Gazze’de ateşkese rağmen katliamlarını sürdüren İsrail, yeni saldırılarına bilgi toplamak için Filistinlilerin konuşmalarını çözecek Arapça bazlı bir yapay zeka sistemi geliştirdi.
TBMM Yapay Zeka Araştırma Komisyonu’nda sunum yapan ABD merkezli Yapay Zeka ve Dijital Politika Merkezi Başkanı Merve Hickok, İsrail’in bu yeni sistemini Filistinlilerin iletişimlerini analiz etmek için kullanacağını belirtti. Hickok’un açıklamalarına göre, IDF tarafından oluşturulan bu yapay zeka, sosyal medya paylaşımlarını, yazışmaları ve konuşmaları takip ederek bölgedeki sözde risk analizlerini gerçekleştirecek. Sistem, olası saldırı hedeflerinin belirlenmesi ve güvenlik politikalarının şekillendirilmesinde rol oynayacak.
ÇALDIKLARI İLE OLUŞTURDULAR
İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), Filistinlilerin gözetlenmesiyle elde edilen geniş çaplı Arapça iletişim verilerini kullanarak ChatGPT benzeri bir yapay zekâ modeli geliştirdi. Bölgedeki konuşulan Arapçayı anlayacak şekilde eğitilen modelin, askeri gözetleme kurumları tarafından büyük miktarda veriyi işleyerek detaylı analizler sunması amaçlanıyor. 7 Ekim sonrasında hızlandırılan çalışmalar kapsamında, yapay zekâ uzmanı yedek askerlerin katkısıyla geliştirilen sistem, ele geçirilen telefon görüşmeleri, kısa mesajlar ve sosyal medya paylaşımlarını temel alıyor. Model, Filistinlilerin yazışmalarını, konuşmalarını ve paylaşımlarını anlamak, analiz etmek ve istihbarat çalışmaları için kullanmak amacıyla geliştirildi.
YAPTIRIM MÜMKÜN MÜ?
Uluslararası hukuk çerçevesinde İsrail’in bu yapay zekâ sistemini kullanmasının yasal olup olmadığı tartışma konusu. Hickok’a göre, Filistin ve diğer ülkeler, İsrail’in bu tür sistemlerle insan haklarını ihlal ettiğini iddia ederek Uluslararası Adalet Mahkemesi’ne başvurabilir. Ancak İsrail’in, bu sistemlerin güvenlik amacıyla kullanıldığı yönündeki savunması uluslararası hukuki süreçleri karmaşık hâle getiriyor. Hickok, “Burada Filistinliler olsun ya da başka ülkeler mahkemeye başvurduğunda İsrail ‘Bu benim kendi kontrol alalım, aynı zamanda güvenliği sağlamaya çalışıyorum’ gibi karşı argümanlar sunabilir” dedi.
