Türkiye’nin Ay Görevi’nde (AYAP-1) önemli bir aşama kaydedildi.
İsveç Uzay Fiziği Enstitüsü (IRF) ile TÜBİTAK UZAY arasında Türkiye’nin ilk Ay görevi kapsamında Ay yüzeyinden nötr parçacıklara yönelik veri toplayacak Lunar Neutral Telescope (LNT) bilimsel görev yükü için 5 Temmuz 2022 tarihinde TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü’nde anlaşma imzalanmıştı.
Bu anlaşma kapsamında IRF LNT görev yükünü sağlayacak, TÜBİTAK UZAY ise Ay görevi için geliştirdiği uzay aracına LNT görev yükünü entegre ederek verileri iki ülke bilim insanlarının kullanımına sunacak.
Bu görev yükü ile Ay gibi atmosferi ve manyetik alanı güçlü olmayan gök cisimleri ve bunların yüzeyleri ile plazma etkileşimi, Güneş rüzgarlarının Ay’daki suyun oluşumuna katkıları, mini-manyetosferlerin oluşumu ve toz plazmalarının fiziği gibi temel konularda araştırma yapılmasına olanak sağlanacak.
Bununla birlikte, uzay teknolojileri alanında tecrübeli olan bu iki kurum arasında oldukça verimli toplantılar gerçekleştirilerek karşılıklı bilgi alışverişi sağlandı. Defenceturk'te yer alan habere göre, bu işbirliği sonucunda hem iki kurum hem de Türkiye ve İsveç arasında bilimsel ve teknolojik işbirliklerinin genişletilmesi hususunda mutabakata varılmış oldu.
Lunar Neutrals Telescope, Ay’ın yüzey ve yüzeye yakın çevresini incelemek için inşa ediliyor
Lunar Neutrals Telescope (LNT), Ay’ın yüzey ve yüzeye yakın çevresini incelemek için IRF’nin Kiruna’daki merkezinde inşa ediliyor. LNT, 2000’lerin sonlarında Hint Ay görevi Chandrayaan-1’deki başarılı selefi takip ediyor. Ancak bu sefer yeni LNT, Ay’ın yeni bir perspektifini sunacak olan yaklaşık yedi kat daha yüksek açısal/uzaysal çözünürlük elde edebilecek.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan IRF bilim adamı ve LNT’den sorumlu Dr. Manabu Shimoyama, ‘’Özellikle kalıcı olarak gölgelenen bölgeler, su gibi uçucu malzemeleri milyarlarca yıl boyunca el değmeden tutabilecekleri için büyük ilgimizi çekiyor’’ ifadelerini kullandı.
LNT’nin başka bir görevi, Ay’ın manyetik alanları (manyetik anomaliler olarak adlandırılan) etrafında oluşan sözde mini manyetosferleri incelemek ve bunların güneş rüzgarıyla nasıl etkileşime girdiğini anlamak ve Ay yüzeyini bir soğukluk olarak güneş rüzgarından korumak olacak. Yaklaşık üç ay boyunca uzay sondası, ay yüzeyinden 100 kilometre yükseklikte dairesel bir yörüngede olacak. Ay görevi AYAP-1’in ay yüzeyine kontrollü bir sert iniş ile sona ermesi planlanıyor.
Türk Astronot eğitimi için Axiom Space ile anlaşma imzalanmıştı
Milli Uzay Programı hedeflerinden olan Türk Astronot ve Bilim Misyonu kapsamında Axiom Space ile anlaşma yapılmıştı. Anlaşmayla birlikte Türk Astronot ve Bilim Misyonu (TABM) kapsamında bir Türk vatandaşı Axiom Space tarafından eğitilerek, uzayda bilimsel deneyler gerçekleştirecek.
Fransa’da düzenlenen Uluslararası Uzay Kongresinde TÜBİTAK UZAY ile Axiom Space arasında imzalar atılmıştı. İmza törenine Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, AK Parti Ankara Milletvekili Zeynep Yıldız, Axiom Space CEO’su Michael Suffredini, Türkiye Uzay Ajansı (TUA) Başkanı Serdar Hüseyin Yıldırım ve TÜBİTAK UZAY Enstitü Müdürü Mesut Gökten katılım sağlamıştı.