Biden başkanlık koltuğuna küreselcilerin “ABD geri döndü” sloganlarıyla oturdu. Ancak Afganistan’dan çekilme de dahil gelişmeler bunun pek mümkün olmadığını gösterdi. National Interest’in, “ABD’nin çeşitli bölgelerde askeri varlığını azalttığı, müttefiklerine söz geçiremediği ve uzun süreli operasyonlarda üstünlük sağlayamadığı” tespiti de bunu gösteriyor.
Amerika merkezli uluslararası ilişkiler dergisi National Interest, ABD hegemonyasının sona erdiğini yazdı. Dergi yazarlarından Mark Katz’ın imzasıyla yayımlanan makalede, ABD’nin son yıllarda dünyanın çeşitli bölgelerindeki askeri varlığını giderek azalttığı, müttefiklerine söz geçiremediği ve uzun süreli operasyonlarda üstünlük sağlayamadığı ifade edildi.
Katz, özellikle Trump döneminde NATO ve müttefikleriyle çelişkiler yaşayan ABD’nin, Biden yönetimiyle bunun tersi bir izlenim oluşturma çabasının yetersiz kaldığını belirtti. ABD’li uzman, Amerikan ordusunun Afganistan’dan çekilmesi ve 2021 sonunda Irak’tan çıkmayı planlamasının, bölgedeki nüfuzunun tükendiğini gösterdiğini öne sürdü.
Washington’ın müttefiklerini rakipleriyle iş birliği yapmaktan vazgeçmeye ikna edememesi de hegemonyasının sona erdiğinin bir başka işareti.
Katz’a göre “Biden’ın, gelir gelmez Trump’ın çıktığı anlaşmalara tekrardan onay vermesi ve
diyerek, Rusya ve Çin gibi potansiyel rakiplerine meydan okumasına karşın, dış politikada ABD’nin güç yarışında bocalamaya devam ettiği bir gerçek.
Bunun başlıca göstergelerinden birinin, ABD’nin Afganistan ile Irak’taki geniş çaplı ve uzun süreli operasyonlarda üstünlük sağlayamaması olduğunu belirten Katz, Washington’ın, 2008’de Gürcistan’da, 2014’te ise Ukrayna’da olanlar konusunda Rusya’ya yanıt vermek konusunda zayıf kaldığına işaret etti.
Yazıda ABD’nin, Çin’in yükselişi ve Rusya ile güç yarışında bocalama emareleri gösterdiği belirtildi. Öte yandan yazar, ABD’nin Ortadoğu’da, özellikle de Suriye, Yemen ve Libya’daki krizlerin çözümü konusunda inisiyatifi Rusya, Irak ve Ankara’ya bıraktığı değerlendirmesini paylaştı.
6 kent merkezi Taliban’ın elinde
Afgan hükûmet güçlerinin Taliban’a karşı kontrolü kaybettiği vilayet merkezi sayısı, ülkenin kuzeyindeki Samangan vilayetinin merkezi Aybek kentinin de örgütün eline geçmesiyle 6’ya yükseldi.
ABD’nin Afganistan’dan çekilme kararı alması ve Afgan yönetiminin Taliban’la barış görüşmelerinin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından Taliban saldırıları hız kazandı. Örgüt, hazirandan itibaren onlarca ilçeyi ele geçirdikten sonra kuşatmaya aldığı vilayet merkezlerine yöneldi.
Ülkenin İran sınırındaki Nimruz vilayetinin merkezi Zaranc, Taliban’ın ele geçirdiği ilk vilayet merkezi oldu. Taliban milisleri, son beş günde biri ülkenin güneybatısında, diğer beşi kuzey ve kuzeydoğuda olmak üzere toplam 6 vilayet merkezinde hakimiyet kurmuş durumda.
#ABD
#National Interest
#Afganistan