Alaska’nın Anchorage kentinde gerçekleşen iki günlük zirvenin açılışında taraflar medya önünde karşılıklı suçlamalarda bulundu.
ABD’de Biden yönetimi ile Çin arasında ilk üst düzey temasta söz dalaşı yaşandı.
Alaska’daki zirvede ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Çin’in Doğu Türkistan, Hong Kong, Tayvan’da yaptıklarının küresel istikrarı tehdit ettiğini söyledi. Çin Dışişleri Bakanı Wang da ABD’nin iç işlerine müdahalesini ‘zorba tavır’ olarak niteledi. Yüksek gerilim medya önünde karşılıklı suçlamalarla sürdü.
Çin ve ABD arasında gerilimi düşürme ve sorunlu alanları ele alma amacıyla gerçekleştirleceği belirtilen zirve ilk dakikada yüksek gerilime sahne oldu. ABD’de Joe Biden yönetimi ve Çin arasında Alaska’da yapılan ilk üst düzey görüşmelerde, taraflar birbirlerine sert suçlamalar yöneltti.
Çinli yetkililer ABD’yi diğer ülkeleri “Çin’e saldırmaya” kışkırtmakla suçlarken, ABD’li heyette Çin’in çeşitli konulardaki insan hakları ihlallerini medya önünde gündeme getirdi. Anchorage kentindeki gerilimli görüşmeye
Amerikan tarafında Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Çin tarafındaysa Çin’in en üst düzey dış politika yetkilisi Yang Jiechi ile Dışişleri Bakanı Wang Yi katıldı. 1 saat medya önünde sıcak atışmaya sahne olan zirve iki süper güç arasında gerilimin ticari alandan siyasi alana yükselmesi yorumuna neden oldu.
ABD Dışişleri Bakanı Blinken, sözünü sakınmadığı açılış konuşmasında
“ABD’nin Doğu Türkistan, Hong Kong, Tayvan, ABD’ye siber saldırılar ve Washington’ın müttefiklerine ekonomik baskı yapılması gibi alanlarda Çin’in yaptıklarıyla ilgili derin kaygılarını görüşmek istediklerini”
söyledi.
Blinken
“Bu yapılanların her biri, küresel istikrarı sağlayan kuralara dayalı düzeni tehdit ediyor”
dedi. Yang ise Blinken’ın sözlerine aynı tonda karşılık verdi ve Washington’ı askeri gücünü ve mali üstünlüğünü diğer ülkelere baskı yapmak için kullanmakla suçladı. Yang
“ABD, sözde ulusal güvenlik kavramlarını normal ticari değiş tokuşları engellemek ve bazı ülkeleri Çin’e saldırmaya teşvik etmek için kullanıyor”
dedi. Yang, Washington’ı askeri gücünü ve mali üstünlüğünü diğer ülkelere baskı yapmak için kullanmakla suçladı. Yang, ABD’nin ülkesine yönelik yaptırımlarına ilişkin de
dedi.
‘SİYAH AMERİKALILARI KATLEDİYORSUNUZ’
Yang, ABD’nin evrensel değerlerden bahsetmesini eleştirerek
, “Ne ABD’nin kendisi ne de batı dünyası uluslararası kamuoyunu temsil ediyor”
ifadesini kullandı. Kongre baskınına gönderme yaparak, ABD’deki insan haklarının dibe vurduğunu savunan Yang, siyah Amerikalılar’ın “
” vurguladı.
Çin Dışişleri Bakanı Wang da
“ABD’nin Çin’in iç işlerine müdahale eden zorba tavrını tamamen terk etmesi gerektiğini ve bu kronik hastalığını düzeltmesi gerektiğini”
dile getirdi. Yang’a karşılık veren ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Sullivan ise Washington’ın Çin ile bir çatışma istemediğini söyledi, ancak
“Biz daima halkımız ve dostlarımız için prensiplerimize bağlı kalacağız”
diye de ekledi.
Dünyanın gözü önünde tartıştılar
Dünya medyasının gözleri önünde yaşanan tartışma bir saatten uzun sürdü.
Yang'ın yaklaşık 18 dakikalık konuşması bitmeden ABD tarafının basını dışarı çıkarmak istemesi de tartışmalara neden oldu.
Yang, basının dışarı çıkarılmasını eleştirdi ve bunun kendisine karşı haksızlık olduğunu söyledi. Daha sonra ABD heyeti Çin'i, üzerinde daha önceden uzlaşılan her bir katılımcının açılış konuşmasını iki dakikayla sınırlaması protokolünü ihlal etmekle suçladı. Üst düzey bir ABD'li yetkili
"Çin heyeti gösteri yapmay niyetiyle gelmiş gibi görünüyor. İçerik yerine kamuoyu önünde gösteri yapmaya odaklandılar"
dedi. Yetkili, ABD'nin görüşmelere planlandığı gibi devam edeceğini söyledi ve
"abartılı diplomatik sunumlar genellikle iç kamuoyunu amaçlar"
diye de ekledi. İki ülke diplomatları arasında gergin geçen görüşmenin ardından Çin basınında, Çinli diplomatların ABD'nin küçümseyen tavırlarına dair karşı atak yaptıklarına, ortak zeminin bulunmasının zor olduğuna dikkat çekildi.
#Çin
#ABD
#Biden
#Alaska
#Blinken
#Doğu Türkistan
#Hong Kong
#Tayvan