Doğal gaz keşfeden ülkeler

Dünyada kanıtlanmış doğal gaz rezervleri 1 trilyon metreküpün üzerinde olan 24 ülke bulunurken yaklaşık olarak 40 ülkede doğal gaz üretimi gerçekleşiyor. OPEC verilerine göre dünyada kanıtlanmış toplam doğal gaz rezervleri ise 2019 yılı sonunda 206,2 trilyon metreküp seviyesine yükselmiştir.

Dünyadaki kanıtlanmış doğalgaz rezervleri doğal gaz tüketimine rağmen her yıl gerçekleşen keşiflerle artmaya devam etmektedir.

Şu anda en fazla rezerv sahibi olan ülkelerden Rusya 50 trilyon metreküp ile birinci sırada yer almakta. İran 34 trilyon metreküp ile ikinci sırada yer alırken üçüncü sırada ise 24 trilyon metreküp ile Katar bulunmakta. Yine 14 trilyon metreküp ile ABD dördüncü sırada yer alırken 12 trilyon metreküp ile Türkmenistan beşinci sırada yer almakta.

ABD rezervler açısından dördüncü sırada yer almasına rağmen dünyada en fazla doğal gaz üreten ülke konumundadır.

Bu tablodan da görüleceği üzere, dünyada doğal gaz rezervlerinin büyük kısmı Asya kıtasında bulunmaktadır.

Rezerv sahibi olan bu ülkeler, sahip oldukları doğal gazı bir yandan boru hatlarıyla diğer yandan LNG olarak dünyanın bir çok ülkesine transfer etmektedir.

Boru hatlarıyla taşımanın yüksek maliyeti, üretici ülkeler arasındaki rekabet ve en önemlisi de doğal gaz çıkarma teknolojilerinin gelişmesi ile artan üretimin LNG olarak uluslararası piyasalara taşınması gerçekleşiyor. Dünyada kullanılan doğal gazın artık büyük kısmı LNG olarak taşınmaktadır. Türkiye ‘de de ithal edilen doğal gazın içindeki LNG payı her yıl artıyor.

Bu bir yandan daha ucuz doğal gaza ulaşmayı sağlıyor diğer yandan boru hatlarıyla ithal edilecek doğal gazın daha makul seviyelere gelmesine önemli katkı sağlıyor.

Dünyadaki yeni keşiflerle beraber yeni ülkeler de üretici olarak öne çıkıyor. Doğu Akdeniz’de 2000’li yılların başında başlayan keşifler ile beraber bu bölgede sınırı bulunan ülkelerin ve yönetimlerin başlatacağı sondaj çalışmaları, bölgeyi doğal gaz rezervleri açısından daha da önemli hale getirecektir.

Doğu Akdeniz’de tahmin edilen rezerv miktarı yaklaşık 13-15 trilyon metreküp. Ancak, keşfedilen doğal gaz miktarı çok daha az miktarda.

Doğu Akdeniz’de mevcut durumda doğalgaz keşfeden ülkeler olarak İsrail’in keşfettiği doğalgaz miktarı yaklaşık 1 trilyon metreküp iken bölgenin en fazla kaynaklarını keşfeden ülke ise Mısır’dır. Mısır tarafından keşfedilen doğal gaz miktarı yaklaşık 2 trilyon metreküp.

Doğu Akdeniz’de diğer ülkeler Lübnan, Filistin, Suriye ve Libya da önemli aktörler konumunda. Libya’nın zengin rezervlerinin üretime açılması bölgenin istikrarı ile birebir ilgilidir. Özellikle Türkiye’nin Libya ile imzaladığı deniz yetki alanları mutabakatı hem Libya hem Türkiye açısından çok stratejik olduğu gibi mevcut kaynakların çıkarılması için de çok önemli hale gelmektedir.

Ayrıca, gerçekleşecek sondaj çalışmaları ve sonrasındaki keşiflerin Libya’nın geçmişte petrol üretimindeki öneminin yanı sıra doğal gaz alanında da Afrika kıtasında önemli bir aktör olmasını sağlayacağı açıktır.

Tabi en önemlisi de Türkiye. Türkiye hali hazırda hem sismik araştırma gemileriyle hem de sondaj gemileriyle Doğu Akdeniz’de gaz arama çalışmalarına devam etmektedir.