
İspanya'da Meclis'e sunulan talepte, 16 yaşından küçük çocukların okul içi veya dışında cep telefonu kullanımına tamamen yasak getirilmesi isteniyor.
Danimarka’nın aksine Japonya’da yasak yerine sınırlama modeli tartışılıyor.
Avrupa’da öğrenciler okula cep telefonu yasağı ile dönüyor.
Fransa, Hollanda, Avusturya ve Belçika’da okullarda telefon kullanımı yasaklanırken Almanya’da da birçok eyalet bu yönde karar aldı.
Fransa’da yeni eğitim-öğretim yılıyla birlikte cep telefonları ortaokullarda tamamen yasaklandı.
Fransa Milli Eğitim Bakanı Elisabeth Borne, ekranların gençler üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekerek, “Ekran konusu bir halk sağlığı meselesidir, zihinsel sağlık meselesidir, etkilerini kimse inkâr edemez” dedi.
Dünyada yalnızca dört ülke WhatsApp’ı tamamen yasakladı: Çin, Kuzey Kore, Suriye ve İran.
Katar, BAE, Suudi Arabistan ve Mısır, WhatsApp üzerinden sesli ve görüntülü görüşmeleri yasaklıyor, ancak uygulamanın kendisini yasaklamıyor.
Türkiye’de Milli Eğitim Bakanlığı 2023 yılından beri yayımladığı genelgelerle, tüm kademelerdeki okullarda akıllı cep telefonu kullanımına kısıtlama getirdi ancak kısıtlamanın yetersiz ve denetimsiz olduğunu herkes biliyor.
Bütün bu kısıtlamalar yetmez ama evet kabilinden.
***
Avrupa ülkelerinde böyle iken bizde durum nasıl?
Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK’in Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırmasına göre 6-15 yaş grubundaki çocuklarda internet kullanımı, 2021 yılında yüzde 82,7 iken 2024 yılında yüzde 91,3.
Yaş gruplarına göre sosyal medya kullanımı izlendiğinde; bu oran 6-10 yaş grubunda yüzde 53,5, 11-15 yaş grubunda ise yüzde 79,0 oldu.
Çocukların en fazla kullandıkları sosyal medya platformu, %96,3 ile YouTube. Bunu sırasıyla, %41,5 ile Instagram, %26,2 ile TikTok, %21,4 ile Snapchat, %13,6 ile Pinterest, %9,5 ile Facebook ve %4,9 ile X izledi.
Düzenli cep telefonu/akıllı telefon kullandığını beyan eden çocukların oranı yüzde 98,2 oldu.
Bu çocukların cep telefonu/akıllı telefonu kullanım amaçları incelendiğinde; en fazla yüzde 77,9 ile İnternette gezinme, yüzde 77,3 ile görüntülü veya görüntüsüz konuşma, yüzde 75,0 ile film, dizi, TV yayınları veya video izleme ve yüzde 73,6 ile sosyal medya kullanımı olduğu tespit edildi. Dijital oyun oynayan çocukların %90,8’i düzenli dijital oyun oynadığını beyan etti. Düzenli dijital oyun oynayan çocukların yüzde 40,1’i planladığı süreden daha fazla oynadı
***
ABD’de yapılan bir araştırmaya göre ergen beyinlerin gelişimi üzerine devam eden bir çalışmanın parçası olarak 10.588 gençten elde edilen verilere göre telefon sahibi çocuklarda depresyon daha sık görülüyor. Araştırmadan elde edilen sonuçlar Pediatrics dergisinde yayınlandı.
Demografik özellikler ve sosyoekonomik durum gibi diğer değişkenleri de hesaba katan araştırmacılar, 12 yaşında telefon sahibi olanların yaklaşık yüzde 6,5’ine depresyon teşhisi konurken, telefonu olmayanların yaklaşık yüzde 4,5’ine depresyon teşhisi konulduğunu buldu.
Bu, görünüşte küçük ama anlamlı bir istatistiksel fark. Obezite oranı, 12 yaşındaki akıllı telefon kullanıcılarında yüzde 18’ken, bu cihazlara sahip olmayanlarda yüzde 12.
Uykuya gelince, telefonu olan 12 yaşındaki çocukların yüzde 47’si yetersiz uyku (gecede 9 saatten az) bildirirken, telefonu olmayan akranlarında bu oran yüzde 31.
13 yaşına kadar telefonu olan çocukların ruh sağlığı sorunları (depresyon dahil) ve yetersiz uyku bildirme olasılıkları, telefonu olmayanlara göre daha yüksek.
***
Doğum günü, karne hediyesi veya mahalle baskısı dediğimiz, “Onun çocuğunda var benim çocuğumda neden olmasın”, “Teknolojiden geri kalmasın” tarzındaki mantıkla çocuklarına akıllı telefon hediye eden anne babalar sosyal medyanın ve internet ortamının kirliliğinden dolayı artık endişeliler.
Neden?
Anne babalık görevlerinin akıllı telefonla dijital anne babaya geçmesinden endişeliler.
Haklılar mı?
Haklılar.
Ergen yaşlardaki çocuklar artık her türlü mahrem bilgileri sansürsüz ve doğru yanlış bilmeden anne babalarından değil akıllı telefondan yani dijital anne babalarından öğreniyorlar.
BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz. Piyasa verileri iDealdata Finansal Teknolojiler A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir.