İnternette her gün binlerce yeni yalan haber ortaya çıkıyor. Doğruluğunu sorgulamadan gözü kapalı inandığımız haberleri sadece okumakla kalmayıp başkalarıyla da paylaşıyoruz.
Bunun sonucunda da internet ortamı doğru olmayan bilgiler, yalan haberler ve zararlı içeriklerden oluşan çöplük bir ortam haline dönüşüyor.
Sosyal medya pinokyoları işbaşında
Özellikle Twitter, Facebook ve WhatsApp üzerinden kolayca yayılan bu yalan haber ve görüntülerin önüne geçmek aslında çok kolay.
Sosyal medya pinokyoları fırsat vermemek için sadece birkaç adımda doğruluğundan şüphe ettiğiniz bir haberi açıklığa kavuşturabilirsiniz.
Fotoğrafı araştırın
Google’ın resim arama özelliği olduğunu biliyor muydunuz? İnternet üzerinden dolaşan veya cep telefonunuza gelen bir resim ya da fotoğrafı Google Image Search üzerinden aratarak, fotoğraf aslında nerede ve hangi amaçla kullanıldığını kolayca öğrenebilirsiniz.
Yapmanız gereken şey çok basit. sayfasına giderek fotoğrafı ya da fotoğrafın bulunduğu internet sitesi linkini yapıştırın ve gerisini Google’a bırakın. Fotoğrafa dair her şeyi anında size gösterecek. Google Image Search sayfasına ulaşmak için
Shoplanmış fotoğraflara dikkat
Shoplandığını düşündüğünüz fotoğrafları veya üzerinden aratarak o görüntünün üzerinde oynanıp oynanmadığını öğrenebilirsiniz.
İnternet sitesi ve sosyal medya hesaplarını araştırın
Sosyal medya, felaket tellallığı yapan ve insanları yalan haberlerle tedirgin eden sahte hesaplarla dolu. Twitter gerçek kişi ve kurumların ayırt edilebilmesi için yıllar önce rozet yani onaylı hesap özelliğini kullanıma sundu.
Daha sonra Facebook, Instagram ve YouTube’da gerçek kişi ve kurumların ayırt edilebilmesi için onaylı hesap özelliğini aktif etti.
Sosyal medya devleri bu sayede dünyaca tanınmış kişi ve kurumların adını kullanarak internette yalan haberlerin dolaşmasının bir nebze de olsa önüne geçmiş oldular.
Eğer okuduğunuz bir bilgi veya gördüğünüz bir fotoğraf onaylı hesaplar üzerinden paylaşılmamışsa inanmayın. Bu durumda Google Image Search, TinEye ve FotoForensics araçlarını kullanın.
Şüphe ettiğiniz web siteleri hakkında bilgi sahibi olmak için BTK’nın “Site Bilgileri Sorgu Sayfası” aracını kullanabilirsiniz. Siteye ulaşmak için
Web sitesinin kime ait olduğu, ne zaman alındığı, yer sağlayıcısı ve site sahibinin iletişim bilgileri gibi bilgilere ulaşabilmeniz mümkün.
İnsanları yalan haberlerle kandıran, korkutan ve dolandırmaya çalışan bir internet sitesine denk gelirseniz hemen BTK ile iletişime geçin.
Duyduğunuzu ve okuduğunuzu araştırın
Sosyal medyada dolaşan yalan haberle mücadelede ve işini oldukça iyi iki site.Şüphe duyduğunuz her haberi bu siteler üzerinden araştırabilirsiniz.
Clickbait yapan haber sitelerine dikkat edin
Clickbait kelimesinin Türkçe’deki tam karşılığı ‘tık yemi’ anlamına geliyor. Bir haberi okuyucuları istenilen sayfaya yönlendirmek için farklılaştırılmış, anlaşılabilir olmayan, dikkat çekici başlık veya görsellerle oluşturup sunmak olarak biliniyor.
Clickbait, haberlerin kalitesini düşüren, anlaşılabilir ve etik olmayan yöntemlerle yapılan ilgi çekmeye odaklı bir yöntem.
Clickbait niçin yapılır?
Clickbait’in asıl amacı, bir haberin tıklanması ve okunması için okuyucuyu gerek haberin başlığıyla gerek görseliyle merak ettirmek ve haberin bulunduğu sayfayı ziyaret etmesi konusunda ikna etmek.
Okuyucular kandırılmış olma hissine kapılarak bir daha Clickbait haber yapan yayın kuruluşlarının sosyal medya hesaplarını veya internet sitelerini takip etmekten vazgeçebiliyor. Clickbait hakkında daha fazla bilgi için