Soğuk Savaş’tan sonraki en büyük kriz: Yeni dünya kaosu

Rusya lideri Vladimir Putin'in, Ukrayna'nın doğusundaki ayrılıkçıların kontrolündeki Donetsk ve Luhansk'ın bağımsızlıklarını kabul ettiğini ilan etmesi ve Rus ordusuna bölgeye girme emrini vermesi küresel kaosun fitilini ateşledi. Putin'in çıkışı mevcut dünya düzenine meydan okuma ve Soğuk Savaş'tan sonra Batı ile Rusya arasında yaşanan en derin krize neden oldu. ABD ve Avrupa'dan Rusya'yı hedef alan sert açıklamalar gelirken, yaptırım kararları da ardı ardına gelmeye başladı. İlk somut yaptırım hamlesi Almanya'dan geldi. Almanya Başbakanı Olaf Scholz, kaderi çok tartışılan Kuzey Akım-2 boru hattının durdurulduğunu açıkladı. Karar karşısında, "kimseye birşey vermeyeceğiz" diyen Ukrayna Devlet Başkanı Vlodomir Zelenskiy "Dünyayı yardıma çağırdı." Putin ise Ukrayna'nın egemenliği tanımadıklarını bir kez daha tekrarlayarak, geri adım atmayacağını ilan etti.

PUTİN'DEN GERİ ADIM YOK

Rusya Devlet Başkanı Putin, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile görüşmesinde, ülkesinin, Ukrayna’dan bağımsızlığını ilan eden Luhansk ve Donetsk'i tanıma kararı almış olmasına ilişkin, “Rusya, eski Sovyet ülkelerinin egemenliğini hep desteklemiştir, Ukrayna ile ilgili durum, bu ülkeye dışarıdan edilen etki nedeniyle bir istisna” ifadeleriyle bir kez daha Kiev'in egemenliğini hedef aldı. Putin, ordunun sınır ötesinde kullanılması için Federasyon Konseyi’nden izin verilmesini istedi.

DÜNYAYI YARDIMA ÇAĞIRDI

'Büyük bir trajedi ile karşı karşıyayız" diyen Ukrayna lideri Zelenskiy, sadece Ukrayna'nın değil tüm Avrupa'nın bir tehditle karşı karşıya olduğunu belirterek, “Artık ne yapmalıyız, sadece bakmalı mısınız yoksa bize yardım mı etmelisiniz? NATO'da olup olmamamız fark etmez bize yardımcı olmalısınız" çağrısında bulundu. Zelenskiy, "Bizim sınırımızdaki tehdit tüm dünya için bir tehdittir. Burada şu an çok büyük bir kriz yaşanıyor. Yarın Moldova, Litvanya, tüm Avrupa tehdit altında olabilir. Ukrayna sadece barış istiyor ancak her ihtimale hazırlanıyoruz” ifadelerini kullandı.

SALDIRI İÇİN TEMEL OLUŞTURUYOR

"Savaş olacağını düşünmüyorum" diyen Zelenskiy, ayrılıkçıları tanımanın tek taraflı olarak Minsk anlaşmalarından çıkmak ve Normandiya Formatında alınmış kararları göz ardı etmek anlamına gelebileceğinin aktararak, kararın barış çabalarını baltaladığını belirtti. Ukrayna lideri, "Rusya’nın Luhansk ve Donetsk’i tanıması Rusya Federasyonu’nun Ukrayna’ya saldırısı için daha fazla temel oluşturuyor" değerlendirmesini de yaptı.

Rus askerleri Donbass’ta

Öte yandan Putin’in küresel tepkiye neden olan kararının ardından Rus askeri birliklerinin Ukrayna sınırlarından içeri girdiği Batılı kaynaklarca iddia edildi. Kremlin Sözcüsü Dimitry Peskov ise Rus ordusunun Donbass bölgesine girip girmediğiyle ilgili soruya, “Hayır. Bu bilgiyi doğrulayamam. Bu konuda hiçbir bilgim yok” cevabını verdi. ABD yönetimi, Rus askerlerinin Ukrayna sınırlarından içeri girmesi halinde ağır yaptırım tehdidinde bulunmuştu.

Ayrılıkçılardan tehlikeli adım

Rusya’nın bağımsızlıklarını tanıdığı Donetsk ve Luhansk bölgeleri de Moskova ile yapılan dostluk, işbirliği ve karşılıklı yardımlaşma anlaşmasını onayladı. İki Rus yanlısı yapıdan yapılan açıklama, Donbass bölgesinin 3’te 2’sini elinde tutan Ukrayna ordusuna “toprakları boşaltın” çağrısı geldi. Provokatif çağrı, Ukrayna ordusu ile Rusya arasında bir savaş çıkarma tehlikesi içeriyor. Öte yandan iki bölgeden Rusya’nın Rostov şehrine 120 bin kişinin geçtiği iddia edildi. Öte yandan Donbass’ta ayrılıkçılar 55 yaş üstündeki erkekleri de “gönüllü” askerliğe çağırdı.