Büyüme…

Geçtiğimiz Perşembe günü TÜİK, 2023 yılı II. çeyreğine ilişkin büyüme rakamlarını açıkladı. Son verilere göre Türkiye ekonomisi bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %3,8 büyürken bir önceki çeyreğe göre büyüme oranı da %3,5 oldu.

Söz konusu çeyrekte sanayi sektörü %2,6 daralırken inşaat sektöründe %6,2’lik büyüme dikkat çekti. Bunda 6 Şubat depremleri sonrasındaki yeniden inşa faaliyetlerinin etkili olduğunu ifade etmek yerinde olacaktır. Diğer yandan tarım, ormancılık ve balıkçılık sektöründeki %1,2’lik büyümenin de kayda değer olduğunu hatırlatayım.

Büyüme verisinin alt kırılımlarına baktığımızda hanehalkı tüketim harcamalarının II. çeyrekte %15,6 arttığını görüyoruz. Bu artışın büyümeye katkısı 10,7 puan olurken kamu tüketiminin büyümeye olan katkısı da 0,7 puan olmuş. Yatırımlardaki artış büyümeye 1,3 puanlık destek sağlarken net ihracattaki gelişmeler büyümenin 6,7 puan düşmesine neden olduğunu görüyoruz. Stoklardaki düşüş de büyümeyi 2,6 puan aşağı çekmiş.

II. çeyrekte büyümeye 1,3 puanlık katkı sağlayan yatırımların alt kırılımlarına baktığımızda makine ve teçhizat yatırımlarındaki yukarı yönlü ivmeyi gözlemliyoruz. Bu çeyrekte makine-teçhizat yatırımlarındaki artış %7,4. Yapılan hesaplamalar bu artışın son 3 çeyrekteki en hızlı artış olduğuna işaret ediyor.

Net ihracat tarafındaki olumsuz tabloda ağırlıklı olarak Türkiye’nin ana ticaret ortaklarındaki ekonomik iklimin bozuk olmasının önemli bir etkisinin olduğunu ifade etmek mümkün. Bu köşedeki evvelki yazılarımı takip edenlerin de hatırlayacağı üzere defaten Türkiye’nin dış pazarlarındaki koşulların bozulduğuna dikkat çekmiş ve öncü göstergelerin ihracat siparişlerini olumsuz etkileyeceğini ifade etmiştim. Maalesef koşullar bir süre daha aleyhimize işleyecek.

Öte yandan Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Merkez Bankası’nın sürdürdüğü güçlü sıkılaştırma programının da iç talepteki etkilerini göz önünde bulundurursak önümüzdeki çeyreklerdeki büyüme verilerinin daha düşük olacağını öngörebiliriz.