Gözlerden uzakta…

Yemen’in başkenti Sanaa’nın 200 kilometre kadar güneybatısında yer alan Rayme bölgesi, deniz seviyesinden yaklaşık 3 bin metre yükseklikte, son derece dik dağlarla örülü, sarp ve yalçın bir mıntıkadır. Rayme’nin doğu kesiminde ise dağların yüksekliği azalır, nehir yataklarının çevresinde özellikle kahve üretimine elverişli verimli vadiler göze çarpar. Ancak Rayme halkı, uzun zamandır kahve tarımından vazgeçmiştir. Çünkü hem Yemen’in içinde bulunduğu çatışma atmosferi nedeniyle kötüleşen ekonomik şartlar hem de gittikçe katlanılmaz hale gelen su kıtlığı çiftçileri canından bezdirmiştir.

Rayme’nin doğusundaki şehirlerden 80 bin nüfuslu Selfiyye, sadece tabiat güzellikleri ve cömert arazileriyle değil, aynı zamanda kaliteli insan kaynağıyla da dikkatleri çeker. Yemen’in on yıllardır içine savrulduğu ve içten içe kavrulduğu onca krize rağmen, Selfiyye’de canlı bir siyasî ve dinî hayat vardır. Müslüman Kardeşler Teşkilâtı’nın Yemen kolu sayılabilecek Islâh Hareketi burada hep çok güçlüdür mesela. Keza Selfiyye’nin cami ve mescitlerinde İslâmî ilimleri tedris geleneği de kökleşmiştir.

Yukarıdaki paragrafın son üç cümlesindeki yüklemleri sırasıyla “vardı”, “güçlüydü” ve “kökleşmişti” şeklinde düzeltmek daha doğru olabilir. Zira son yıllarda İran destekli Hûsîlerin sistematik saldırıları neticesinde, bahsettiğim doku ciddi biçimde hasar gördü. 2014’te başkent Sanaa’yı ele geçiren Hûsîler, o zamandan itibaren Yemen’in sosyal, dinî ve siyasî örgüsünü tamamen değiştirmek için bir dizi planı uygulamaya koydular. Tarihi boyunca Sünnî-Şiî gerilimi nedir bilmeyen, “Sünnî camisi” ve “Şiî camisi” biçimdeki ayrışmalara yabancı kalmayı başaran, Şia’nın Ehl-i Sünnet’e en yakın ve en mutedil kolu Zeydiyye’ye ev sahipliği yapan Yemen, 2014’ten itibaren mezhepçilikle ve mezhep temelli çatışmalarla da tanışmış oldu.

Son olarak, Selfiyye’nin önemli âlimlerinden ve Islâh Hareketi’nin önde gelen isimlerinden Şeyh Sâlih Hantûş, geçtiğimiz salı akşamı (1 Temmuz 2025) evine düzenlenen silahlı baskın sonucu öldürüldü. Görgü tanıkları, Hantûş’un evinin bulunduğu mahallenin saatler boyunca abluka altına alındığını, saldırıda Şeyh’in ailesinin de hedef seçildiğini, suikastın ardından Hantûş ailesinin yaşadığı evin ateşe verildiğini aktardı. Olaydan sonra paylaşılan görüntüler, kelimenin tam anlamıyla vahşi bir talana işaret ediyordu.

70 yaşındaki Şeyh Sâlih Hantûş’un yakın çevresi, ölümünden hemen önce kaydettiği sesli bir mesajı da paylaştı. Hantûş mesajında, Kur’ân-ı Kerîm öğretmek ve talebe yetiştirmek için açtığı mescidin Hûsîler tarafından kapatıldığını belirtiyor ve çok yakında canına da kastedileceğini bildiğini söylüyordu. Salı akşamı Selfiyye’ye yapılan baskın, maalesef Şeyh’i haklı çıkardı.

Şeyh Sâlih Hantûş’un akıbeti, kadim bir İslâm beldesinin tarihî ve dinî hüviyetinin adım adım değiştirilmesi yolunda yaşananların trajik bir özeti mesabesinde. Mutedil Zeydîleri İran’ın ideolojik çerçevesinin içine çekerek militanlaştıran Hûsîler, “İsrail’le mücadele” perdesinin gerisinde, Yemen’in kodlarıyla oynuyor. Sessiz sedasız, gözlerden uzakta…

İslâm dünyası çok sayıda büyük ve önemli krize duçar olduğu için, Yemen gündemin arka sıralara düşmeye mahkûm durumda. Keza Islâh Hareketi gibi siyasî yapılanmalar, birçok Arap başkentinde “Siyasal İslâm” torbasına doldurulup yok sayıldığı için, Hûsîlerin saldırı ve tacizleri karşısında Yemenli Sünnîlerin sahipsizliği de derinleşiyor. Tüm bunların üzerine gözlerden ırak olanın gönüllerden de ırak olduğu hakikatini ekleyince, Yemen’in derûnunda nelerin yaşandığını değil konuşmak, akla getirip hatırlamak bile imkânsızlaşıyor.

Tüm bunları köşeme taşımamın sebebine gelince:

Yazma eylemini şahitlik yapmak şeklinde tanımladığımdan dolayı, içinden geçtiğimiz zamanları mümkün olduğunca kayda geçirmeye ve bizden sonrakilere aktarmaya çalışıyorum. İstikbalde, geriye doğru bakıp bugünleri detaylı biçimde anlamak isteyenlere bir tür rehberlik çabası ve bizim saplandığımız bazı bataklıklara karşı onları uyarma gayreti olarak…