Cumartesi günü üç tanker Rus petrolünü taşıdıkları gerekçesiyle hedef oldu. Tankerlerden ikisi Karadeniz’de Türkiye’nin yetki alanında bulunuyordu, biri Türk tankeriydi. Gelişmeler, Kırım Türkü olan Milli Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Rüstem Ömerov’un Kiev’den ayrılmasıyla ilişkilendirilebilir. Çünkü Ömerov’un saldırılara onay vermediği belirtiliyor. “Ayrılık” Zelenski’yi yönetimdeki en büyük destekçisinden mahrum bırakacak. Bu da Ukrayna’nın Türkiye’yi kaybetme ve Zelenski’nin tasfiye sürecinin başladığına işaret olabilir.
Ukrayna- Rusya barış planının tartışıldığı dönemde deniz ticaret filoları hedef alınmaya başladı. Özellikle sivil akaryakıt tankerlerine yönelik füze ve SİHA saldırıları kara ve hava da süren savaşın denizlere taşındığı anlamına geliyor. İlk saldırı 17 Kasım 2025 tarihinde Türk tankeri MT Orinda’ya yapıldı. Gemi Ukrayna’da hedef alındı. Ukrayna’nın Tuna nehri havzasındaki en büyük limanlarından “İsmail”de füze ile vurulan tanker, Kiev’in Karadeniz’e alternatif ihracat koridoru açısından kritik bir noktadayken hedef alındı. Rusya bu saldırıyı resmen üstlenmedi. İlk olayı oldukça planlı bir dizi sabotaj izledi. “Kairos” gemisi ise Karadeniz’de Kefken açıklarında Türkiye kıyılarına oldukça yakın bölgede seyir halindeyken hedef alındı.
ÇATIŞMA ATLANTİK’E DOĞRU EVRİLİYOR
“Virat” gemisi İstanbul Boğazı’nın Karadeniz çıkışında benzeri bir yöntemle isabet aldı. Boğazlara yönelen gemi koridoruna yönelik saldırılar, savaşın gelişimine yönelik ip ucu niteliğinde. Bu iki saldırının ortak yönü gemilerin Türkiye’nin deniz yetki alanında arka arkaya vurulmuş olmaları, alanın kasıtlı olarak tercih edildiğini gösteriyor. Son olay da önceki gün Atlantik Okyanusunda Senegal açıklarında yaşandı. Karadeniz’den binlerce kilometre ötede meydana gelen saldırıda, Beşiktaş Denizcilik’e ait 50 bin DWT kapasiteli “M/T Mersin” tankeri hedef alındı. Geminin Rus petrolü taşıdığı iddiası nedeniyle “uzak menzilli misilleme” ile Ukrayna tarafından bir sabotaj eylemine maruz kaldığı yorumu yapıldı. Savaşın etki alanının Avrupa–Afrika hattına Atlantik Okyanusuna kadar genişlediği değerlendiriliyor. Batı Afrika bölgesi Fransa, İngiltere ve Amerika’nın etki alanında bulunuyor.
YUNANİSTAN TEHDİT ETTİ
Gemileri hedef alan eylemler gerçekleşmeden önce Yunanistan’ın Ukrayna’dan Silahlı İnsansız Deniz Aracı (SİDA) alacağı açıklanmıştı. Bu Ankara’da büyük rahatsızlık oluşturdu. Ankara’yı geçen hafta ziyaret eden Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski’ye yapılan spekülasyonlar iletildi. Denizlere yayılan Ukrayna– Rusya Savaşına, Yunanistan Savunma Bakanı Dendidas’ın tehditkâr açıklamaları eklendi. Dendias, “Ege’deki adalarımızda savunma hatlarımızı güçlendirip yayacağız. Mevcut altyapı tek başına yeterli değil. Savunma alanımızı adaları kapsayacak şekilde, bin 500 kilometre menzilli füzelerle önlemlerimizi genişletiyoruz” ifadelerini kullanmıştı.
ÖMEROV UKRAYNA'DAN AYRILDI
Bu gelişme ve açıklamaları bir süredir Kiev’den uzak durmaya özen gösteren eski Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Ömerov’un Ukrayna’dan ayrılması ile ilişkilendirmekte fayda var. Halen Ukrayna Milli Güvenlik Konseyi Müsteşarlığı görevini yürütmekte olan ve ABD Ukrayna müzakerelerine başkanlık eden Kırım Türkü Rüstem Ömer’un geçtiğimiz günlerde uzun bir süre Ankara’da kaldıktan sonra, çalışmalarını bir süre Ukrayna dışında sürdüreceği bildiriliyor. Bu ne anlama geliyor? Birçok anlama geldiği ortada. Biz savaşın sivil tankerleri hedef alan cephesinden yorumlayalım. Genellikle hurda gemilerden oluşan Rusya’nın gölge filolarını hedef alan Ukrayna gizli Servisi SBU’nun üstlendiği bu saldırıların özellikle, Türk gemilerini hedef alması Türkiye’de olduğu kadar Ukrayna’da da büyük bir rahatsızlık yarattı. Türkiye deniz yetki alanında gerçekleştirilen saldırılara Ukrayna Milli Güvenlik Konseyi Kırım Türkü Rüstem Ömerov’un onay vermemesi, Kiev’den ayrılmasının nedenlerinden biri gibi görünüyor. Türkiye sosyalizasyonuna sahip Rüstem Ömerov’un Ukrayna’yı terk etmiş olabileceği ihtimali Cumhurbaşkanı Zelenski’nin yönetim içindeki en önemli destekçisinden mahrum kalacağı, yalnızlığı bırakıldığı anlamına geliyor. “Bir taşla iki kuş vurulan” bu adımlar, hem Ukrayna’nın Türkiye’yi yitirilmesine yol açabilir, hem de Zelenski’nin tasfiye sürecinin başladığına işaret edebilir. Sürecin henüz başındayız. Süreç Türkiye için anlamlı olduğu kadar Ukrayna’nın geleceğini de belirleyecek kadar önemli.
BİN 400 İHA SALDIRISI
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, "Ruslar, sadece bu hafta içerisinde halkımıza yönelik yaklaşık bin 400 İHA, bin 100 güdümlü bomba ve 66 füze kullandı. Bu yüzden Ukrayna'nın dayanıklılığını her gün güçlendirmeliyiz” diye konuştu. Zelenski, sadece dün bir saldırı sonucu bir kişinin öldüğünü ve 19 kişinin yaralandığını belirtti. Rus ordusunun ayrıca Ukrayna'nın Odessa, Harkiv, Sumi ile Herson ve Dnipropetrovsk bölgelerine de saldırılar yaptığına dikkat çeken Zelenski "Dnipropetrovsk ve Harkiv bölgelerinde yaralılar var" dedi.
