Cari denge, faiz ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki

04:0015/09/2025, Pazartesi
G: 15/09/2025, Pazartesi
Erdal Tanas Karagöl

Ekonomide temel politikaların merkezinde üç önemli değişken var. Bunlar cari denge, faiz ve ekonomik büyüme. Bu üç göstergenin hedeflenen seviyelerde olması ekonomik istikrarın ve fiyat istikrarının sağlandığı anlamına gelmektedir. Cari açığın düşük ve sürdürülebilir seviyede olması dışarıdan mal ve hizmet alımının düştüğü ve dolayısıyla ihracatın arttığı anlamına gelmektedir. Ayrıca, üretim için gerekli olan mal ve hizmetin büyük kısmının ülke içinden karşılandığını ve üretim potansiyelinin yükseldiğini

Ekonomide temel politikaların merkezinde üç önemli değişken var.

Bunlar cari denge, faiz ve ekonomik büyüme.

Bu üç göstergenin hedeflenen seviyelerde olması ekonomik istikrarın ve fiyat istikrarının sağlandığı anlamına gelmektedir.

Cari açığın düşük ve sürdürülebilir seviyede olması dışarıdan mal ve hizmet alımının düştüğü ve dolayısıyla ihracatın arttığı anlamına gelmektedir.

Ayrıca, üretim için gerekli olan mal ve hizmetin büyük kısmının ülke içinden karşılandığını ve üretim potansiyelinin yükseldiğini göstermektedir.

Dolayısıyla üretimin yani ekonomik büyümenin temel itici gücünün ihracat olduğunu da bize göstermektedir.

Zaten cari fazla da bir ülkenin dünya ile olan ekonomik ilişkilerinde, giderlerinin gelirlerinden az olduğu durumu göstermiyor mu?

Tam tersine cari açık, bir ülkenin dünya ile olan ekonomik ilişkilerinde, giderlerinin gelirlerinden fazla olduğu durumda ortaya çıkmaktadır.

Diğer yandan cari açığın düşük olması ya da cari fazlanın olması ülkenin döviz ihtiyacını azaltır.

Bu da daha düşük seviyede döviz talebi, düşük risk, düşük dış borç, düşük CDS, düşük faiz ve yüksek kredi notu anlamına gelmektedir.

Tam tersi durumunda da yani cari açığın olduğu durumda arttırılan faiz oranları, borçlanma maliyetini artırır.

Artan dış borç vergi olarak ödenecek beklentisi, tüketim ve yatırım iştahını azaltır.

Bu durum enflasyon beklentisini azaltacağı gibi ekonomik büyümeninim de yavaşlatmasını beraberinde getirecektir.


TÜRKİYE’DE CARİ AÇIK, FAİZ VE EKONOMİK BÜYÜME

Türkiye son dönemlerde cari açığın düşürülmesi konusunda bir iyileşme sağlandı.

Ancak devam eden yüksek faiz nedeniyle ekonomik büyüme küresel büyüme oranlarına göre iyi olsa da potansiyelin altında kalmasına neden oldu.

Bu nedenlerden dolayı, üç değişken arasında denge kurmak, orta ve uzun vadede ekonomik istikrarı beraberinde getireceği gibi hedeflenen ekonomik göstergelere ulaşmayı da kolaylaştıracaktır.

#Faiz
#Ekonomi
#Erdal Tanas Karagöl