Son yıllarda borsa yani hisse senedine yatırım, uzun vadeli yatırımda paranın değerlenmesi veya korunması amacıyla tercih edilmektedir. Pay (hisse) senedi, anonim şirketlerin mali varlıkları üzerinde mülkiyet hakkını temsil eden kıymetli evrak olarak biliniyor. Şirketlerin faaliyet alanının ve finansal gelirlerinin meşru olup olmaması ortaya ''Borsa caiz mi?'' tartışma konusunu çıkartıyor. Vatandaşlar Pay senedi almanın dini hükmünü merak etmekte ve araştırmaktadır. Peki Borsa haram mı? Hisse senedi alıp satmak caiz midir? Alım satım işlemleri caiz olan şirketler hangileri? Katılım finansı ilkelerine uygun olmayan faaliyetler nelerdir? Diyanetten derlediğimiz bilgilerle soruların cevaplarına haberimizden ulaşabilirsiniz.
Pek çok vatandaş tarafından "Borsadan hisse almak haram mı?" sorusu merak ediliyor. Borsadan hisse almak isteyen yatırımcılar tarafından dini hükümler araştırılıyor. İşte Diyanetin açıklaması.
Pay (hisse) senedi, anonim şirketlerin mali varlıkları üzerinde mülkiyet hakkını temsil eden kıymetli evraktır. Bu senede sahip olan kimse, pay oranına göre şirketin kar ve zararına ortak olur.
Pay senedi almanın dini hükmü, bu senedin temsil ettiği şirketin faaliyet alanı ve finansal gelirleri ile bağlantılıdır. Buna göre faaliyet alanı ve finansal gelirleri İslam’a göre meşru olan şirketlerin pay senetleri alınıp satılabilir.
Ancak faaliyet alanı
faiz, kumar, içki, domuz ürünleri gibi dinen yasaklanan
işlemlerden oluşan ve/veya portföyünde tahvil, faizli devlet bonosu, vadeli mevduat vb. faizli finansal işlemlerden kaynaklı gayrimeşru kazançları olan şirketlerin pay/hisse senetlerini alıp satmak caiz değildir.
Söz konusu senetlerin dinen meşruluğunun araştırılıp ona göre hareket edilmesi, bu senetleri alıp satmak isteyen kişilerin sorumluluğundadır. Ayrıca borsada hile, dolandırıcılık vb. her türlü manipülatif davranış ve işlemden uzak durmak gerekir.
Şirketlerin esas sözleşmelerinin faaliyet konuları ve amaçlarının belirtildiği kısımlarda yasal düzenlemeler çerçevesinde faaliyet gösterebileceği alanlar, ortaklıklar ve faaliyetleri gereği yapabileceği iş ve işlemler belirtilmektedir. Bu kısımda yazılanların şirketin fiilen faaliyet göstermediği ancak gelecekte gösterebileceği faaliyetleri de içerdiği görülmektedir. Bu kısımda yazılanlara ilişkin olarak Standart madde 3.1.1’de “Ana sözleşmede, şirketin faizli işlemlerde bulunacağına ve içki, domuz, kumar gibi fıkhî açıdan haram kabul edilen mal veya hizmetlerin üretim veya ticaretinin yapılacağına dair bir madde yer almamalıdır.” hükmü bulunmaktadır.
KATILIM FİNANSI İLKELERİNE UYGUN OLMAYAN FALİYETLER NELERDİR?
Bu kapsamda esas sözleşmede yer alan faaliyet alanları arasında;
• Alkollü içki üretim ve ticareti,
• Domuz ve mamullerinin üretim ve ticareti,
• Sağlığa zararlı tütün ürünlerinin üretim ve ticareti,
• Kumar ve kumar hükmündeki bahis, milli piyango, at yarışı gibi faaliyetler,
• Bar, club, disko, diskotek, gazino, gece kulübü işletme gibi İslami değerlerle bağdaşmayan eğlence faaliyetleri,
• Çevreye ve canlılara büyük zararı olan faaliyetler,
• Tıbbi gayeler dışında uyuşturucu maddelerin üretim ve ticareti,
• İnsan fıtratını değiştirmeye yönelik biyolojik/genetik faaliyetler,
• Katılım esaslı olduğu açıkça belirtilmeyen, sigortacılık hariç tüm finans sektörü faaliyetleri (aracı kurum faaliyetleri, emeklilik şirketi faaliyetleri, faktoring ve finansal kiralama faaliyetleri, finansman şirketi faaliyetleri, mevduat ve yatırım bankacılığı faaliyetleri, menkul kıymet yatırım ortaklıkları, portföy yönetim şirketi faaliyetleri, varlık yönetim şirketi faaliyetleri).
olması veya bu türden faaliyetleri yürüten şirketlere ortak olunabileceğine yönelik ibareler bulunması halinde şirket katılım finansı ilkelerine uygun olarak değerlendirilmez.
ALIM-SATIM YAPILMASI CAİZ OLAN ŞİRKETLER
Borsa İstanbul'daki Katılım Endeksi kriterlerine uyan ve
30 Nisan 2023'e kadar alım-satım yapılması caiz şirketler
aşağıdadır.
#Borsa
#Pay senedi
#caiz
#Diyanet
#haram
#katılım finansı
#ilkeler