Enerji arz güvenliği, ülke ekonomisinin en temel unsurlarından bir tanesidir. Bu nedenle, enerji arz güvenliği, sadece yakıt ve elektrik akışının devamlılığı için değil, aynı zamanda ulusal güvenliğin ve ekonomik istikrarın güvencesidir. Dolayısıyla, ihtiyaç olan enerjinin kesintisiz, güvenilir ve uygun fiyatlarla temin edilmesi kadar, tüketilen enerjinin çevresel sürdürülebilirliğe de uygun olmasıdır. ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİNİN YENİ BOYUTLARI Son dönemlerde enerji arz güvenliğinin boyutu değişmeye
Enerji arz güvenliği, ülke ekonomisinin en temel unsurlarından bir tanesidir.
Bu nedenle, enerji arz güvenliği, sadece yakıt ve elektrik akışının devamlılığı için değil, aynı zamanda ulusal güvenliğin ve ekonomik istikrarın güvencesidir.
Dolayısıyla, ihtiyaç olan enerjinin kesintisiz, güvenilir ve uygun fiyatlarla temin edilmesi kadar, tüketilen enerjinin çevresel sürdürülebilirliğe de uygun olmasıdır.
ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİNİN YENİ BOYUTLARI
Son dönemlerde enerji arz güvenliğinin boyutu değişmeye başladı.
Uluslararası Enerji Ajansı’nın açıkladığı 2025 Dünya Enerji Görümüm Raporunda enerji arz güvenliği için öne çıkan yeni tehditleri açıkça ifade etmektedir.
Enerji, günümüzdeki jeopolitik gerilimlerin merkezinde yer alıyor.
Bu nedenle, acil tehditler ve daha uzun vadeli tehlikeler, enerjiyi ekonomik ve ulusal güvenliğin temel bir sorunu haline getiriyor.
Ekonomilerin temel ihtiyacı olan, modern ekonomiler için hayati öneme sahip ve yüksek gelirli ülkeler için önemli bir gösterge olan elektrik tüketimi yeni dönemde siber, operasyonel ve hava koşullarıyla ilgili tehlikelere karşı giderek daha savunmasız hale gelmektedir.
Bu nedenle elektrik altyapısını hedef alan artan hava koşullarıyla ilişkili risklere, siber saldırılara ve diğer kötü niyetli faaliyetlere karşı daha fazla dayanıklı hale getirilmesi ciddi bir zorunluktur.
Bu tehditler ülke ekonomileri için ciddi bir mesele olduğu açıktır.
KRİTİK MİNERALLER VE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ
Enerji arz güvenliğinin merkezinde olan petrol ve doğalgaz tedarik güvenliğini etkileyen geleneksel tehlikelerin yanında artık kritik minerallerin arzını etkileyen kısıtlamalar dünyanın gündeminde.
Bu kapsamda, Çin’in nadir toprak elementleri ile pil bileşenleri ve teknolojilerine uyguladığı yeni ihracat kontrolleri enerji arz güvenliği için önemli bir tehdittir.
Kritik mineraller ile en öneli diğer sorun ise yüksek pazar yoğunlaşmasıdır.
Enerji ile ilgili 20 stratejik mineralin 19’unda tek bir ülke baskın rafineri konumunda olması ve ortalama pazar payı yaklaşık yüzde 70 olması arz güvenliği için ciddi bir tehdit olarak kabul edilmektedir.
Bilindiği üzere, bu mineraller; elektrik şebekeleri, bataryalar ve elektrikli araçlar için hayati önemde ve yapay zekâ çipleri, jet motorları, savunma sistemleri ve diğer stratejik endüstrilerde çok önemli bir rol oynamaktadır
Yeni dönem, kritik mineraller dönemidir.
#ekonomi
#Erdal Tanas Karagöl
#Enerji
