Yaz aylarında artan sıcaklık ve nem, vücut üzerinde yalnızca fiziksel değil, aynı zamanda psikolojik etkiler de yaratıyor. Isı stresi olarak adlandırılan bu durum, vücudun aşırı sıcak koşullara verdiği alarm niteliğinde bir yanıt olarak dikkat çekiyor. Özellikle yaşlılar, çocuklar ve kronik rahatsızlığı olan kişilerin ısı stresine karşı daha savunmasız olduğunu belirten Medipol Mega Üniversite Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Fethi Kılıçaslan, “Isı stresine karşı en savunmasız grupların başında yaşlılar, bebekler, kalp-damar hastaları ve kronik hastalıkları bulunan bireyler geliyor. Ayrıca açık alanda çalışan tarım ve inşaat işçileri de yüksek risk taşıyor. Bu grupların sıcak saatlerde dışarı çıkmaması, düzenli sıvı alması ve doktor kontrollerini aksatmaması hayati önem taşıyor” dedi.
HAFİFE ALMAYIN
Isı stresinin hafife alınmamasını isteyen Kılıçaslan, şöyle konuştu: “Vücut sıcaklığı belirli bir seviyeye kadar dengeleyici sistemlerle kontrol ediliyor. Bu sınır aşıldığında sistem çöküyor. Vücut ısısı çok yükseldiğinde tansiyon hızla düşüyor. Cilt kan akımını artırarak ısıyı dışarı atmaya çalışır ama bu da kalbin iş yükünü artırır. Isı stresiyle baş edilemezse organların fonksiyonları bozulabilir. Yani zamanında önlem alınmazsa ciddi sonuçlar ortaya çıkabilir.”
ACİL MÜDAHALE HAYAT KURTARIR
Isı stresinin hafif belirtilerle başladığını, ancak zamanında önlem alınmazsa ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirten Kılıçaslan, “Yüksek ısıya maruz kalan vücut, öncelikle huzursuzluk, uykusuzluk ve sinirlilik gibi psikolojik tepkiler verir. Ardından yoğun terleme, tansiyon düşüklüğü ve sıvı kaybı gibi fizyolojik belirtiler ortaya çıkar. Bu tablo, sıcak çarpmasının habercisidir. Eğer gerekli müdahale yapılmazsa bayılma, hatta koma gibi hayati tehlike oluşturan durumlara yol açabilir” diye konuştu. Isı stresine maruz kalan kişilerin hemen serin ve gölge bir alana alınmasını tavsiye eden Kılıçaslan, “Sıkı giysiler çıkarılmalı, vücudun hava alması sağlanmalı. Soğuk değil, ılık suyla duş alınarak vücut serinletilmeli, nemli havlularla vücudu silmek etkili olabilir. Aşırı soğuk su içirmek yerine oda sıcaklığında sıvı verilmeli. Bilinç bulanıklığı varsa kişi yatırılmalı, ayakları yükseğe kaldırılmalı. Durum ağırsa mutlaka acil yardım çağrılmalı” şeklinde konuştu.
Evde alınabilecek basit ama etkili önlemler
* Gün boyunca bol sıvı tüketilmeli, özellikle su ve elektrolit dengesini sağlayan içecekler tercih edilmeli.
* Kafeinli ve alkollü içecekler sınırlandırılmalı çünkü sıvı kaybını artırır.
* Güneşin dik geldiği 11.00–17.00 saatleri arasında dışarı çıkılmamalı.
* Klima, vantilatör veya serinletici sistemlerle ortam serin tutulmalı.
* Açık renkli, hafif kıyafetler tercih edilmeli.