Son bir yıldır Avrupa’nın ekonomik durumu hakkında pek çok yazı kaleme aldık. Temel fikrimiz iki konu üzerindeydi birincisi Avrupa’lı şirketlerin yaşlanan sahiplik, kadro ve gerileyen motivasyonları gibi sebeplerden dolayı kapanma veya el değiştirme sürecinde olduğu diğeri ise Avrupa Birliği’nin siyasi ve ekonomik olarak kendini en az elli yıl genç gösteren aynada görme çabasının getirdiği stratejik körlüktü. Bu nedenle Türk şirketlerine ufuk açmak adına birçok makale kaleme aldık. Avrupalı şirketlerin
Son bir yıldır Avrupa’nın ekonomik durumu hakkında pek çok yazı kaleme aldık. Temel fikrimiz iki konu üzerindeydi birincisi Avrupa’lı şirketlerin yaşlanan sahiplik, kadro ve gerileyen motivasyonları gibi sebeplerden dolayı kapanma veya el değiştirme sürecinde olduğu diğeri ise Avrupa Birliği’nin siyasi ve ekonomik olarak kendini en az elli yıl genç gösteren aynada görme çabasının getirdiği stratejik körlüktü.
Bu nedenle Türk şirketlerine ufuk açmak adına birçok makale kaleme aldık. Avrupalı şirketlerin -bilhassa Almanya’da, teknik bilgi, birikimi, marka imajı ve iş bağlantıları ile beraber satın alınabileceğinden bahsettik.
Tam bunun akabinde Baykar’ın Piaggio Aerospace’si almasına şahit olduk.
Diğer taraftan rakip olarak, Çin’in bu şirketleri satın alma girişimlerinden bahsettik. Türk girişimcisi ve hükümetinin buna dönük adımları olmazsa Çin’in Türkiye’nin en büyük ihracat pazarına hâkim olacağını, bununla beraber lobi gücünün de artacağını ifade ettik.
Bu esnada Çinli yatırımcılar, özellikle
Almanya
,
İtalya
ve
İsviçre
gibi ülkelerde yüksek mühendislik becerisine sahip küçük üreticileri hedef aldı.
Örneğin bu süre zarfında basına yansıyanlardan;
* Jiangsu Sinomach Precision → Almanya’daki
hassas kesim makinesi üreticisi bir firmayı 40–50 milyon € bandında satın aldı.
*
CRRC
, Polonya’daki bir demiryolu bakım teknolojisi girişimini sessizce bünyesine kattı.
Çin’in amacı; Avrupa’daki teknik uzmanlığı, üretim süreçlerini ve niş teknolojileri Çin’e transfer etmek ve AB içinde “yerli üretici statüsü” kazanmak olarak ortaya çıktı.
Ancak buna ek olarak mesela; 2025’in ilk çeyreğinde
Shanghai Guorui Holdings,
İtalya’daki küçük bir
zeytinyağı üreticisini
de satın aldı (10–12 milyon €).
Buradaki amaç ise “Made in Europe” markasıyla Avrupa e-ticaret zincirine girmek olarak ifade edilebilir.
Greenfield yerine Brownfield & “Sessiz Ortaklık” Modeli
2025’te Çinli sermaye artık doğrudan sahip olmaktan çok
azınlık hissesi, stratejik ortaklık
ve
know-how paylaşımı
peşinde.
İsviçre, Hollanda ve Çekya’da bu yöntemle üretim ortaklıkları kuruldu.
Böylelikle
AB’nin doğrudan yabancı yatırımlar üzerindeki “güvenlik incelemelerini” aşmak kolaylaşıyor. Yarın bu marka/firmaların tamamen Çin’in eline geçmesi gayet kolay hale gelirken,
bu markaların tedariklerinin Çin menşeli yapılması da ilk elden sağlanmış oluyor.
Yani az para ile çok ve hızlı etki doğuruluyor.
Aşağıdaki tabloda yer alan veriler 2025 Mayıs ayında yayımlanmıştır. Bu verilerde bizleri doğrular nitelikte.
Çin’in Avrupa’daki KOBİ yatırımları:
* Sessiz, stratejik ve teknik yetenek odaklı
ilerliyor.
* “Yatırım” görünümünde olsa da çoğu zaman
teknoloji transferi ya da Avrupa iç pazarı erişimi
hedefli.
* AB’nin korumacı düzenlemeleri nedeniyle
büyük satın almalardan kaçınılırken
KOBİ segmenti tercih ediliyor.
Diğer taraftan Avrupa’nın kendini 50 yıllık evvelki konumunda görme çabası kendine ağır zararlar vermeye devam ediyor.
Biz bunu Avrupa’nın kendini yok eden gururu şeklinde ifade etmiştik.
Bu sürecinde ete kemiğe büründüğünü gördüğümüz anları yaşıyoruz.
Eurofighter jet üretimi durdu!
İngiltere’yi Almanya aşağı çekiyor!
Financial Times’ta yayımlanan habere göre Türkiye’nin de satın almak için teklif sunduğu Eurofighter Jetlerin üretildiği Warton’daki
montaj hattı durdu.
İngiltere Hükûmeti’nin 2009’dan bu yana yeni Typhoon almaması, üretimi kesintiye uğrattı. Suudi Arabistan ve Katar’dan gelen yeni siparişler de hâlâ ise kesinleşmedi.
Halbuki proje sahibi üç ülkeden İngiltere ve İspanya’nın onayı ile Türkiye’nin 40 adet alım için teklif verdiği, buna karşın Almanya’nın anlamsız, stratejik öngörüsüz vetosu ile karşılaştığı bu olası alımlarla Avrupa önemli kazanımlar elde edebilirdi.
İşte Almanya’nın, işte AB’nin gerileme dönemine girme sebebinin en net haliyle gösteren bu örnektir.
Global Combat Air Programme (GCAP), İngiltere, İtalya ve Japonya’nın ortak geliştirdiği Eurofighter’dan sonra yerine geçmesi planlanan 6. nesil savaş uçağı projesidir.
Daha üretime hazır olmayan bu programın hayata geçmesine kadar İngiltere’nin yeteneklerini elinde tutması için Türkiye’nin satın alması stratejik olarak çok kıymetlidir.
Üretimin durmasıyla; Birleşik Krallık’ın ve AB’nin kritik havacılık-yetenekleri zayıflayabilir. Uzman iş gücünün bu dönemde başka alanlara kayması, gelecek nesil savaş uçakları için risk oluşturması çok muhtemel.
AVRUPA’NIN TEDARİK ZİNCİRİ ZAYIFLAYACAK
* Alt yüklenicilerin (örneğin gövde montaj parçaları veya dijital kokpit sistemleri üreten KOBİ’ler) üretimi durduğunda pazardan çekilme riski var.
* GCAP için gerekli altyapının %40’ı bu tedarikçilerle bağlantılı.
Almanya’nın lidersiz, vizyonsuz kalması tüm Avrupa’yı felç ediyor.
Aldığı yanlış kararlar ile Almanya kendi ile beraber Kıta Avrupa’sını Orta Çağ dönemine doğru yola çıkardı.
İngiltere bu nedenle AB’den ayrılmayı seçti. Almanya’nın tabir yerindeyse huysuz, şımarık tavırları son bulmazsa AB’nin sonu çok hızlı bir bölünmeye gidebilir.
Kapanan otomobil fabrikalarına ek olarak savunma sanayiindeki hatalı adımların sonuçlarına tüm AB katlanabilme lüksüne sahip değil.
Peki buradan Türkiye, Türk üreticileri fırsat çıkaramaz mı? Duran üretim hattına tedarik sağlayan şirketlerin teknik birikimleri ile satın alınması ve Türk savunma sanayiine kazandırılması çok kıymetli olabilir.
#Eurofighter
#Almanya
#Mehmet Akif Soysal
