8.3 milyar liralık yatırım

Doğu ve Güneydoğu Yatırım ve Destek Hamlesi çerçevesinde bölgedeki illerde özel sektör fabrika binaları kamu tarafından inşa edilecek. Fabrikalar, belirli bir süre için özel firmalara uygun koşullarda kiralanacak. Her yıl 8 ilde 80 fabrika kurulacak. Habertürk'te yer alan habere göre 10 yılda 800 fabrika kurulması öngörülüyor.

Başbakan Binali Yıldırım'ın Diyarbakır'da açıkladığı projenin detayları şöyle:

2016-2021 yılları arasında 4 bin 800 km karayolu projesi tamamlanacak. Bunlar arasında 28 tünel ve 2 köprü bulunuyor. Bunun için 8.3 milyar TL yatırım yapılacak. 10.4 milyar TL'ye 881 kilometre demiryolu projeleri tamamlanacak. 296 milyon TL harcanarak Van, Kahramanmaraş, Gaziantep ve Muş'taki havaalanlarının terminal binaları tamamlanacak. 452 yerleşim yeri GSM kapsamına alınacak.

Yatırım Yeri Tahsisi ve Anahtar Teslim Fabrika Binası Yapım Desteği kapsamında, özel sektör fabrika binaları kamu tarafından inşa edilecek. Fabrika binaları, özel firmalara uygun koşullarda kiralanacak. Her yıl 8 ilde 10'ar fabrika kurulacak. 10 yılda 800 fabrika sayısına ulaşılacak. 10 bin metrekare büyüklüğündeki fabrikalarda ortalama 500 kişi istihdam edilecek. Yılda toplam 40 bin kişilik istihdam sağlanacak. Bunun için kamu, 391.6 milyon TL kaynak aktaracak.

Sıfır Faizli Yatırım Desteği Kredisi bağlamında, yatırım için ihtiyaç duyulan kredinin faizinin tamamını kamu karşılayacak. Bu sayede yıllık 2.7 milyar TL tutarında 530 özel sektör yatırımı yapılacak. Yılda 41 bin kişilik ilave istihdam sağlanacak. Bu yatırımlara yıllık 566 milyon TL kamu desteği sağlanacak.

İşletme Kredisi Desteği çerçevesinde, toplam yatırım tutarının yüzde 10'u kadar sübvansiyonlu işletme kredisi verilecek. Kredilere 8 puan faiz desteği sağlanacak. Yıllık kamu desteği, 36.9 milyon TL'yi bulacak.

Danışmanlık Hizmeti Desteği ile işletmelere fizibilite, mühendislik, dış ticaret, bankacılık, finansman, hukuk, mesleki eğitim, yenilik, fikri ve sınai mülkiyet gibi konularda danışmanlık ve mentorluk hizmeti verilecek. Her işletmeye danışmanlık desteği sağlanacak. Destekten yılda ortalama 930 işletme yararlanacak. Bu desteklerin yıllık tutarı 18.6 milyon TL olarak öngörüldü.

Cazibe merkezleri ve çevre illerde kurulmuş ve kurulacak danışmanlık firmalarının desteklenmesi yoluyla yatırımların niteliği ve verimliliği artırılacak. Danışmanlık firması çalışanlarının gelirlerinin yüzde 80'i vergiden muaf tutulacak. Çalışanların sigorta primi işveren ve işçi hisselerinin yüzde 50'si kamu tarafından karşılanacak. Damga vergisi muafiyeti sağlanacak. Bu yolla 10 yıllık dönemde 6 bin kişilik ilave istihdam yaratılması planlanıyor.

Kamu, bölgede üretilen mal ve hizmetlere alım garantisi verecek. Böylece yatırımların bölge illerine yönlendirilmesi sağlanacak. AFAD, Kızılay, TİKA gibi kurumların ihtiyaç duyduğu tekstil ve konfeksiyon ürünleri, tıbbi cihaz ve ilaç ürünleri bölgede üretilecek. 8 ilde bin üreticiye kendi sektörlerine yönelik olarak ürün standartları ve kapasite geliştirme alanlarında eğitim sağlanacak.

Cazibe Merkezleri Programı kapsamında, özel sektörün yeni yatırım ve işletmelerine yılda 1.25 milyar TL kamu desteği sağlanması, özel sektörün yılda ilave 2.8 milyar TL yatırım yapması, özel sektörün yatırımlarının yılda yüzde 60 artırılması ve yıllık 200 bin kişilik istihdam sağlanması planlanıyor.

Gençleri eğitim, spor, sosyal aktivitelerle buluşturmayı amaçlayan 8 projenin 2016-2017 yıllarında hayata geçirilmesi karara bağlandı. Bu çerçevede, toplam maliyeti 294.2 milyon TL olan 36 yeni spor tesisi yapılacak. Bunların 12'si Şırnak'a, 13'ü Mardin'e, 7'si Van'a, 4'ü de Muş'a inşa edilecek.

Gençlerle ilgili çalışan sivil toplum kuruluşları (STK) desteklenecek. STK'ların kuracağı gençlik merkezlerine 7.5 milyon TL verilecek. 20 bin genç yurtiçinde Gençlik ve Spor Bakanlığı kamplarına gönderilecek. 10 bin gence yurtiçi hareketlilik desteği verilecek. Kamp ve hareketlilik için yıllık 25 milyon TL ayrılacak.

Bölgedeki il ve ilçelerde 75 kitap kafe kurulacak. Gençlerin sosyal ortamda akranlarıyla buluşması sağlanacak. Bu proje için 9.4 milyon TL aktarılacak. İhtiyaç sahibi bin gencin yatılı eğitimi sağlanacak. Bu gençlerin, devlet okullarının yanı sıra özel okullarda da kayıtları yapılacak. Bu amaçla 12 milyon TL harcanacak.

Toplam 2.8 milyar TL'lik kaynakla 100 ağız ve diş sağlığı merkezi yapılacak. 1011 Aile, Sağlıklı Yaşam ve Toplum Sağlığı Merkezi 1.1 milyar TL harcanarak inşa edilecek. 3 bin 778 lojman ve hekimevi yapılacak. Lojman ve hekimevleri için 253 milyon TL yatırım yapılacak.