Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati A Haber canlı yayınında ekonomide yaşanan son gelişmeleri değerlendirdi. 20 Aralık gecesi kurda yaşanan tarihi düşüşü hatırlatan Nebati, bunun Türkiye'nin en önemli günlerinden biri olduğunu ve bu şekilde anılacağını söyledi.
Bakan Nebati'nin açıklamaları şöyle:
"Türkiye 19 yıldır AK Parti iktidarıyla büyük bir dönüşümü gerçekleştirdi. Ve Türkiye altyapısını tamamlamış ender ülkelerden bir tanesi haline geldi. Her anlayışta olduğu üzere bir çalışmayı en üst noktaya getirdikten sonra bunu güncellemeniz gerekiyor aksi halde tersi başlar. Tam Cumhurbaşkanımızın 2013'ten itibaren şunu söyler; Cari fazla vermememiz lazım, rekabet edilebilir kur olması lazım, sanayileşmemiz lazım ve bunu yaparken de dünyayla aramızdaki farkı hızla kapatmamız lazım. Bunun içinde yüksek faiz olmaması lazım. Şimdi öyle hazırlıyız ki yüksek faiz denen bir ortamda altının doldurulmuş bir modelle ortaya çıkması gerekiyordu ve inancı bu modele yansıdı. Çok hızlı adımla imkanları gerçekleştirecek bir model oldu.
"EKONOMİ MODELİ ARTIK KAMU MALI"
"20 ARALIK BUNDAN SONRA EN ÖNEMLİ GÜNLERDEN BİRİ OLARAK ANILACAK"
Altyapımızla bunu karşılayabilecek bir durumu sağladık. Dışardan saldırılarda da artık kolay kolay oynayamıyorlar. 3 aylık süreçte hafızanızı tazeleyin. Doğru olmayan ve sürekli bireyleri dövize yönlendiren, başta muhalefet olmak üzere geliyor gelmekte olan lafı. Ben de kullanmaya başladım. 'Geliyor gelmekte olan' bu model. Bu bireyleri çok hızlı bir şekilde kanalize ettiler. Geçen pazartesi itibarıyla bu bitti. Çünkü çok önemli bir motifimiz var Türkiye'de. Taş üstüne taş koyan adeta devrim yapan insanı ortaya çıktı ve modeli kamuoyuna ifade etti. Bazılarının şok yaşadığı bir gece oldu. Çok doğal olan, bireylerin dövizlerini bozdurarak adeta internet sitelerini çökerttiği bir gece oldu. 20 Aralık bundan sonra Türkiye'nin en önemli günlerinden birisi olarak anılacaktır. Türkiye'nin siyasal gelişimini gösteren en önemli günlerden bir tanesi oldu."
"TARİHİN EN UYUMLU SÜRECİ İÇERİSİNDEYİZ"
ARTIK YENİ BİR ARAÇ GELİYOR
Türkiye'nin makro ekonomi göstergelerinde bu duruma düşeceğini kanıtlayacak hiçbir delil yok. Daha önemlisi Türkiye, dünya için en önemli pozitif ayrışan, ayakları sağlam basan ülke. Nasıl oluyor da 3 ayda o seviyeye geldi. Çünkü harp uygulandı. Finansal istikrar sağlanırsa, Türk toplumu dolarize olmaya meyilli bir toplum. Şimdi bu sağlandı. Önümüzdeki dönem, daha güvenli, istikrarlı ve göstergelerin olduğu bir döneme geliyoruz. Bundan sonrası bunun üzerine inşa edilecek olan, ihracatın artırılması, teknolojinin geliştirilmesi, katma değerli ürünlerin sağlanması bunun içinde selektif alanlarda ithalatın engellenmesi ve birçok adımın atılması lazım. Bankaların bilanço kısmına girerseniz kredileri görürsünüz. Artık yeni bir araç geliyor. Proje kredileri. Bir banka vermiş olduğu bireysel krediyi eğer verdikten sonra takip etme gibi bir dürtüsü varsa bundan sonra bizim belirlediğimiz alanlarda gerçekleştirilecek projelerin takip edilmesini sağlayacak imkanı vereceğiz.
"KRİZDE 12.7 MİLYAR DOLAR YATIRIM ÇEKTİK"
Aslında küreselleşmenin Vuhan'daki bir hapşırıkla dünyanın gerçeği olduğunu gördük. Dünya küresel bir köy. Bu köyde Türkiye inanılmaz potansiyele sahip. Yabancı yatırımcı girişleri dünyada azalıyor, sıcak para azalıyor. Sizin sıcak parayla işiniz olmaması lazım, doğrudan yatırımlar lazım. Böylesine bir krizde Türkiye, 12,7 milyar dolar doğrudan yatırım çekmiş. Dışarısı Türkiye'nin nereye gittiğini görüyor. Ben hep iyimser bir insanım, ama kendimi temkinli iyimserlik, gerçekçilikten kopmadan, doğru izleri takip ederek doğru işler yapabilirseniz bunları yapabilirsiniz. 13 bin dolarları geçtiğiniz zaman gelişmiş ülkeler seviyesine çıkmış oluyorsunuz, bütün analizleriniz bunun üzerinden değerleniyor. Siz buraya kadar gelmişsiniz bir bakıyorsunuz dolar düşüyor. Niye düşüyor. Bir bakmışız ihracatın ithalatı karşılama oranı %56. Türkiye üretmiyor. Aksine sizin katma değeriniz dışarı akıyor. Buna karşı bir duruş sergilenmesi gerekiyordu. Bu duruş sürekli yükselip büyümede cari açığımızda yükseliyor. Bunun bir şekilde düzeltilmesi lazım. Biz tam işin zirvesindeyken 12,500 dolardayken patika değişikliği yaparak, Türkiye'yi orta gelir kuşağından çıkarmaya çalıştık.
20 ARALIK'TA ALGI OPERASYONLARI ÇÖKTÜ
Türkiye'de şu anda hükümette bulunan herhangi bir kişi bu işlerin köpürtülmesi için bir gayret gösterdi mi? Yapmayın kanmayın bu siyasal operasyondur diye bir duruş var. Ne dediler "faiz artırılmadan bu iş çözülmez." Çözülür. Küçük yatırımcılara zarar veren sizlersiniz. Sizler yaptınız. Aynı akşam MB başkanlığı yapmış bir kişinin, "Bu bir operasyondur, alım fırsatı doğmuştur. Tersine döviz alın diyen insanlar oldu. Böylesi bir durum da siz hangi hakla, "efendim siz Haber verdiniz" 19 yıldır ülkeyi aldatmadı, aldatılanlardan olmadı da 3 ayda mı oldu? Son 3 ayda siyasi parti yöneticilerinden gazetecilere, önlerinde Prof. Dr. olanlara gidin dava açın. Onlar ne dediler, "swap anlaşmaları yapıldı, döviz alın" Bunlar yalan bilgiler. Pazara kadar götürülen bilgiler oldu. Şimdi hadi bakalım.
"KİMSENİN KÜÇÜK YATIRIMCININ KADERİYLE OYNAMA HAKKI YOKTUR"
"20 ARALIK BİR MİLATTIR"
19 yıldır net soru soruyorum. Serbest piyasayla ilgili bir geri adım atılmış mı? Bizim Borsa İstanbul'umuz dünyanın en şeffaf yerlerinden birinci sıradadır. TÜİK'i de berbat hale sokmaya çalışıyorlar. 550 bin kalemde fiyat alıyor. Ayda 3-4 defa piyasadan fiyat alıyor. Buna müdahil olmanız buranın rakamlarıyla oynamak için deli olmak lazım. Hiçbir TÜİK başkanı böyle bir şeye cesaret edemez. Ya da Merkez Bankamız. Merkez Bankası şeffaftır. Bilançoları açıktır. Git oku bilgileri. Bu rakamlar üzerinde oynama yapması, kamu otoritesinin farklı yöne gitmesi mümkün değil. Demokratikleşmeyi içselleştirmiş bir toplum burası. Şimdi bütün bunları gözardı edip birilerinin söylemiyle hareket edemeyiz. Serbest piyasa ekonomisi demek birilerinin istediği gibi at koşturması demek değildir. Türkiye'de can güvenliği, mal güvenliği, ırz güvenliği tartışılmaz. Bunlarla ilgili tartışma açan iktidar yerinde duramaz. 20 Aralık bir milattır. Bu ülkedeki küçük yatırımcıdan büyük yatırımcıya kadar bunların söylemlerine bakmıyorlar. %3'lük kesimi mutlu ediyorlar. Geriye kalan kısmı göremiyorlar. Post modernizmin ne olduğu bilmeyen, insanları robot gibi görüp istediği gibi hareket ettirebileceklerini gören bir güruh.
"RAKAMLARI GÖRDÜKÇE ÇOK HEYECANLANIYORUM"
Bu enflasyon önümüzdeki yıl geleceği noktada heyecanlanıyorum. Çok farklı noktalara gidecek. Bu rakamları gördükçe çok heyecanlanıyorum. 3 yaşındaki bir çocukla konuştuğunuz zaman ilk eğilip, gözlerine bakarsınız. Çocuk kendini babaysanız kahramanıyla eşitlenmiş satılır. Umudunuz görür ışığı görür. Birileri gitmiş video yapmış. Bizim 1994 yılında sorguladığımız reklamlar 2020 yılında benim gözlerimdeki ışıkla dalga geçiyor. Ya heyecanımızı paylaşalım. Gözlerim o yüzden ışıldıyor.
"'NİYE BASKIN SEÇİM YAPILSIN"
2020 yılı Türkiye'nin ve dünyanın en zorlu yılı diyorlar. Kaç ay kapandık totalde 3-4 ay kapandık. 2020 yılına bakın. Bir ülkede umutsuzluk varsa yapacağınız ilk şey şirketlerinizi kapatmak, küçülmek olur. Geçen yıl 85 bin şirket açılmışken, 2020 yılında öyle bir ortamda 103 bine gelmiş bir şirket açılışı var. İşlerin ters gittiği bir ülkede bu olur mu? Olmaz. Kapanan mavi şirketler geçen yıla göre azalmış.
"HANE HALKINDA SORUN YOK"
Hane halkının borcuna bakın. Gelişmekte olan ülkeler ve Türkiye. Hane halkında sorun yok. Kamu sektöründe yine aynı. Finansal sektör de. Türkiye'de bireylerin döviz borcu yok. Bankaya gittiğinizde döviz almak isteyin. Verilmez yasak. Onun için okuyamıyorlar Türkiye'yi. İhracat yapmayan firmaların döviz borcu yok. Alamazlar.
Türkiye'de her 1 doların 1 liralık artışının borç üzerindeki yükü ne kadar. 445 milyar borcumuz var. 445 milyar borç yüklüyor. Şimdi diyorlar ki "Hazineye zarar veriyorsunuz" 3 ayın sonunda ilk bilançolarımızı göreceğiz. Döviz kendi seviyesine gelecek. Hiçbir müdahalemiz yok ki. Hazine ve Merkez Bankamızın üzerine gelen herhangi bir yük.
TL MEVDUATI 38 MİLYAR LİRA ARTTI
YASTIK ALTINDAKİ ALTINLAR
Basında bir yerde gördüm. "Şimdi de altına göz diktiler" diye. Kendi üniversite hocalarına gitsinler. Kulaklarını çeksinler. Yastık altındaki altının piyasaya kazandırılması herkese kazandırır. Bir kısmı geçsin piyasanın ne hale geldiğini siz göreceksiniz. Alyansını, bileziğini, kalan son 5 kuruşunu bu davaya teslim eden insanların yaşadığı dönemden geliyorum. Bunlar diyorlar ya "pazara çık pazara çık" Allah bilir bir fukaranın evinde bir Yemek yememişlerdir.
"AK PARTİ İKTİDARI SİZİN OYUNCAĞINIZ DEĞİL"
"BÜTÇEDE ASLA DİSİPLİNSİZLİĞE YOL AÇMAYACAĞIZ"
Şimdi asgari ücretliye zam yapmışsınız. Kamu görevlilerine çok güzel anlaşma yapılmış. Bu ülkede bunların hakkı verilmesi lazım. Bu insanların hak ve hukukunu sağlamayacağız da kimlerin hakkını hukukunu sağlayacağız. Bu imkanlar sonuna kadar veriliyor. Maliye Bakanlığı, sabit gelirliler konusunda takozluk yapmayacak. Maliye politikalarında ve bütçede asla disiplinsizliğe yol açmayacağız. Gelirlerimiz artarken bunu bir yerlerde istifliyim anlayışına sahip değiliz.
"BUNDAN SONRAKİ ÖNCELİĞİMİZ ENFLASYON"
SWAP ANLAŞMALARI
Bu genelde yapışkan bir enflasyon. İster tehdit etsinler isterse farklı şey söylesinler. Biz kimsenin karına ortak değiliz. Şimdi yapacağız şey enflasyonla ilgili ön adımlarımızı atmak. Sadece finansal rakamlarla grafikler olayı anlamaya çalışırsanız eksik kalırsınız piyasayla işbirliği yapmanız lazım. Reelin etkisinin daha önemli olduğunu düşünürüm. Sadece telefonla aramam, ilçeleri ziyaret ederim. Sivil toplum kuruluşlarıyla konuşurum. Herkesi dinleyerek bunun üzerinden giderek adımlarımızı atarız. Yurt dışında Londra zirvesiyle başlayacağım. Yabancı yatırımcılarla, gurbetçiler, buradaki yabancıların temsilcileri olan Türklerle hızlı bir toplantı yapacağım. Uzak doğu neresi olursa iletişime geçeceğiz. Merkez Bankası görüşmelerini sürdürüyor. İyi anlaşmalar geliyor. Çok yakın zamanda.
Devrim geliyor. Piyasa şok geçirecek KDV ile ilgili. Yatırım teşvikinde kredi imkanları getiriyoruz, yaygın bankacılık, mega endüstri bölgeleri, gıda bankacılığı, sözleşmeli tarım.