Rusya-Ukrayna savaşıyle zor günler geçiren Avrupa, üçlü kriz dalgasıyla karşı karşıya. AB Yüksek Temsilcisi Borrell, finans, enerji ve gıda krizlerine yönelik harekete geçme çağrısında bulundu. Artan hayat pahalılığıyla boğuşan AB, küresel ekonomik kriz ve kıtlık nedeniyle Afrika’dan gelebilecek göç dalgasının tetiklenmesinden endişe duyuyor. Shell’in CEO’su Ben van Beurden, birkaç kış boyunca Avrupa'nın ‘verimlilik tasarrufu ve karne yoluyla çözümler bulması’ gerekeceğini söyledi.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile savaşı sınırlarında yaşayan Avrupa, çözümü zor problemlerden oluşan bir paketi kucağında buldu. Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler, Rusya’yı yaptırımlar ve siyasi izolasyon ile yıpratmayı hedeflerken, Moskova yönetimi de ana tedarikçisi olduğu doğal gaz ve petrolde kesintiye giderek cevap verdi. Enerji fiyatlarındaki artış, enflasyon ve gıda krizi, kıta ülkelerini zor durumda bıraktı. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell de AB’yi bekleyen eş zamanlı üçlü kriz sarmalına ilişkin uyarı niteliğinde açıklamalarda bulundu. Avusturya’da düzenlenen Alpbach Forumu’nda bir oturumunda “Finans, enerji, gıda krizleri hepimizi etkileyecek” diyen Borrell, üçlü krize karşı harekete geçme çağrısında bulundu. Borrell, “Birden fazla krizi ele almak için kapasitemizi artırmalıyız” sözlerini sarf etti. Birkaç gün içinde kıta genelinde, yaşanan farklı nitelikteki gelişmeler Borrell’i doğruluyor.
PORTEKİZ VE İSPANYA’YI GREVLER VURDU
- Artan hayat pahalılığı Avrupa kıtasında kendini iyiden iyiye hissettiriyor. Son olarak, Portekiz ve İspanya’daki turizm sektörü çalışanları, düşük ücretler ve yüksek enflasyon nedeniyle greve gitme kararı aldı. Ryanair ve Easyjet şirketleri çalışanlarının öncü olduğu 72 saat olarak planlanan greve, Iberia Express de dahil oldu. Bölgenin en çok tercih edilen havayollarından Iberia Express’in yapacağı iş bırakma eyleminin 6 Eylül’e kadar süreceği kaydedildi. Grev nedeniyle yoğun tatil sezonunda yüzden fazla uçuş iptal oldu. Söz konusu grevlerin, çalışanların zam alacağı 7 Ocak 2023’e kadar aralıklarla tekrarlanması bekleniyor. Fransa, Almanya ve İnglitere gibi ülkelerdeki havayolu şirketlerinde de çalışanlar greve gitmiş, yüzlerce sefer iptal olmuştu.
2 GÜNDE BİN DÜZENSİZ GÖÇMEN
Avrupa’nın önemli gündem maddelerinden biri de düzensiz göç. Hafta sonu İtalya’nın güneyinde, Sicilya açıklarındaki Lampedusa Adası’na, farklı gruplar halinde binden fazla düzensiz göçmenin geldiği bildirildi. Göçmenlerin çoğunun botlarla Tunus’tan geldiği açıklandı. İtalya İçişleri Bakanlığı, 1 Ocak-11 Ağustos tarihlerinde İtalya’ya gelen düzensiz göçmen sayısının, geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 40 artışla 45 bin 664 olduğunu açıklamıştı. AB, küresel ekonomik kriz ve kıtlık nedeniyle Afrika’dan gelebilecek büyük bir göç dalgasının tetiklenmesinden endişe duyuyor.
GAZ KRİZİ BİRKAÇ KIŞ SÜREBİLİR
- Enerji krizini de Avrupalı ülkeler derinden hissetmeye devam ediyor. İngiltere merkezli petrol ve doğalgaz devi Shell’in CEO’su Ben van Beurden da Borrell’in uyarılarını destekler nitelikte açıklamalarda bulundu. Van Beurden, kıtanın gelecek birkaç yılda, kış mevsimlerinde Rus arzındaki kesintilerin sonucu olarak zor durumlarla karşılaşabileceğini söyledi. Kıtada yaşanan krizin AB içindeki dayanışmayı test edeceğine dikkati çeken van Beurden, önümüzdeki birkaç kış boyunca Avrupa’nın “verimlilik tasarrufu ve karne yoluyla çözümler bulması” gerekeceğini vurguladı.
ÇAREYİ ORTA DOĞU VE AFRİKA’DA ARIYOR
Öte yandan enerji kaynaklarını çeşitlendirme konusunda zor günler yaşayan AB’nin Orta Doğu ve Afrika’dan ithalatı artırarak Rusya’dan petrol alımına alternatif oluşturmaya çalışıyor. Gerçek zamanlı veri takip şirketi Vortexa’nın Başekonomisti David Wech’in paylaştığı verilere göre, Avrupa’nın deniz yoluyla ham petrol ithalatında Rusya’nın payı savaş öncesine kıyasla yüzde 20’den yüzde 10’a, toplam petrol ithalatında ise yüzde 40’tan yüzde 25’e geriledi. Afrika’dan AB’ye ham petrol ithalatı da, savaş öncesine göre 200 bin varil artışla günlük ortalama 2,6 milyon varile, Orta Doğu’dan ithalat 600 bin varil artışla günlük 1,4 milyon varile çıktı.
AB elektrik piyasasına acil müdahaleye hazırlanıyor
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa elektrik piyasasına yönelik acil durum müdahalesine hazırlandıklarını bildirdi. Twitter üzerinden açıklamalarda bulunan Von der Leyen, bu konuyla ilgili bir plan üzerinde çalıştıklarını duyurdu. Çalışılan planla birlikte, AB ülkelerinin Mart 2023’ün sonuna kadar gaz tüketimini, son 5 yıldaki ortalama tüketime kıyasla gönüllü olarak yüzde 15 azaltması planlanıyor.
