Almanya'da merkez sağ Hristiyan Demokratlar'ın (CDU) yerel seçimlerde aşırı sağ parti AfD ile işbirliği için yeşil ışık yakması tartışmaya neden oldu. CDU lideri Merz'in, "İttifaka açığız" demeci parti içinden tepki alırken, AfD’de sevince yol açtı.
Son aylarda anketlerde yükselişini sürdürerek Almanya’da ikinci parti konumuna gelen Almanya İçin Alternatif Partisi (AfD), ülkenin en önde gelen partisi merkez sağ Hristiyan Demokratların (CDU) radarına girdi. Eski Başbakan Angela Merkel’in görevi bırakmasının ardından düşüş yaşayan ancak daha sonra toparlanıp tekrar anketlerde birinci konuma gelen CDU’nun lideri Friedrich Merz, Alman basınına verdiği mülakatta yerel seçimlerde AfD ile ittifaka açık olduklarını söyledi. Açıklama, Merz’in kendi partisinden bazı isimler dahil pek çok eleştiriye sebep olurken, uzmanlar uzun süredir Almanya’da merkez sağ ile aşırı sağ arasında kaybolmaya başlayan sınırların bu hamleyle daha da kalkabileceğini düşünüyor.
Yerel seçim ittifakı
Alman devlet kanalı ZDF’ye konuşan Merz, ülke geneline şu an Alice Weidel liderliğindeki AfD ile bir iş birliği düşünmedikleri ancak bu durumun yerel seçimlerde farklı olabileceğini söyledi. Merz, “Demokratik oylamaları kabul etme gibi bir zorunluluğumuz var. Ve eğer bir bölgede yerel yönetici olarak AfD adayına oy verildiyse, o bölgede iş birliği yapmanın bir yolunu bulursunuz” şeklinde konuştu.
Yükselişini sürdürüyor
Son 1 ayda Almanya’da ilk defa Thuringen eyaletinde kaymakamlık, Saksonya-Anhalt eyaletinde ise belediye başkanlığı kazanan AfD, yerel siyasette gitgide daha fazla kendini göstermeye başladı. Aşırı sağ parti ayrıca, geçtiğimiz ay Almanya’nın en köklü partilerinden ve mevcut başbakan Olaf Scholz’un liderliğini yaptığı Sosyal Demokratların (SPD) ilk kez önüne geçerek ikinci parti konumuna geldi. Anketlere göre AfD’ye destek yüzde 20-22 bandına çıkarken, Almanya’da en fazla halk desteğine sahip parti yüzde
26-28’le CDU.
AfD’de sevinç, CDU’da tepki
AfD Eş Başkanı Tino Chrupalla Merz’in açıklamalarını sevinçle karşılarken, daha fazla iş birliği mesajı verdi. Twitter hesabından açıklama yapan aşırı sağ siyasetçi, Merz’in açıklamasının merkez sağ ile aşırı sağ arasındaki duvarın kalkmasının işareti olabileceğini söyledi. Chrupalla, “Beraberce, bu duvarı yerel ve federal seçimlerde yıkacağız” şeklinde konuştu. Merz’in partisinden ise açıklamalara tepkiler yükseldi. Berlin Belediye Başkanı Kai Wagner, “Nasıl bir işbirliği olacak? CDU, parti politikası kin, ayrışma ve dışlama olan bir partiyle iş birliği yapmak istemiyor ve yapmayacak” ifadelerini kullandı. Almanya’da seçimlerde geleneksel olarak CDU ile hareket eden “kardeş parti” CSU’nun Genel Başkanı ve Bavyera Eyalet Başbakanı Markus Söder de, Merz’in görüşlerini paylaşmadığını ifade etti. Söder, CSU’nun yerel ya da federal düzeyde AfD ile iş birliğini kabul etmediğinin altını çizdi.
İspanya’da aşırı sağa fren
İspanya'da öngörülerin aksine koalisyon hükümetini yüksek olasılıkla sol partiler kuracak. Ülkede yapılan erken genel seçimlerde kesin olmayan resmi sonuçlara göre, iktidardaki sol veya muhalefetteki sağ siyasi partiler hükümeti kurmak için meclis çoğunluğunu elde edemedi. Son 3,5 yıldır mecliste azınlıkla iktidarda olan koalisyonun büyük ortağı Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) 122 ve küçük ortağı Sumar partisi 31 milletvekili çıkardı. Aşırı sağ görüşlü Vox Partisi ise bir önceki seçime oranla büyük kayıp yaşadı ve sandalye sayısı 52’den 33’e geriledi. Seçimleri, 136 sandalye kazanan sağ görüşlü Halk Partisi (PP) önde tamamladı. Aralık 2019’daki son seçime kıyasla sandalye sayısını 47 artıran PP’nin hükümeti kurmak için 176 vekillik grup oluşturamayacağı, dolayısıyla hükümeti sol partilerin kuracağı öngörülüyor. İki kanatın da 176 sandalyeye ulaşamaması durumunda ülke yeniden seçime gidecek.
