydederek, "Dünya literatürüne Türkiye modeli armağan edeceğiz" dedi. Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş, İmralı'dan gelen "silah bırakma çağrısı" üzerine bu toplantıların gerçekleştiğini kaydetti. Kurtulmuş, "Komisyonun öncelikli vazifesi bu sürecin millet adına denetiminin ve kontrolünün yapılması ve sürecin gerektirdiği yasal düzenlemelerin toplumsal mutabakatı da sağlayarak gerçekleştirilecek adımları atılmasıdır" dedi.
Türkiye modelini ortaya koymalıyız
Kurtulmuş, komisyonun dinlediği akademisyenlerin Latin Amerika'dan Asya'ya, Afrika'dan Avrupa'ya kadar farklı bölgelerdeki çatışma çözümleriyle ilgili konularda çalıştıklarını ifade etti. Kurtulmuş, "Şu anda gerçekleştirmeye çalıştığımız husus bir Türkiye modelini ortaya koymaktır. Biz bu süreçte yapılan barış müzakerelerinin, çatışma çözümleriyle ilgili atılan adımların detaylı bir şekilde analizini gerçekleştireceğiz. Ama şunun da farkındayız ki yaptığımız şey Türkiye'ye has bir modelin ortaya konulmasıdır. İnşallah en kısa süre içerisinde dünya literatürüne ve dünyadaki demokrasi tarihine armağan edeceğimiz başarılı bir Türkiye örneği olacaktır" diye konuştu.
Örgüt bir an evvel silahları bırakmalı
Kurtulmuş, "Örgütün bir an evvel silahlarını tamamıyla bırakarak ve bütün unsurlarıyla birlikte İmralı'dan yapılan çağrıya uyduğunu açıklaması ve bunun gerektireceği adımların atılabilmesi için Türkiye siyasetinin önünü açması ve rahatlatmasıdır. Bunun sağlanmasıyla birlikte yaptığımız işlerin çok daha güçlü bir şekilde ilerleyeceğini biliyorum. Çalışmalarımızın arkasında milletimizin büyük desteği olmasa bu komisyon 1 dakika toplanamaz. Bir taraftan da elimizi çabuk tutmak ve özellikle bölgesel ve küresel şartların Türkiye üzerine her geçen gün ağır yükler getirdiği bu ortamda bir an evvel kalıcı, nihai barışı temin etmek, huzur ile kardeşliği tesis etmek zorundayız" diye konuştu.
Zihniyet modeli olmalı
Prof. Dr. Havva Kök Arslan, barışın benimsenmesinin en az 10 yıl sürdüğünü, toplum tarafından kabulü için plan yapılması gerektiğini belirterek, "Zihniyet modeli olmadan sosyal dönüşüm olmaz" değerlendirmesinde bulundu.
Kördüğümler oluşabilir
Prof. Dr. Sevtap Yokuş Veznedaroğlu, kararlı bir siyasi iradenin bu tür süreçler açısından önemine işaret ederek, özgün bir model geliştirilmesin önerdi. Vezenedaroğlu, "Ülkesel koşullara uygun yöntemler geliştirilmeli. Kırmızıçizgilerin öne çıkarılmamalı. Çerçeveler çizilmemeli. Bunları aşmak sonrasında çok zor olabilir. Çözümü önleyecek kördüğümler oluşabilir. Gizlilik ve şeffaflık dönemleri çok iyi belirlenmeli. Sürece ilişkin iyi bir takvim oluşturulmalı. Süreci anlaşılır hale getirmek anlaşılır kılmak önemli. Güven artırıcı önlemlere ihtiyaç vardır. Siyasi kararların hukuka uyarlanması çok önemli. Güvenlik meseleleri hukuksal uygulamalara uygun ilerlemeli. Barış inşasında başarılı bir inşaya ihtiyaç var. Dil en hassas şekilde kullanılmalı" açıklamasında bulundu.
Silahsızlandırma sağlanmalı
Prof. Dr. Ayşe Betül Çelik, çözüm süreçlerinin uzun soluklu hedefler olduğunu kaydederek, barış sonrası sürecin 5 -10 yıla yayılabileceğini ifade etti. Barış süreçlerinin ikiye ayrıldığını bildiren Çelik, negatif ve pozitif barış süreçlerinin bulunduğunun altını çizdi. Çelik, eline silah kesimlerin silahsızlandırılmasının önemini vurgulayarak, daha kapsayıcı modeller geliştirilmesinin çatışmanın bozduğu sosyal yapının iyileştirilmesinin öncelikler arasında yer almasını bildirdi.
Güven inşa edilmeli
Doç. Dr. Esra Çuhadar, tek bir adımla kalıcı barışa ulaşılan örnek bulunmadığına değinerek, "Güven inşası en kritik adımlardan birisidir. Bu tür süreçler sabırlı olunması gereken süreçlerdir" dedi.