Onlarca yenidoğan bebeğin ölümüne neden olan “Yenidoğan Çetesi’yle ilgili yargı süreci devam ederken, TBMM’de tüm partilerin ortak önerisiyle kurulan “Bebek Ölümlerini ve Özel Sağlık Kuruluşlarını Araştırma Komisyonu”, aylar süren çalışmanın ardından taslak raporunu tamamladı. Raporda, bebek ölümlerinin önlenmesi için sağlık sistemi, denetim ve mevzuat alanlarında kapsamlı reform önerileri yer aldı.
AİLE HEKİMLİĞİNE ENTEGRE EDİLSİN
Komisyon, Türkiye’nin yenidoğan ölüm oranlarını azaltmak için ulusal bir eylem planı hazırlanmasını istedi. Her ilde “Perinatal Referans Merkezleri” kurulması, tüm yenidoğan ölümlerinin nedenleriyle birlikte ulusal veri tabanına kaydedilmesi ve erken doğum ile düşük doğum ağırlığı vakalarının düzenli izlenmesi önerildi. Raporda, gebelik takibinin aile hekimliği sistemiyle entegre yürütülmesi, riskli gebeliklerin erken tespiti için otomatik uyarı sistemlerinin devreye alınması ve anne-bebek sağlığı programlarının gebelik öncesi dönemi de kapsayacak şekilde genişletilmesi istendi.
"MİSAFİR ANNE" YAYGINLAŞTIRILSIN
Raporda dikkat çeken başlıklardan biri de “Misafir Anne” uygulaması oldu. Erken doğum yapan ya da bebeği başka bir şehirde yoğun bakımda bulunan annelerin barınma ve ulaşım sorunlarına dikkat çekilerek, her ilde “Misafir Anne Evleri” kurulması tavsiye edildi. Bu evlerde annelere ücretsiz konaklama, beslenme ve psikolojik danışmanlık hizmetleri sağlanması, uygulamanın sadece kamu hastanelerinde değil, SGK ile anlaşmalı özel hastanelerde de zorunlu hale getirilmesi istendi.
SUT VE ÖDEME SİSTEMİ GÜNCELLENSİN
Komisyon, SGK’nın mevcut ödeme sisteminin ‘tıbbi gereklilik yerine faturalandırmaya dayalı’ bir yapıda olduğunu belirterek, bu durumun hem usulsüz kazançlara zemin hazırladığını hem de gerçek maliyetleri karşılamadığını tespit etti. Raporda, SGK’nın risk bazlı ödeme modeline geçmesi, Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) fiyatlarının güncellenmesi ve ödemelerin ‘bebek başı’ değil ‘tedavi sonucu’ odaklı hale getirilmesi önerildi. Gereksiz yatış veya işlem tekrarı yapan sağlık kuruluşlarına otomatik kesinti ve ceza puanı uygulanması, SGK denetimlerinin yapay zeka destekli risk analizine dayanması gerektiği ifade edildi.
DENETİM AĞI KURULSUN
Özel hastanelerdeki yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde standart dışı uygulamaların önüne geçmek amacıyla, yoğun bakım ünitelerinin doluluk oranlarının merkezi sistemle izlenmesi ve canlı veri akışı sağlayan “YBÜ İzleme Sistemi” kurulması da raporun dikkat çekici önerileri arasında yer aldı.