Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Amerika ve Avrupa’nın altyapısının çok eskidiğini belirterek yap-işlet-devret yatırımlarına hayran hayran baktıklarını söyledi.
Batman ve KTTC temaslarının ardından Bakan Karaismailoğlu, bakanlığının faaliyetlerini anlatırken, ‘dünyanın kullandığı model’ olarak tarif ettiği ‘yap-işlet-devret’ projelerine getirilen eleştirilere cevap verdi.
Bakan Karaismailoğlu, özetle şunları kaydetti:
Yüzde 65 kara yolu ağırlıklı bir süreçten yüzde 65 demir yolu ağırlıklı bir yatırım dönemine girmiş bulunmaktayız. Maliyetli bir iş ancak Türkiye büyük idealleri olan bir ülke. Bu sebeple demir yolu yatırımlarını yapmak zorunda. Şu an 13 bin 50 kilometre demiryolu uzunluğu var. Bunu 28 bin km’ye çıkaracağız. 2053 Lojistik Master Planı’nda, 197 milyar yatırım, bunun üretime etkisi 2 trilyon dolar, milli gelire etkisi 1 milyar dolar. 30 milyon kişiye istihdam yaratacak. Son 20 yılda yaptığımız 183 milyar dolar yatırımın üretime etkisi 1 trilyon dolar, milli gelire etkisi 600 milyar dolar.
2053 yılına kadar yıl yıl hangi bölgeye hangi yatırımın yapılacağı belli. Demir yolunda da, hava yolunda da kara yolunda da belli. Şu an inşaatı devam eden 3 hava yolu var. Onları da bitirdiğimizde hava yolu altyapısı tamamlanıyor. Havayolunda 20 yıl önce yıllık 30 milyon yolcu vardı, 210 milyona çıkardık yıllık. Bu da 340 milyona çıkacak.
28 bin 700 kilometreye çıkan bölünmüş yol, otoyollar, Kuzey Marmara, Ankara-Niğde Otoyolu, İstanbul-İzmir. Sonucunda trafikte oluşabilecek sıkıntılar önceden planlandı. Yazın Osmangazi Köprüsü’nü bazı günlerde 80 bin araç kullandı. Bunun alternatifi bir tane feribottu. Ama 80 bin aracı fiziki olarak bir tane feribotun taşıması mümkün değildi.
Yavuz Sultan Selim Köprüsü 2027 yılında devlette kalıyor. Sonra devlet bunu ister ücretsiz yapar isterse de gelir modeli devam eder. Devlet buradan topladığı para ile hem işletme maliyetini karşılar hem de yeni yatırımlarına buradan bütçe ayırır. Kara yollarına destek veriyorsak bu modelde hava yollarına bir kuruş vermiyoruz. Hava yollarında direkt hava yollarına gelir akışı var şu anda. Geçen yıl mart ayında 2.1 milyar avro Antalya Havalimanı’ndan para aldık. Bu devletin kasasına girdi. Aynı şekilde İstanbul Havalimanı 10 milyar avro, bir kuruş devletten çıkmadan işletmeciye yatırım yaptırdık. Devletten bir kuruş çıkmadı. Direkt gelir akışı sağlıyoruz. Projeler birbirini dengeliyor. Araç geçiş sayısında da sürekli artış olduğu için devletin ödediği para bir yere kadar azalacak sonra artışa geçecek. Artışa geçtikten sonra Türkiye Cumhuriyeti bunu diret gelir olarak bütçesine alacak.
Yapılan yatırımın sadece yüzde 20’si yap-işlet-devret ile yapıldı. Amerika’nın, Avrupa’nın altyapısı çok eskidi. Şimdi görünce hayran hayran bakıyorlar. Adamlar yapmış, diyorlar. Şimdi eski altyapılarını yenilemek için planlamalar yapıyorlar. Amerika 2 milyar dolarlık bir altyapı projesi açıkladı. Bunun yüzde 90’ı yap-işlet-devret modeli. 500 milyar dolarlık Çin açıkladı. Dünyanın her tarafından kullanılan bir model.
Bakan Karaismailoğlu, aralık ayında Lefkoşa Ercan Havalimanı’ndan, Trabzon’a direkt uçak seferlerinin başlayacağı müjdesini verdi. İstanbul’da 1.500 minibüsün taksiye dönüşeceğini de kaydeden Karaismailoğlu, 1.000 köyde de yeni baz istasyonu çalışmalarının bulunduğunu kaydetti. Karaismailoğlu, “Bunların maliyeti 7 milyar lira. Peşinden bin daha yapacağız” dedi. Bakan Karaismailoğlu ayrıca Özellikle sanayide 5G’nin önemini anlatacaklarını vurguladı.