En büyük destek paketi: Üreten Türkiye’ye 250 milyarlık kaynak

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 19 Aralık 2022’de açıkladığı 200 milyar liralık Hazine destekli kefalet karşılığı 250 milyar liralık kredi paketinin ayrıntıları Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati tarafından açıklandı. İstanbul Beşiktaş’taki Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde açıklanan Kredi Garanti Fonu (KGF) destekli 250 milyar liralık kredinin kullandırılma esasları; Türkiye Ekonomi Modeli'nin kazanımlarını daha da yukarılara taşıyacak bir formülle hazırlandı. Hazine kefaletiyle verilecek ve bugüne kadar tek seferde açıklanmış en büyük paket olma özelliği taşıyan 250 milyar liralık kredi için hem kamu hem özel bankalar kesenin ağzını açıyor.

AMAÇ DIŞI KULLANIMA KARŞI FATURA ŞARTI

Üretici, ihracatçı, girişimci ve KOBİ’lerin tamamını kapsayan 250 milyar liralık krediyle; yatırım ve büyümenin güçlü bir şekilde sürdürülmesi için kullanılması hedefleniyor. EYT sebebiyle oluşacak kıdem tazminatı yükünü hafifletme isteyen işletmeler de yararlanacak. Yeni Evim kampanyası için de kaynak ayrılan paket 14 ayrı başlık altında belirlenen alanlarda amacına uygun olarak kullandırılacak. Destek ödemeleri fatura karşılığı yapılacak. Amaç dışı kullanım önlenmesi için de bir kara liste uygulaması devreye alınacak.

İŞLETMELER 5 GRUBA AYRILDI

Yeni paket, işletmeler ödeme kabiliyetine göre 5 grupta sınıflandırıldı. En yüksek ödeme kabiliyetine sahip birinci grup ile en düşük ödeme kabiliyetine sahip beşinci grup firmalarına destek verilmeyecek.

KOBİ’lerin yoğunlaştığı ikinci, üçüncü ve dördüncü gruptaki işletmeler öncelikli olarak kaynaktan yararlandırılacak.

Nebati, “Tüm bankaların içsel derecelendirme sistemlerini dikkate alan standart bir derecelendirme sistematiğini oluşturduk. Bu çerçevede firmaları, finansal sağlamlıklarına, geçmiş borç ödeme davranışlarına ve teminat ihtiyaçlarına göre 5 grup halinde sınıflandırıyoruz. Buna göre firmalarımızı en yükseği 1. grup, en düşüğü 5. grup olmak üzere 5 grup şeklinde değerlendirmeye tabii tutuyoruz. Önümüzdeki dönemde sistem kapsamında kullandırmak istediğimiz kefaletleri kredibilitesi olan ancak teminat yetersizliği bulunan üçüncü grup ağırlıklı olmak üzere; 2. ve 4. gruba kullandırmayı planlıyoruz. Bu doğrultuda kefalet imkânımızın yüzde 60’ını 3. grup, yüzde 30’unu 2. grup, yüzde 10’unu ise 4 grupta yer alan firmalara kullandırmayı planlıyoruz ve uzun süredir vermiş olduğumuz sözü de yerine getirmiş oluyoruz” dedi.

KGF İLE BUGÜNE KADAR 701 MİLYAR LİRALIK KAYNAK KULLANDIRDIK

Küresel çapta tedarik zincirinde önemli kırılmaların yaşandığı salgın döneminde Hazine Destekli Kefalet Sistemini Türkiye’de hem bireysel hem ticari ihtiyaçların karşılanması noktasında önemli bir enstrüman olarak etkili bir şekilde kullandıklarını anlatan Nebati, “Bugüne kadar oluşturduğumuz 876 milyar liralık kredi hacmi ile 701 milyar liralık kullandırım sağladık. Şimdi ise Hazine Destekli Kefalet Sistemi kapsamında önemli bir çalışmayı daha sivil toplum kuruluşları ve birliklerin yanı sıra reel sektör ve finansal sektör temsilcileri ile istişare ederek tamamlamış durumdayız” bilgisini paylaştı.

Her kesim faydalanacak

Paketteki kaynaktan en büyük pay işletme gideri ve döviz kazandırıcı faaliyetler için ayrıldı. İşletme Giderleri Destek Paketi ile işletmelerin maaş ve kira ödemeleri başta olmak üzere tüm sabit giderlerine yönelik 35 milyar liralık finansman desteği sağlanacak.

35 milyar TL kefalet limitini haiz Döviz Kazandırıcı Faaliyetleri Destek Paketi ile bu alanda faaliyet gösteren başta KOBİ’ler olmak üzere tüm firmalar için de 35 milyar liralık kaynak tahsis edildi. Bu kaynaktan özellikli ihracatçılar ile havayolu şirketleri ve turizm işletmeleri yararlanacak.

Yatırım - Proje Finansmanı Destek Paketi kapsamında her alanda yatırımlar desteklenerek üretim artırılacak projeler için 20 milyar TL kefalet limitli kaynak tahsisi yapıldı. Yatırım Teşvik Belgesi almış olan firmalara daha yüksek tutarlarda kredi imkânı sağlanacak.

10 milyar TL kefalet limitini haiz Eğitim Destek Paketi ile personel giderlerini ödemekte güçlük çeken özel okullara destek sağlanacak.

4 milyar TL kefalet limitini haiz Girişimci Destek Paketi ile girişimcilik ekosistemini geliştirerek, genç ve tekno girişimcilerin finansmana erişimleri kolaylaştırılacak.

20 milyar TL kefalet limitini haiz Yeni Evim Programı İnşaat Destek Paketi ile orta gelir grubuna hitap eden konut arzının artırılabilmesi için konut üreticilerine uygun maliyetli finansman imkânı sağlanacak. 10 milyar TL kefalet limitine haiz Konut İnşaatı Destek Paketi ile inşaat sektöründe arz/talep uyumsuzluğun ortadan kaldırılması amacıyla tamamlanmamış projesi olan küçük ve orta ölçekli inşaat firmaları desteklenecek.

10 milyar TL kefalet limitini haiz Bölgesel Odaklı KOBİ Destek Paketi ile işletmelerin yatırım, istihdam ve ihracat proje

4 milyar TL kefalet limitini haiz Teknoloji Destek Paketi ile teknoloji alanında yazılım, blockzinciri, yapay zeka, akıllı şehir ve bulut bilişim hizmetleri gibi belirli alanlarla sınırlı olmak üzere teknoloji firmaları desteklenecek. 1 milyar TL kefalet limitini haiz Dijital Dönüşüm Destek Paketi ile KOBİ'lerin dijital dönüşüm süreçlerini tamamlaması sağlanacak.

15 milyar TL kefalet limitli İmalat Sanayii Destek Paketi ile imalat sanayiinde verimlilik, üretim, istihdam ve ihracat artışı sağlanacak.

7 milyar TL kefalet limitli Yeşil Dönüşüm ve Enerji Verimliliği Destek Paketi ile iklim değişikliğinin yol açacağı sorunların ülkemiz ekonomisi için getirdiği riskleri bertaraf edecek ve yeşil dönüşümü amaçlayan projeler için KOBİ ölçekli firmalar desteklenecek.

Emeklilikte Yaşa Takılanlar için yapılacak düzenlemenin ardından emekliye ayrılacakların kıdem tazminatının oluşturacağı yükü hafifletmek amacıyla işveren için tahsisi edilen kaynak miktarı 25 milyar lira olarak pakette yer aldı. Bakan Nebati, patronlarca düşük bulunan bu rakamın başlangıç için yeterli olduğunu, gerekirse rakamın yükseltilebileceğini söyledi.

4 milyar TL kefalet limitini haiz Kadın Girişimci Destek Paketi ile yeni bir iş yeri açmak isteyen ya da bir iş fikrine dayalı olarak faaliyet gösteren kadın girişimciler ve kadın kooperatifleri desteklenecek.

PAKETİN 4 TEMEL TAŞI

* Teminat ihtiyacına bağlı olarak bankaların içsel derecelendirme sistemine göre kefalet dağılımı yapıldı.
* Faturaya Dayalı ve Fatura Kayıt Sistemleri üzerinden kontrol edilen kefaletlendirme yaklaşımı şartı.
* Amaç Dışı Kullanımın Engellenmesi İçin Kara Liste Uygulaması yapılacak.
* Bölgesel Odaklı KOBİ Destek Paketi ve Girişimci Paketlerinden yararlanacaklar hariç olmak üzere kredi vadesi boyunca mevcut istihdamlarını azaltmayacağına dair taahhütte bulunacak.