'ABD-Çin savaşı geliyor'

Çin, yeni seçilen ABD başkanı Trump ile nasıl bir genel tutum takınacağı hususunda bir karar arifesinde görünüyor. Bilindiği üzere Trump, Tayvan gibi Çin'in çok duyarlı olduğu bir konuda, ABD'nin tavır farklılaşması olasılığını düşündürecek açıklamalarda bulunuyor. Son günlerde yazdığı twitler de bu değişikliği hissettirebilecek çizginin bir parçası.

Çin Uluslararası Radyosu'nun haberine göre, (CRI) Trump, Yuan-Dolar paritesi ve bunun iki ülke arasındaki dış ticaret üzerindeki etkileri çerçevesinde ABD'nin Çin'den ithal edilecek ürünlere ağır vergiler koyması konusunu da dile getiriyor. Bu çerçevede Yuan da ABD Dolarına karşı şu anda, 6 yıldır en düşük düzeye inmiş durumda. Ayrıca Trump, Güney Çin Denizi gibi, Çin açısından bir diğer duyarlı konuda da yeni girişimlerde bulunma sorununu gündeme getiriyor.

Çin'in duyarlılıklarını en çok kaşıyan konu yine de Tayvan. Tayvan, 1949'da Çin'den ayrılarak kendini bağımsız bir ada devleti ilan etmiş; ancak Çin Halk Cumhuriyeti, Tayvan'ı kendi hükümranlık alanının bir parçası olarak kabul etmeyi sürdürmüştü. Nitekim ABD, Çin ile ilişkilerini iyileştirme süreci bağlamında, 1979'da Tayvan ile diplomatik ilişkilerini kesmişti. Gerçi ABD Tayvan ile gayrı resmi olarak ilişkilerini sürdürmüş ve ona silah vermeye devam etmişti; ama bu arada Çin'in bu alandaki duyarlılığını bilerek davranmaya çaba göstermişti.

2 Aralık 2016 Cuma günü Trump'ın, Tayvan Başkanı Bayan Tsai Ing-Wen ile telefonda görüşürken ona "Tayvan Başkanı" diye hitap etmesi Çin'i ciddi olarak düşünmeye yöneltiyor. Trump bu konuda geri adım atmamakla birlikte ABD'nin yeni Başkan Yardımcısı Mike Pence bu telefon görüşmesinin mutlaka resmi çizgide bir değişime işaret etmeyebileceğini belirtti.

Çin, şimdilik, Turmp'ın jestlerini ve twitlerini yorumlarken fazla aceleci davranmamaya ve yeni Başkana, bunların teviline ilişkin "kendini yalanlamak zorunda kalmadan" bir çıkış yolu bulma olanağı bırakmaya çalışır görünüyor. Bu çerçevede, Beijing Üniversitesi'nden dış ilişkiler profesörü Shi Yinhong Çin'in ABD ile izlenecek politikayla ilgili olarak hemen değil, önümüzdeki aylarda karara varacağı yorumunu yapıyor. Ne var ki, Çinli yöneticiler durumu yine de belirli bir endişe dozu ile izliyor; kısıtlı tepkiler vererek takibi sürdürüyor.