Pediatri bölümü Pediatri, genel olarak çocuk hastalıkları ile ilgilenir. Pediatri terimi iki Yunanca sözcükten türemiştir. Bunlar; paidi "erkek çocuk" ve iatros "doktor". Bölümde, bebeklik döneminden ergenlik dönemine kadar (0-16 yaş) çocuklarla ilgili tüm cerrahi işlemler yapılmaktadır. Peki, pediatri hangi hastalıklara bakar? İşte detaylar.
PEDİATRİ NEDİR, TÜRKÇESİ NEDİR?
Pediatri, bebek, çocuk ve ergenlerin sağlığı ve hastalıkları ile ilgilenen tıp dalıdır. Pediatri, genel olarak çocuk hastalıkları ile ilgilenir. Pediatri terimi iki Yunanca sözcükten türemiştir: paidi "erkek çocuk" ve iatros "doktor".
PEDİATRİ NEYE, HANGİ HASTALIKLARA BAKAR?
Pediatri, aşağıdakiler dahil olmak üzere çok çeşitli hastalıkları ve durumları kapsar:
> Büyüme ve gelişme sorunları: Boy ve kilodaki anormallikler, geç yürüme, geç konuşma gibi sorunlar.
> Enfeksiyonlar: Solunum yolu enfeksiyonları, ishal, kulak enfeksiyonları, idrar yolu enfeksiyonları gibi.
> Alerjiler: Astım, alerjik rinit, alerjik dermatit gibi.
> Kronik hastalıklar: Diyabet, astım, epilepsi gibi.
> Travma: Yaralar, kırıklar, yanıklar gibi.
> Gelişimsel bozukluklar: Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), otizm spektrum bozukluğu (OSB) gibi.
PEDİATRİ BÖLÜMLERİ NELER?
Çocuk Cerrahisi
Çocuk cerrahları, 6 yıl tıp eğitimini tamamladıktan sonra 5 yıl çocuk cerrahisi bölümünde uzmanlık eğitimi alırlar. Doğumsal anomaliler olarak bilinen doğum esnasında var olan fiziksel şekil bozuklukların ve pek çok hastalığın tanı ve tedavisi ile çocuk cerrahisi bölümü hekimleri ilgilenir. Kalp hastalıkları hariç olmak üzere göğüs, jinekoloji, onkoloji, endokrin, sindirim sistemi, travma, karın ve göbek fıtığı cerrahisi başlıca uzmanlık alanlarıdır. Açık ameliyatların yanı sıra kapalı ameliyat olarak bilinen laparoskopik ve torakoskopik cerrahi girişimler de çocuk cerrahı tarafından uygulanır.
Çocuk Kardiyolojisi
Çocuk kardiyologları, 6 yıl tıp fakültesi eğitimi aldıktan sonra 4 yıl pediatri alanında uzmanlık eğitimi yaparlar. Sonrasında 2 yıl çocuk kalp ve damar cerrahisi alanında yan dal eğitimi alarak uzun bir eğitim sürecini tamamlarlar. Bu bilim dalı, anne karnında yer alan bebekten başlayarak, 18 yaşındaki çocuklara kadar olan bireylerin kalp hastalıklarının tanı ve tedavisi ile ilgilenir. Çocuk kardiyolojisi üfürüm gibi doğumsal olarak tanımlanan konjenital kalp rahatsızlıklarının yanı sıra, edinsel yani sonradan görülen hastalıkların tanı ve tedavisi ile de ilgilenir. Çocuklarda çoğu vakada küçük bir kesi üzerinden yapılan cerrahi müdahaleler ve çocukların hızlı metabolizması sayesinde iyileşme süreci yetişkinlere göre çok daha hızlı olur.
Çocuk Nörolojisi
Pediatrik nöroloji, 0-18 yaş aralığında yer alan bireylerin beyin ve sinir sistemine bağlı hastalıkların tanı ve tedavisi ile ilgilenen bilim dalıdır. Anne karnında ya da doğum esnasında meydana gelen beyin hasarlanmaları, felç, nörolojik gelişim bozuklukları, ateşli ve ateşsiz havaleler, otizm, baş dönmesi, baş ağrısı, epilepsi, kas hastalıkları gibi pek çok hastalık ile bu bölümün hekimleri ilgilenir. Çocuk nörolojisi hekimleri 6 yıl tıp fakültesi, 4 yıl çocuk sağlığı ve hastalıkları eğitimi aldıktan sonra 3 yıl da bu bölüm üzerine yan dal eğitimi alırlar.
Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi
Fiziksel gelişimin yanı sıra psikolojik gelişimin oldukça hızlı olduğu 18 yaş altı dönemde meydana gelen hastalıkların tanı ve tedavisi, çocukların psikososyal, sosyal ve öz bakım, ince ve kaba motor becerileri, dil, bilişsel gelişimi gibi pek çok gelişim testi, dikkat testleri de çocuk ve ergen psikiyatrisi bölümü hekimlerince değerlendirilir. Bireysel psikoterapi, aile terapisi gibi tedavi yaklaşımları da uzman hekimlerce yapılır. Bu bölümün hekimleri 6 yıllık tıp fakültesi eğitimi aldıktan sonra 4 yıl bu bölümün eğitimini tamamlar.
Çocuk Hematolojisi
Kan hastalıkları anlamına gelen hematoloji, kan ve kemik iliğinin işlevi ve yapısı ile ilgilenen bilim dalıdır. Hâlsizlik, yorgunluk, sarılık, polisitemi, tekrarlayan enfeksiyonlar, kilo problemleri, kanamalar, lenf bezlerinde meydana gelen büyüme, kemik ve eklem ağrıları,hemanjiom, lenfoma, lösemi, hodgkin lenfoma gibi pek çok hastalığın yanı sıra çocukluk çağında sıklıkla görülen Akdeniz ve nutrisyonel anemileri ile de çocuk hematolojisi ilgilenir. Kemik iliği ve kan nakli gibi transplantasyonlar da bu bölümün hekimlerince gerçekleştirilir. Çocuk sağlığı ve hastalıkları bölümünün yan dalı olan bu bölüm hekimleri 6 yıl tıp fakültesi, 4 yıl çocuk sağlığı ve hastalıkları ve 3 yıl çocuk hematolojisi eğitimi alırlar.
Çocuk Nefrolojisi
0-18 yaş aralığında bulunan bireylerin böbrek ve idrar yolları hastalıkları üzerine uzmanlaşan çocuk nefrologları, tanı ve tedavinin yanı sıra, hastalığın tekrar oluşumunun önüne geçerek böbreklerin tamir edilemez şekilde hasarlanmasının önüne geçmek için koruyucu tedavi de uygularlar. Glomerüler, tübülointerstisyel ve böbrek parankim hastalıklarının yanı sıra doğuştan gelen ya da edinilmsel böbrek kistik hastalıklarıyla da çocuk nefrolojisi bölümü hekimleri ilgilenir. Ailevi Akdeniz ateşi ve lupus gibi sistemik hastalıklara bağlı olarak gelişen böbrek tutulumları ve bebek ve çocuklarda görülen idrar yolu hastalıkları da bu bilim dalınca tetkik ve tedavi edilir. Bazı durumlarda anne karnında bulunan bebekte gelişen idrar yolu enfeksiyonları ve böbrek hastalıklarının tanı ve tedavisi de çocuk nefrologları tarafından takip ve tedavi edilir. Hekimler 6 yıl tıp fakültesi, 4 yıl çocuk sağlığı ve hastalıkları ve 3 yıl çocuk nefrolojisi eğitimi alırlar.
Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Hastalıkları
6 yıl tıp fakültesi, 4 yıl çocuk sağlığı ve hastalıkları ve 3 yıl çocuk immünolojisi ve alerji hastalıkları eğitimi alan hekimler immünolojik kaynaklı hastalıkların tanı ve tedavisi ile ilgilenir. Astım, ürtiker, egzama, alerjik nezle gibi pek çok hastalığın tanı ve tedavisinin yanı sıra gıda, böcek ve ilaç alerjileri, solunum fonksiyon testleri de çocuk immünolojisi ve alerji hastalıkları uzmanınca takip ve tedavi edilir.
Çocuk Onkolojisi
Çocuk onkolojisi, çocuk hematolojisi ve onkolojisi bölümü hekimlerince, çocukluk çağında görülen kanserin tanı ve tedavisi ile ilgilenir. Sıklıkla lenfoma, lösemi, beyin, kemik ve diğer organlarda bulunan tümörler ile ilgili farklı hastalıkların tedavisi ile ilgilenen çocuk onkolojisi, yüksek teknoloji görüntüleme cihazlarının bulunduğu radyoloji bölümü ve diğer pek çok bölüm ile multidisipliner olarak çalışır. Erken tanı ve tedavi ile çocukluk çağı kanserlerinin pek çoğu tam olarak iyileşmektedir.
Çocuk Ürolojisi
Anne karnından, 18 yaşına kadar olan kişilerin genital bölge hastalıkları, böbrek ve idrar yollarında bulunan hastalıkların tanı ve tedavisi ile ilgilenen çocuk ürolojisi uzmanları 6 yıl tıp fakültesi eğitimi aldıktan sonra çocuk cerrahisi ya da üroloji ihtisası yaptıktan sonra 3 yıl çocuk ürolojisi eğitimi alırlar. Anne karnındaki bebekte tespit edilen böbrek büyümesi olarak bilinen hidronefroz, polikistik böbrek, UPJ ve UVJ darlıkları, mesane enfeksiyonları, peygamber sünneti olarak bilinen hipospadias, inmemiş testis, sünnet, over kistleri, labial yapışıklıklar gibi pek çok hastalığın tedavisi ile ilgilenirler.
Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme
0-18 yaşına kadar çocukların, karaciğer, mide ve bağırsak hastalıklarının tanı ve tedavisinin yapıldığı bu bölümde bebek ve çocuklarda görülen iştahsızlık, kronik karın ağrıları, gastrit ve peptik ülser, çölyak hastalığı, pankreas hastalıkları, karaciğer yetmezliği gibi hastalıkların tanı ve tedavisi yapılır. Gastroskopi ve kolonoskopi gibi görüntüleme yöntemlerinin yapıldığı bölümün hekimleri 3 yıl çocuk gastroenterolojisi eğitimi ile birlikte toplam 7y ıl uzmanlık eğitimi almaktadır.
Çocuk Endokrinolojisi
Hormonlar ve hormonların salgılandığı iç salgı bezleri ile ilgili hastalıklarla uğraşan çocuk endokrinolojisi; büyüme ve gelişim gerilikleri, erken ve geç görülen ergenlik, obezite, adet düzensizlikleri, aşırı tüylenme, kemik hastalığı gibi pek çok farklı hastalığın tanı ve tedavisi ile ilgilenir. Hekimler 6 yıl tıp fakültesi, 4 yıl çocuk sağlığı ve hastalıkları ve 3 yıl çocuk endokrinolojisi eğitimi alırlar.
Çocuk Yoğun Bakımı
Yaşam bulguları risk altında olan 28 günlük bebekler ile 18 yaşına kadar olan çocukların, çocuk yoğun bakım ünitelerinde 365 gün, 24 saat kesintisiz olarak çocuk yoğun bakım uzmanlarınca izlenir. Bu hastalar genellikle sistem veya organ yetersizliğine bağlı olarak ya da geçirdikleri ameliyat sonrası genel durumlarının takip edilmesi için bu ünitelerde gözlem altında tutulurlar. Çocuk yoğun bakım hekimleri, 6 yıllık tıp fakültesini tamamladıktan sonra 4 yıl çocuk sağlığı ve hastalıkları bölümünü ve 3 yıl da çocuk yoğun bakımı bölümünü tamamlar.