44 lider Prag'da bulaşacak: Avrupa Siyasi Topluluğu nedir? Avrupa Siyasi Topluluğu'na hangi ülkeler katılıyor?

Arşiv

27 Avrupa Birliği ülkesi ile Türkiye dahil 17 ülkenin liderini bir araya getirecek olan Avrupa Siyasi Topluluğu’nun ilk toplantısı bugün Çekya’nın başkenti Prag’da yapılıyor. Toplantı AB patronajında değil eşitler arasında bir buluşma şeklinde olacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan, oturumlar sonrası zirveye katılan liderlerle görüşecek. Erdoğan'ın görüşeceği isimler arasında Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'ın da olması bekleniyor. Fikir babalığını Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un yaptığı proje, Türkiye ve bazı ülkeleri AB dışında tutmak için alternatif bir yol mu, yoksa yeni bir fırsat penceresi mi? Avrupa Siyasi Topluluğu projesi nedir, Türkiye için ne anlama geliyor? Avrupa Siyasi Topluluğu fikri nasıl ortaya çıktı? İşte yanıtı...

Avrupa Siyasi Topluluğu'nun ilk toplantısı Çekya'nın başkenti Prag'da gerçekleştirilecek.

Toplantıya Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin yanı sıra Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 17 ülke katılacak.

Toplantıda Türkiye'yi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan temsil edecek.

Erdoğan liderlerle görüşecek

Cumhurbaşkanı Erdoğan, oturumlar sonrası zirveye katılan liderlerle görüşecek. Erdoğan'ın görüşeceği isimler arasında Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'ın da olması bekleniyor.

Kabulde Türkiye-Ermenistan normalleşme sürecinin yanı sıra Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki barış görüşmeleri gündemde olacak.

Erdoğan, akşam yemeği formatındaki kapanış oturumunun ardından Prag'dan ayrılacak.

Peki Avrupa Siyasi Topluluğu nedir? İşte Avrupa Siyasi Topluluğu hakkında bilinmesi gerekenler..

AVRUPA'NIN STRATEJİ ARAYIŞI

Ukrayna savaşı Avrupa'da da tüm dengeleri değiştirdi.

Öyle ki, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron Avrupa Birliği’nin yanı sıra, ortaya yeni bir “siyasi birlik” önerisi attı:

Avrupa Siyasi Topluluğu.

Macron'a göre bu;

AB'ne üye olmayan ülkelerin de içerisinde yer alacağı, bir siyasi diyalog ve işbirliği platformu.

Bir başka ifadeyle, bu proje;

AB'nin parçası olmayan ülkelerin de, siyasi karar süreçlerine katılımını amaçlıyor.

Prag Kalesi’nde tarihi bir fotoğrafa sahne olacak AST toplantısı, Rusya’ya güçlü bir mesaj gönderme potansiyeline de sahip.

PROJE AŞAMASINDAKİ BU PLATFORMDA NE YAPILACAK?

Avrupa kıtasını ilgilendiren güvenlik, enerji, iklim ve ekonomi gibi konular düzenli olarak tartışılacak, sorunlara çözüm önerileri üretilecek, bir bakıma; yol gösterici bir rol üstlenecek.

Nitekim Macron projeyi tanıtırken

"AB kısa vadede Avrupa kıtasını yapılandırmanın tek yolu olamaz"

diye konuşmuştu.

HANGİ ÜLKELER KATILIYOR?

Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin yanı sıra Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 17 ülke katılacak.

Topluluğun Prag'daki toplantısına;

Türkiye,

Sırbistan,

Karadağ,

Arnavutluk,

Kuzey Makedonya,

Kosova,

Bosna Hersek,

Norveç,

Liechtenstein,

İsviçre,

İngiltere,

İzlanda,

Ukrayna,

Gürcistan,

Moldova

Ermenistan

Azerbaycan

lider seviyesinde davet edildi.

Avrupa Birliği üyesi ülkeler şöyle:

Almanya

Avusturya

Belçika

Bulgaristan

Çekya

Danimarka

Estonya

Finlandiya

Fransa

GKRY

Hırvatistan

Hollanda

İrlanda

İspanya

İsveç

İtalya

Letonya

Litvanya

Lüksemburg

Macaristan

Malta

Polonya

Portekiz

Romanya

Slovakya

Slovenya

Yunanistan

BİRLİĞİN AMACI NE?

Macron’un önerisi, halihazırda mevcut olan Avrupa Birliği’ne dokunmamak, ama Birliğe üye olmayan Avrupalı ülkeleri de kapsayacak yeni bir “siyasi birlik” oluşturmak üzerine kurulu.

Bunun öncelikli olarak

Ukrayna, Moldova ve Gürcistan

gibi ülkelerin adaylık sürecinin uzun yıllar alacak olmasına karşılık bir ara formül olduğu söylenebilir. Ayrıca Birlik'ten ayrılan İngiltere'yi siyasi yönden Kıta Avrupasından koparmamak.

AVRUPA KONSEYİ'NDEN FARKI NE?

Öneriye karşı ilk akla gelen eleştiri, kıtada halen sadece Avrupa Birliği’nin değil, ondan daha geniş üye yapısına sahip

Avrupa Konseyi

’nin de bulunması. Dolayısıyla üçüncü bir siyasi birlikteliğin işlevinin Avrupa Konseyi’nden nasıl farklı olacağı sorusu geliyor akıllara.

Nitekim böyle bir eleştiri gelebileceğini öngörmüş olmalı ki Macron da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin de bağlı olduğu Avrupa Konseyi’nin halihazırda Avrupa’nın

“hukuk merkezi”

olduğunu, bir de

“siyasi merkeze”

ihtiyaç olduğunu söylüyor.

TÜRKİYE BU TOPLULUĞUN NERESİNDE YER ALACAK?

Macron’un Avrupa’da yeni siyasi birlik önerisi, Türkiye’nin Avrupa Birliği tam üyelik sürecini de etkilemeye aday.

Türkiye’yi AB üyesi yapmak istemeyen, ancak (tıpkı İngiltere’de olduğu gibi) stratejik birlikteliğin dışına da çıkarmak istemeyenler açısından Macron'un bu projesi bir çözüm olarak görülüyor.

Normal koşullarda “tam üye adayı” unvanını almış, üstelik üyelik müzakerelerine de başlamış olan Türkiye’nin, AB’de kazanmış olduğu bu statüden vazgeçip daha gevşek olacak yeni birlikte yer alma önerisini reddedeceği aşikar.

Ancak, yeni siyasi topluluğun, AB yerine adaylara "esnek bütünleşme" ve "iç içe geçen halkalar" modelleriyle farklı bir alan yaratma amacını taşıdığı anlaşılıyor.

Prag toplantısının sonuç bildirisi, bu projenin yaşayıp-yaşamayacağının işaretlerini verecek.

YUNANİSTAN'DA TÜRKİYE RAHATSIZLIĞI

Kulislerde katılımı en çok tartışılan ülke Türkiye oldu. Fransa ve Almanya, başından itibaren Türkiye’nin katılımından yana tavır koydular. Benzer bir yaklaşım İsveç ve Finlandiya tarafından da benimsendi.

Türkiye’nin katılımından rahatsız olan iki ülke ise Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum yönetimiydi.

Bu ikili çeşitli bahanelerle muhalefet etmeye çalışsalar da sonunda pozisyon değiştirmek zorunda kaldılar.

AST’nin AB patronajı yerine eşitler arasında bir toplantı formatında yapılmasında da Türkiye ve İngiltere’nin tavrı etkili oldu.

ATİNA’DA GÖZLER O TOPLANTIDA

Yunan başkentinde dikkatler bugün Prag’da başlayacak ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis’in de katılacakları Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi’ne çevrildi.

Miçotakis’in zirvede Türkiye’yi şikâyet etmesi bekleniyor.

Prag’da Erdoğan-Miçotakis görüşmesine ise ihtimal verilmiyor. İki lider, geçen haziran sonundaki NATO Zirvesi’nde de görüşmemişti.

Öte yandan AB Komisyonu’ndan sonra ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü’nün de Türkiye ile Libya arasında hidrokarbon alanında işbirliğine ilişkin 3 Ekim’de Trablus’ta imzalanan mutabakat zaptı ile ilgili açıklaması, Atina’da memnuniyetle karşılandı. Atina Haber Ajansı’na göre ABD Dışişleri Sözcüsü, Yunan gazetecilerin soruları üzerine, mutabakat zaptının içeriğini görmediklerini belirtti. Ardından da Libya geçici hükümetinin, Libya Siyasi Diyalog Forumu’nun şartlarına göre Libya devletinin dış ilişkilerinde uzun vadeli yükümlülüklere girmemesi gerektiğine işaret etti.

Yılda iki kez toplanması hedeflenen AST’nin bir sonraki toplantısına ev sahipliği yapacak ülke de Prag’da belirlenecek.

#Avrupa Birliği

#Avrupa Konseyi

#Avrupa Siyasi Topluluğu

44 lider bugün Prag'da buluşuyor: Avrupa Siyasi Topluluğu nedir?