Gazze’deki ateşkes dün saat 12.00’de yürürlüğe girdi ve İsrail ordusu, Trump’ın planında “sarı hat” olarak tanımlanan bölgeye çekildi. İsrail’in iki sene aralıksız sürdürdüğü saldırılardan ve soykırımdan sağ çıkan on binlerce Filistinli aile, “son olması” umuduyla evlerinin yolunu tuttu. Gazze’deki aileler saldırılar boyunca ortalama altı kez yer değiştirdi, bazıları 19 kez evinden ayrılmak zorunda kaldı.
Gazze Şeridi’nde yürürlüğe giren ateşkesin ardından, yerlerinden edilen Filistinliler eşyalarını yanlarına alarak yola koyuldu. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), Gazze’de ateşkes anlaşmasının saat 12.00’de yürürlüğe girdiğini duyurdu. Yapılan yazılı açıklamada, İsrail birliklerinin 12.00’den itibaren ateşkes anlaşması ve rehinelerin geri dönüşüne hazırlık amacıyla güncellenen konuşlanma hatları boyunca konumlanmaya başladığı aktarıldı. İsrail askerlerinin Trump planında sarı hat olarak tanımlanan bölgeye çekildiği duyuruldu. İsrail’in 2 sene boyunca aralıksız sürdürdüğü saldırılardan ve soykırımdan sağ çıkan Filistinliler ise, “son olması umuduyla” evlerinin yolunu tuttu.
ÇOĞU 30 KM YÜRÜYECEK
Yıkılan ve hasar gören evler, yıllardır süren çatışmaların izlerini taşısa da halk, barış ve normal bir yaşam umuduyla geri dönüyor. Filistinliler dönüş yolunda Gazze’nin orta ve güney bölgelerinden kuzeyine geçişi sağlayan Reşid Caddesi'ni kullanıyor. Bazı Filistinliler araçları ve at arabaları ile yola koyulurken, on binlerce kişi yanlarına alabildikleri eşyalarla yaya olarak yola koyuldu. Çoğu Filistinlinin 20 ile 35 km yol kat etmesi gerekiyor.
19 KEZ YERLERİNDEN OLDULAR
BM'ye göre, Gazze'de yaşayan 2,1 milyon kişinin 10'da 9'u, iki yıldır süren İsrail saldırıları boyunca evlerinden kaçmak zorunda kaldı. Sınırlar ise neredeyse tamamen kapalı kaldı. Danimarka Mülteci Konseyi'nin yaptığı araştırmaya göre, Gazze'deki aileler savaş boyunca ortalama altı kez yer değiştirdi, bazıları ise 19 kez taşınmak zorunda kaldı.
YOL UZUN YİYECEK VE SU YOK
İki küçük çocuğuyla hemşirelik yapan Soha Musleh, 8 kez yerinden edildi. Eve dönüş hazırlığında olan hemşirenin bu süreç içinde sadece bir valiz eşyası kaldı. 6 çocuğu ve eşi ile Han Yunus’a doğru yola koyulan Alaa Salih isimli bir Filistinli ise, “Yol uzun ve zor, yiyecek ya da su yok” sözlerini sarf etti.
'SARI HATTA YAKLAŞMAYIN' UYARISI
Gazze'deki Sivil Savunma Müdürlüğü Sözcüsü Mahmud Basal, yaptığı yazılı açıklamada, İsrail ordusunun konuşlandığı bölgelere ve sınıra yakın noktalara dönüş yapma konusunda uyarıda bulundu. İsrail ordusunun resmi olarak çekildiğini duyurmadıkları sürece vatandaşların söz konusu bölgelere dönmemeleri çağrısını yapan Basal, "Bu uyarıya uymamanız halinde hayatınızı tehlikeye atmış olursunuz" ifadelerini kullandı.
ÇEKİLİRKEN BİLE VURDU
İsrail ordusunun ateşkes anlaşmasının yürürlüğe girmesinin ardından Gazze Şeridi'ndeki bazı bölgelerde kısmi çekilmeyi topçu ateşi ve hava saldırısı eşliğinde yaptığı bildirildi. Gazze sınırında bulunan AA muhabirinin aktardığına göre, bölgede İsrail'e ait savaş uçakları ve helikopterler çekilirken uçmaya devam etti. Gazze Şeridi'nin kuzeyinde topçu atışları ve zaman zaman da silah sesleri duyuldu. Gazze’deki Sağlık Bakanlığı, kıyı şeridinde 24 saatte toplam 17 kişinin öldüğünü duyurdu.
EBU MERZUK: ESİRLER PAZARTESİ SERBEST BIRAKILACAK
ABD Özel Temsilcisi Steve Witkoff, İsrail ordusunun yerel saatle 12.00'de çekilmeyi tamamladığını duyurdu. Plana göre bundan sonraki süreçte çatışmalar derhal sona erecek. Ateşkes, hava saldırıları, top atışları ve kara saldırıları dahil tüm askeri faaliyetler tamamen durdurulacak. Ordu, çekildiği bölgelere yeniden giremeyecek. Bu sürecin ardından Hamas esirleri bırakacak. Hamas Siyasi Büro Üyesi Musa Ebu Merzuk, esir takasının büyük ihtimalle pazartesi günü başlayacağını duyurdu. Ebu Merzuk, Hamas’ın, esirlerin teslimi sürecinde askeri tören ya da kutlama yapılmaması yönünde bir tutum benimsediğini de belirtti. İsrail’e göre Gazze’de 48 İsrailli rehine var ve bunlardan 20’si hayatta. Buna karşılık 250’si müebbet hapis cezalı 2 bin Filistinli esir serbest bırakılacak.
YARDIM TIR’LARI GİRMESİ BEKLENİYOR
Esirlerin serbest bırakılması süreci herhangi bir tören ya da medya gösterisi olmadan gerçekleştirilecek. Ayrıca Hamas, elindeki ölen İsrail askerlerine dair bilgileri Katar, Mısır, Türkiye ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nin katılımıyla kurulacak ortak bir mekanizmaya devredecek. Anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle birlikte Gazze’ye insani yardımın önündeki tüm engeller kaldırılacak. İsrail, yardımların serbestçe girişine ve dağıtımına izin verecek. Bu uygulama, Ocak 2025 tarihli kararda belirlenen günlük 600 TIR yardım standardına dayanacak.
İKİNCİ AŞAMADA GÜVENLİK GÜCÜ KONUŞLANACAK
Esirler serbest bırakıldıktan sonra ikinci aşamada, güvenliği denetlemek ve Filistinli güvenlik güçlerini desteklemek için bir Uluslararası İstikrar Gücü seferber edilecek. Bu güç konuşlandırıldıktan sonra İsrail güçleri kırmızı hatta çekilecek. Son aşamada ise İsrail güçleri belirlenmiş bir hatta tamamen geri çekilecek ve uluslararası bir idari organ Gazze’de yönetimi devralacak.
11 EL-FETİH’Lİ YERİNE 11 HAMAS’LI
İsrail Adalet Bakanlığı, serbest bırakılacak Filistinli esirlerin listesini yayınladı. 250 mahkumdan 15'i Doğu Kudüs'te serbest bırakılacak, 100'ü Batı Şeria'da serbest bırakılacak, 135 esirinse sınır dışı edilmesi bekleniyor. Listede en çok tartışılan isim olan Mervan Bergusi’nin ismi yer almıyor. Ma'an News’in haberine göre İsrail'in son anda ateşkes anlaşmasına bağlı tutuklu listesini güncelledi ve 11 El-Fetih tutuklusu yerine 11 Hamas tutuklusunu koydu. Bunlar arasında, Hamas'ın en uzun süre tutuklu kalan lideri Mahmud Musa İsa da listede yer aldı. Üç kez müebbet hapis cezasına çarptırılan Hamas askeri yetkilisi Murad Bedir Abdullah Dais de serbest bırakılacak.
GAZZE POLİSİ GEÇİCİ GÜVENLİĞİ SAĞLAYACAK
Diğer yandan İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden çekildiği bölgelerde düzeni sağlamak ve iki yıldır yaymaya çalıştığı kaosu çözmek için Gazze'deki İçişleri Bakanlığı'na ait birimlerin konuşlandırılacağı bildirildi. Gazze'deki İçişleri ve Ulusal Güvenlik Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada, birimlerin, düzeni yeniden sağlamak ve İsrail'in iki yıldır yaymaya çalıştığı kaosu çözmek için bu bölgelere yerleştirileceği kaydedildi. Filistinlilerden "kamuya ait veya özel mülkleri korumaları, hayatlarını tehlikeye atacak her türlü eylemden kaçınmaları, polis, güvenlik ve hizmet birimleriyle iş birliği yapmaları" istenen açıklamada, "gelecek günlerde Bakanlığa bağlı ilgili birimlerce çıkarılacak tüm talimat ve yönergelere uyulması" gerektiği vurgulandı.
