ABD'de uzun süredir tartışmalara neden olan ve çeşitli bahanelerle yayınlanması geciktirilen CIA işkence raporu dün yayınlandı.
ABD Senatosu İstihbarat Komitesi’nin hazırladığı CIA işkence raporunun 'ulusal güvenlik' gerekçesi ile sadece yüzde 20'si kamuoyuna yansıtıldı. Raporda, CIA'in cani yöntemlerle mahkumlara nasıl işkence ettiği gözler önüne serilirken, tabutlu ve matkaplı işkenceden 'waterboarding' yöntemine kadar birçok acımasız uygulama nedeniyle ABD'ye uluslararası toplumdan tepkiler sürüyor.
ABD'de uzun süredir tartışmalara neden olan ve çeşitli bahanelerle yayınlanması geciktirilen CIA işkence raporu dün yayınlandı.
CIA'in tartışmalı Guantanamo Hapishanesi'nde ve Avrupa ile Asya kıtalarındaki gizli sorgu odalarında yaptığı yüzlerce işkenceyi anlatan ilk resmi belge olma özelliğini taşıyan raporda korkunç ayrıntılar yer alıyor. 480 sayfası kamuoyu ile paylaşılan aslında 6 bin sayfa olan rapordaki en korkunç işkence şekillerine dünyadan tepkiler sürüyor.
İnsanlık dışı muamele
Tutukluları aşağılamak için, acı verici ve gereksiz bir yöntem olan ‘Rektal beslenme’ye başvurulduğu ortaya çıktı. 5 tutuklunun bu işkenceye maruz bırakıldığı ifade edilen raporda, Majid Khan isimli mahkumun açlık grevine girdiği ve onu bundan vazgeçirmek için böyle bir yönteme başvurulduğu iddia edildi.
Çıplak halde betona yatırıp ölüme terkettiler
2002 yılının Kasım ayında, Afgan tutuklu Gul Rahman'ın, çıplak bir halde beton üzerinde işkenceye maruz kalarak soğuktan ölüme terk edildiği ifade edildi.
26 mahkum haksız yere tutuklandı
Raporda, 119 tutukludan 26'sının 'yanlışlıkla tutuklandığı' itiraf edildi. Haksız yere tutuklanan Nazar Ali, CIA'in ailelesinin ağladığı kayıtların kendisine izletildiğini ve bunu bir baskı ve tehdit aracı olarak kullandığını söyledi.
Halid Şeyh Muhammed 183 kez 'waterboarding'e maruz kaldı
Rapora göre, CIA'in sık sık başvurduğu işkence yöntemlerinden biri de 'waterboarding'. Bu işkence yönteminde mahkumun başı bir bez ile örtülüyor ve yüzüne su dökülerek boğulma hissine kapılması sağlanıyor. Mahkum böylece büyük bir dehşete kapılıyor ve hem fiziki hem de psikolojik bir baskıya maruz kalıyor.
Raporda, El Kaide zanlısı Ebu Zübeyde'nin waterboardinge uzun süre maruz kalınca tamamen tepkisizleştiği belirtiliyor. Ebu Zübeyde'nin ayrıca 266 saat tabut şeklindeki bir kutuda bekletildiği ve 11 Eylül saldırılarını organize ettiğini söyleyen Halid Şeyh Muhammed’e 183 kez waterboarding yöntemiyle işkence edildiği ifade ediliyor.
1 hafta boyu uyutmadılar
5 tutuklunun, bir hafta boyu uykudan mahrum bırakıldığı için çok acı halisünasyonlar görerek kıvrandıkları ortaya çıktı. 180 saat boyu uykudan uzak tutulan mahkumların sadece fiziki değil psikolojik baskılara da maruz kaldıkları ifade edildi.
Mahkumlar üzerinde Rus ruleti oynadılar
İsmi açıklanmayan bir CIA mensubunun, tutuklular üzerinde, tabancaya tek bir kurşun yerleştirilip kurşunun yeri belli olmayacak şekilde top çevrilerek oynanan Rus ruleti ile işkence ettiği açıklandı.
Matkapla tehdit ettiler
Raporda CIA ajanlarının tutuklulara, matkapı başlarına dayayacak şekilde yaklaştırarak, işkence yaptıkları da açıklandı. Birbirinden kötü işkence yöntemlerini tutuklular üzerinde deneyen CIA, acımasız yöntemleri ile tüm dünyayı şaşkına çevirdi. Bazı tutukluların 22 saatten fazla kelepçeli bir şekilde ellerinin başları üzerinde tutulduğu ifade edildi.
BM tepkili
CIA'in raporunun yayınlanmasının ardından tepkiler sürüyor. BM, CIA Raporunda ortaya çıkarılan suçların sorumlularının yargı karşısına çıkarılması ve suçlarının ağırlığıyla orantılı şekilde cezalandırılması gerektiğini açıkladı.
BM İnsan Hakları ve Terörle Mücadele Özel Raportörü Ben Emmerson, raporda Bush yönetiminin üst düzey temsilcilerinin planlı bir şekilde sistematik suçlar ve uluslararası insan hakları ihlallerine izin verdiğinin görüldüğünü belirterek, sorumluluğu olan herkesin yargılanması gerektiğini kaydetti.
#cia
#işkence raporu
#abd
