G20 Zirvesi siyasi krizlerin gölgesinde

Güney Amerika ülkesi Arjantin'in başkenti Buenos Aires'te düzenlenen G20 Zirvesi'nin gündeminde ekonomiden çok siyasi konuların öne çıkması bekleniyor.

Dünyanın en büyük 20 ekonomisinin devlet ve hükümet başkanları kalkınma, altyapı ve yatırım meselelerini konuşmak üzere Arjantin'in başkentine gelirken, uluslararası siyasi gündemi meşgul eden bazı konular zirve gündeminin önüne çıkacak gibi görünüyor.

Gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın İstanbul'daki Suudi Arabistan Konsolosluğu'nda öldürülmesi, Rusya'nın Karadeniz'de Ukrayna savaş gemilerine el koymasıyla ortaya çıkan gerginlik ve Çin - ABD arasındaki ticaret savaşının zirve boyunca liderler arasında yapılacak görüşmelere damga vurması bekleniyor.

Kaşıkçı olayı ve Veliaht Prens Bin Selman'ın temasları
Kaşıkçı'nın öldürülmesiyle ilgili sorular, cinayette rolü tartışılan Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın zirveye katılmasıyla yeniden gündemde öne çıkabilir. Zirvenin ev sahibi Arjantin'in Devlet Başkanı Mauricio Macri, konunun ikili görüşmeler ve muhtemelen toplu görüşmelerde masada olacağını belirtti.

Suudi yetkililer her ne kadar Veliaht Prens'in cinayette rolü olduğunu reddetse de ABD istihbaratının emri bizzat onun verdiğine dair tespitleri, Muhammed bin Selman'ın zirvedeki varlığını tartışmalı hale getirdi. Trump yönetimi olayın Suudi Arabistan ile ilişkilerini zedelemesini istemediğini açıkça ifade etmişti, ancak yorumcular başta cinayetin yaşandığı Türkiye ile Avrupa ülkelerinin Prens'e mesafeyle yaklaşacağına dikkati çekti.

Türkiye'nin Prens'e yönelik tavrının merak konusu olacağının altını çizen Avrasya Grubu adlı düşünce kuruluşunun Küresel Makro Siyaset Direktörü Willis Sparks, "Türkiye'nin bu meselede oynadığı rol ve cinayetin İstanbul'daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu'nda işlenmesi göz önüne alındığında toplantının ilginç geçeceği aşikar. Liderlerin Veliaht Prens'e nasıl yaklaşacaklarını izlemek ilginç olacak. Trump'ın sıcak yaklaşmasını bekliyorum, ancak Avrupa liderleri onunla aynı fotoğrafta olmak istemeyecektir." dedi.

Zirvenin hemen öncesinde Rusya'nın Karadeniz'de Kerç Boğazı yakınında Ukrayna donanmasına ait gemilere silahlı müdahalede bulunmasıyla ortaya çıkan gerginliğin de zirve gündemini etkilemesi bekleniyor.

ABD Başkanı Donald Trump, krizin ortaya çıkmasının ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile cumartesi günü zirve marjında yapmayı planladığı ikili görüşmeyi iptal etti. Rus haber ajansları Putin'in Sözcüsü Dimitriy Peskov'un iptalin Rus Devlet Başkanı'nın "daha yararlı görüşmelere zaman ayırmasını sağlayacağına" dair demeçlerine yer verdi.

Ticaret savaşı
Başkan Trump'ın Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile planlanan görüşmesinde ise bir değişiklik yok. Ancak görüşmenin iki ülke arasında dış ticaretteki bazı kalemlerdeki gümrük tarifelerinin karşılıklı olarak artırılmasıyla ortaya çıkan anlaşmazlığı çözüme kavuşturup kavuşturmayacağı merak ediliyor.

Öte yandan, zirve, Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşmasının (NAFTA) yerini alacak ABD - Meksika - Kanada Anlaşmasının (USMCA) imza törenine ev sahipliği yapacak. Zirve öncesi Kanada Başbakanı Justin Trudeau'nun ABD'nin çelik ve alüminyum ürünlerine getirdiği yeni tarifleri kaldırmaması halinde törene bizzat katılmayarak yerine Dışişleri Bakanı'nı göndereceği iddia edilmişti. Ancak Trudeau'nun sözcüsü daha sonra yaptığı açıklamada Kanadalı liderin törene bizzat katılacağını bildirdi. Bugün başlayan zirve 2 gün sürecek.

Arjantin Devlet Başkanı Mauriccio Macri, G20 karşıtlarının protestoları öncesi 22 bine yakın polis görevlendirdi. Buenos Aires'te "Defol G20, Defol IMF" sloganıyla hafta başından bu yana sokaklarda olan protestocular, Macri ve Uluslararası Para Fonu (IMF) arasında yapılan anlaşmaya tepkili.

Para birimi pesonun yılın başından beri dolara karşı değerinin yarısını kaybettiği Arjantin, Eylül ayında 57 milyar dolar ile IMF tarihindeki en büyük krediyi almıştı.