Yeni yapılan inşaatların mevzuatlara uygun olarak yapılması için denetim yetkisinin verildiği yapı denetim firmalarının ücretlerinin toprak sahipleri tarafından değil de müteahhitler tarafından ödenmesi sonrası ortaya çıkan ‘sakıncalı denetim’ işlemi ile ilgili Bakanlık harekete geçti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yapı denetim işlemini kapsayan yasayı bu yıl içerisinde değiştirerek, yapı denetim firmalarının seçiminde ‘otomatik atama sistemi’ni hayata geçirecek. Bakanlığın bu hamlesi ile müteahhit-yapı denetim firması pazarlığı da sona ermiş olacak. Yeni sistemi değerlendiren Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Başkanı Tekin Saraçoğlu ise sistemin değişmesi ile çok sayıda müteahhidin ya işi bırakacağını ya da kendine çeki düzen vereceğine dikkat çekiyor…
5 MİLYON LİRAYI AŞKIN CEZA KESİLDİ
Türkiye genelinde yapı denetim sistemine kayıtlı bin 600 yapı denetim firması bulunurken, yapı denetim firmalarında 28 bin 655 denetçi mimar ve mühendis, 51 bin 219 da kontrol elemanı görev yapıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2017 yılında görev ve sorumluluğunu yerine getirmediği için yapı denetim firmalarına yönelik kestiği ceza miktarı ise 5 milyon lirayı aşıyor. Denetimlerde 467 yapı denetim firmasına "yeni iş almaktan men", 826 kuruluşa da "belge iptali" cezaları uygulandığı biliniyor.
SİSTEME OTOMATİK AYAR
Bakanlığın verdiği cezalardan uslanmayan bazı yapı denetim firmalarının müteahhitler ile pazarlığı sürdürmesi üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çareyi sistemi tamamen değiştirmek de buldu.
BAKAN ÖZHASEKİ: PARASINI ALDIĞI MÜTEAHHİDİ NASIL DENETLEYECEK
Yeni sistem ile ilgili bilgi veren Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki müteahhitlerin kendileri ile anlaşan yapı denetim firmalarını tercih ettiğini belirterek şöyle konuştu;
''Şimdi o firmanın, o müteahhidi nasıl denetleyeceğini siz düşünün. Uygulamada bir aksaklık söz konusu. Bu sene içerisinde yasayı değiştireceğiz. Bundan sonra bizim özel yetki verdiğimiz yapı denetim firmaları, sırayla kim geliyorsa, karşısına kim çıkıyorsa, belli bir standart ücret üzerinden, bizim Çevre ve Şehircilik il müdürlükleri nezdinde takiple binaları kontrol edecek. Müteahhit-yapı denetim firması pazarlıkları da bitmiş olacak.''
Yapı denetim sektörüne getirilecek yeni sistem ile ilgili yenisafak.com’a konuşan Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Başkanı Tekin Saraçoğlu, mevcut duruma göre denetim işlerinin müteaahhit tarafından yapı denetimini seçerek ve pazarlık ederek vermesinin çok yanlış bir uygulama olduğunu söyledi…
‘BAKAN YANLIŞI GÖRDÜ’
Bugün sayın bakanın yaptığı düzenleme çok önceden hatta 4708 sayılı yapı denetim yasası ile birlikte çıkarılmış olması gerektiğini de söyleyen Saraçoğlu, ‚‘Yapı denetim kuruluşları birliği derneği olarak mevcut uygulanmakta olan denetlenenin denetçisini seçtiği sistemin yanlış olduğunu her ortamda ve bütün toplantılarda dile getirdik. Ancak konuya çok vakıf olan şimdiki bakanımız yanlışı gördü ve bize de inanarak yasayı olması gereken bağımsız denetim uygulaması olarak düzelteceğini bildirdi. Kısa zamanda bakanlık bünyesinde ön çalışmalar ve deneme süreci tamamlanarak yasalaşma düzeyine getirildiğini görüyoruz.‘‘ dedi.
'UYGULAMADAKİ SİSTEM FIKRA GİBİ!’
Bu yasayla birlikte başlayacak uygulamada gerçek bir denetim ve tam bir başarı beklenebileceğini de belirten Saraçoğlu, ‘’Bugünkü denetim sistemi bir fıkra gibi müteahhide bana işini ver birde şu kadar para ver seni denetleyeceğim deniliyor, yani kendi iş verenini insan ne kadar denetleyebilirse o kadar denetim yapılıyordu.’’ diye konuştu.
‘ÇOK SAYIDA MÜTEAHHİT İŞİ BIRAKABİLİR’
İşine gerçekten değer veren müteahhitlerin başından beri bu yasaya karşı olduğuna da dikkat çeken Saraçoğlu ilginç bir detayı da dile getirdi. Saraçoğlu, bağımsız denetim gelmesi halinde başta yapsatçılar olmak üzere çok sayıda müteahhidin işi bırakacağını ya da kendine çeki düzen vereceğini aktardı.
‘KORKUSUZ DENETİMLER BAŞLAYACAK’
Yeni düzenlemeyle sistemden gelecek işlerin dağılımıyla işveren denetçi ilişkisi ve pazarlıklarında sona ereceğine vurgu yapan Saraçoğlu, minnetsiz ve iş kaybından korkmadan denetimlerin başlayacağını söyledi. Saraçoğlu, buna rağmen hata yapan firmaların ise tamamen kapatılarak denetiminden uzaklaştırılarak maddi ve cezai işlemlere uğrayacağını da söyledi.
M2 ÜZERİNDEN EŞİT DAĞILIM OLACAK
Bakanlığın yapı denetim tarafında hayata geçireceği yeni sistemde otomatik dağıtımın bakanlık tarafından yapılacağını da aktaran Saraçoğlu, denetim işlerinin sayıları belli olan firmalar üzerinden m2 bazında eşit şekilde dağıtılacak.