ABD merkezli ücretsiz iletişim platformu Discord, İstanbul’da 4 Ekim Cuma günü İkbal Uzuner ve Ayşenur Halil adlı iki kadının Semih Çelik tarafından vahşice öldürülmesinin ardından tartışma konusu oldu. Psikolojik sorunları olduğu ve daha önce 5 kez tedavi gördüğü öğrenilen Çelik'in telefonundaki incelemelerde, Discord aracılığıyla adı verilen bir grupla iletişimde olduğu tespit edildi.
Türkiye'yi sarsan vahşetin ardından Discord ve benzeri platformlarda suç unsuru içerikler paylaşılan çok sayıda grup olduğu ortaya çıktı.
Discord nedir?
ABD merkezli Discord, kullanıcıların sesli, görüntülü ve yazılı olarak iletişim kurmasına olanak tanıyan bir dijital platform. Özellikle oyuncular arasında popüler olmuş, ancak zamanla her türlü topluluk, iş grubu ve arkadaş çevresi için de yaygın bir kullanım kazandı.
Discord, sunucular adı verilen farklı gruplar oluşturmanıza olanak tanıyor. Her sunucunun kendi kanalları olabilir ve bu kanallar, belirli konulara odaklanmış yazılı sohbetler, sesli sohbetler veya video görüşmeleri için kullanılabilir.
Discord üzerinden şantaj iddiası
5 Ekim'de bir kız çocuğunun Discord üzerinden kimlik bilgilerini ele geçirip şantaja uğradığını ve bu yüzden kendine zarar verdiğini söylediği bir video yayınlandı. İçişleri Bakanı Yerlikaya, konuyla ilgili 6 Ekim'de yaptığı paylaşımda videonun kurgu olduğunun belirlendiğini ve kız çocuğunun koruma altına alındığını söyledi. Ayrıca videoyu paylaştığı tespit edilen 18 yaşındaki kullanıcının, “Halkı yanıltıcı şekilde internet üzerinden yayınlayan ve dezenformasyon” yapmaktan gözaltına alındığını açıkladı.
Reşit olmayan 4 şüpheli 'muhafaza altında'
Bakan Yerlikaya 8 Ekim ve 9 Ekim'de yaptığı paylaşımlarda Discord ve anlık mesajlaşma uygulaması Telegram'da suç unsuru teşkil eden içerikler paylaştığı tespit edilen reşit olmayan dört şüphelinin "muhafaza altına alındığını" duyurdu. Şüphelilerden birinin “çocuk müstehcenliği, polise ve şehitlere hakaret, dini değerleri aşağılayıcı” paylaşımlar yaptığı belirtildi. Ayrıca reşit olmayan şüphelilerin psikolog eşliğinde ifadelerinin alınacağı söylendi. Yerlikaya'nın paylaşımları şöyle:
Discord'a erişim engeli getirildi
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, 9 Ekim'de X hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda mesajlaşma ve sosyal medya uygulaması Discord'a erişim engellenmesi kararı verildiğini bildirdi. Bakan Tunç, Discord isimli sosyal medya platformunda 5651 Sayılı "İnternet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ve bu yayınlar yoluyla işlenen suçlarla mücadele edilmesi" hakkında kanunun 8/1 maddesinde yer alan "çocukların cinsel istismarı ve müstehcenlik" suçlarının işlendiğine dair yeterli şüphenin bulunduğunu belirtti. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının talebi üzerine de harekete geçildiğini aktaran Tunç, Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliğince söz konusu sosyal medya uygulamasının tüm yayınlarının içerikten çıkartılarak belirtilen URL adreslerine Türkiye'den erişimin engellenmesi kararı verildiğini kaydetti.
Erişim engeli kararı BTK tarafından uygulamaya konuldu
Erişim engeli, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) web sitesinde de yayımlandı. BTK'nın açıklamasında kararın Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliği tarafından alındığı belirtildi.
Platformda, 5651 sayılı "İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun"un 8/1 maddesinde yer alan "Çocukların cinsel istismarı ve müstehcenlik" suçlarının işlendiğine dair yeterli şüphenin bulunması dolayısıyla Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı da harekete geçti. Başsavcılığın talebini değerlendiren Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliği, delilleri göz önünde bulundurarak Discord'a erişimin engellenmesi kararını verdi.
Yargı da harekete geçti
AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, son dönemde birbiri ardına yaşanan adli olaylar ve internet ortamında işlenen suçlar dolayısıyla tartışma yaratan sosyal medya uygulamaları ilgili kurum ve kuruluşlarca sıkı takibe alındı. Bu kapsamda, Semih Çelik tarafından iki genç kızın katledilmesinin ardından mesajlaşma platformu Discord'a ilişkin Ulaştırma ve Altyapı, İçişleri, Adalet ile Aile ve Sosyal Hizmetler bakanlıkları yetkililerinin katılımıyla hafta sonunda toplantı yapıldı. Toplantıda konuya ilişkin alınacak tedbirler kapsamlı olarak değerlendirildi.
Başsavcığın talep yazısındaki tespitler
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının talebinde, 5 Ekim'de "HAHA" rumuzlu Discord yayın kanalı üzerinden özellikle yaşı küçük çocuklar hedef alınarak zorbalık yapıldığı, bazı üyelerin daha da ileri giderek çevrelerindeki çocukların cinsel bölgelerinin fotoğraf ve videolarını çekerek grupta yayınladıkları, bazı üyelerin ise şantajla küçük çocukları kendi çıplak görüntülerini çekmeye zorlayıp, bu görüntüleri grupta paylaştıkları yönünde sosyal medya paylaşımları üzerine soruşturma başlatıldığı belirtildi.
Yapılan incelemelerde, çocuğun cinsel istismarı, şantaj ve müstehcenlik içeren çok sayıda içeriğin Discord kanalında paylaşıldığının anlaşıldığı vurgulandı.
Soruşturma kapsamında şüpheliler hakkında gözaltı işlemlerine başlandığı ifade edilen talepte, Emniyet Genel Müdürlüğü Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığından gönderilen rapora dikkati çekildi. Raporda, "Bu tür grupların, çocukların ve gençlerin cinsel kimliklerini şekillendirme süreçlerini manipüle ederek kimlik kargaşasını pekiştirebildiği ve topluma karşı bir başkaldırı sembolü olarak ayrıca bu mecralarda şantaj ve izleme sayılarıyla gelir elde ettikleri, kolay para kazanmanın yolunu bulmaları sebebiyle satanizmi cazip gösterdiği görülmüştür" tespitlerinin yapıldığı aktarıldı.
Karar hakim kararıyla kaldırılabilecek
Söz konusu mahkeme kararının BTK'ye iletilmesinin ardından, Kurum Başkanı tarafından Discord uygulaması Türkiye'den erişime kapatıldı.
İnternet ortamında işlenen suçlara ilişkin kamuoyunda "Sosyal Medya Yasası" olarak da bilinen "7253 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"un ağ sağlayıcıları ile ilgili hükümleri de 1 Ekim 2020 tarihinde yürürlüğe girmişti.
8. madde neler getiriyor?
5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkındaki Kanun'un 8 maddesi şöyle:
Your browser doesn't support HTML5 video.
Bakan Uraloğlu: Discord bilgilerini paylaşmadı
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, bugün (9 Ekim) TBMM'de AK Parti grup toplantısı öncesi gazetecilere yaptığı açıklamada "Discord'a neden erişim engeli getirildi?" sorusunu cevapladı. Bakan Uraloğlu, 'Discord' isimli sosyal medya platformuna, Ankara 1'inci Sulh Ceza Mahkemesi'nin gece 02.10'da aldığı kararla erişimine engel getirdiklerini belirterek, "Burası gerçekten tamamen kapalı bir sistem. Siz istediğiniz gibi girip çıkamıyorsunuz ya da bizim güvenlik birimlerimiz orada sorgulama yapamıyorlar maalesef. Orayı kullananların bize şikayet etmesi noktasında biz müdahil olabiliyoruz. Maalesef birkaç gündür yaşadığımız olaylar olmamış olsa belki biz bugün Discord'a erişime engel getirdiğimiz için yasakçı bir zihniyetle itham edilecektik. Ama bu olaylar oldu, herkes kapatılmasını istiyor. O zaman toplumun bütün kesimleri ile gerçekten bir arada hareket etmemiz lazım. Başta aileler olmak üzere, bizim giremediğimiz mecrada ne olduğunu bilemeyebiliyoruz ve dedi.
'Gelen talepler üzerine gerekeni yapıyoruz'
Uraloğlu, toplumdaki algıyı, farkındalığı beraber yürütmekte fayda olduğuna işaret ederek, ifadelerini kullandı.
Twitch kapatılacak mı?
Bakan Uraloğlu, başka bir yayın platformu olan Twitch ile ilgili de toplumu korumak için her türlü adımı atacaklarını belirtti.
Discord'a bir veto da Rusya'dan
Rusya 8 Ekim 2024'te, Discord’a erişim engeli getirdi. Rusya, Discord'da uygunsuz ve yasa dışı kabul edilen içeriklerin kaldırılmadığını belirterek bu kararı aldı. Engelin nedeni olarak özellikle uygulamanın terörist ve aşırılıkçı amaçlarla kullanıldığı, bu amaçlarla vatandaşların kandırıldığı, uyuşturucu satışı ve yasa dışı bilgilerin yayılmasını sağladığı kaydedildi. Rusya'nın internet düzenleme kurumu olan Roskomnadzor, Discord’un Rus yasalarına aykırı içerikleri kaldırma taleplerine uymadığını iddia etti. Bu nedenle platforma erişimin engellenmesine karar verdi.
Türkiye, Discord'u yasaklayan 7'nci ülke oldu
İran ve Kuzey Kore Discord'a erişim engeli getiren ülkelerden... Çin'de 2018'den beri kapalı olan platformun alternatifleri üretildi. Birleşik Arap Emirlikleri'nde 2020'nin sonlarında kapanan mecra halen daha açılmadı. Umman platformu 2022'de engelledi. Rusya geçtiğimiz gün Rus yasalarının ihlal edildiği gerekçesiyle platformu yasakladı.
Daha öncesinde Mısır'da yasak olan platform geçtiğimiz aylarda açılmıştı.
ABD ordusunda 'Discord' krizi
Discord 2023 yılında ABD Savunma Bakanlığı'na ait gizli belgelerin sızdırılması olayıyla gündeme gelmişti. Bu olayda, ABD ordusuna ait oldukça hassas ve gizli bilgiler, bir Discord sunucusu üzerinden sızdırılmıştı. Belgeler, dünya genelinde güvenlik ve diplomatik ilişkileri etkileyebilecek derecede önemliydi. Sızdırılan bu belgeler arasında Ukrayna’daki savaşla ilgili istihbarat raporları, müttefik ülkelerle yapılan görüşmelere dair detaylar ve diğer önemli güvenlik bilgileri yer alıyordu. Olay, belgelerin bir Discord sunucusunda paylaşıldıktan sonra fark edilmiş ve hızla yayılarak büyük bir uluslararası krize neden olmuştu.