Start-up’lara artan ilgi sayesinde Türkiye, geçen yıl Avrupa erken yatırım sıralamasında birinci lige çıktı. Bu alana yapılan yatırımlar, 2017’de önceki seneye göre yüzde 102 yükselerek 177 milyon dolar gibi rekor seviyeye ulaştı.
Küçük bir fikirle büyük işler başaran erken dönem girişimcilik, ülkemizde de ciddi atılım içinde. Türkiye’de melek, girişim ve özel sermaye yatırımları, 2017’de 177 milyon dolara ulaşarak rekor kırdı. Böylece, ‘Avrupa Erken Dönem Yatırım Ligi’nde, Polonya ile beraber 1. lige yükseldik. Erken aşama yatırım denilince genellikle akla, fikir aşamasında veya emekleme döneminde bulunan icat ve ürünler geliyor.
BÜYÜK SERMAYENİN KÜÇÜK GİRİŞİMCİLERİ
Melek yatırımcı, start-up, kuluçka gibi farklı tanımları yapılsa da, günümüz teknoloji çağında büyük sermayenin en önemli önceliklerinden biri bu girişimlere yatırım yapmak. Çünkü dev bütçeli tesislerin yerini artık milyarca dolarlık getiri potansiyeli olan işlevsel fikirler alıyor. Yolun başındaki projelere satın alma veya ortaklık yönetimiyle sermaye desteği sunan büyük yatırımcı, ilgili ürünün sektörel başarısı sayesinde büyük gelir elde ediyor.
FİNANSAL TEKNOLOJİ İLK SIRADA
Deyim yerindeyse ‘1 verip, 10 alabiliyor.’ Özellikle finansal teknoloji yatırımları bu konuda başı çekiyor. Ülkelerin start-up sayıları ve buraya yatırım yapma durumlarını gözler önüne seren araştırmalar da hız kazandı. Bunlardan biri de PMO Partners ve Workinton’un işbirliğinde gerçekleşen ‘Türkiye Girişimcilik Ekosistemi’ incelemesi.
177 MİLYON DOLARLA REKOR
Rapora göre, 177 milyon dolarlık start-up yatırımlarıyla Türkiye Avrupa’da birinci lige yükseldi. Ülkemiz böylece, İsviçre ve Hollanda gibi tekno-devlerin klasmanında yer aldı. Bu yatırımların 103 milyon doları melek ve girişim sermayelerinden gelirken 74 milyon doları ise özel sermaye yatırımları odaklı gerçekleşti. Yatırım yapılan girişimdeki artış da gözden kaçmıyor. 2015’te 91 olan bu sayı, 2016’da 145’e ve 2017’de 167’ye çıkıyor.
3,2 milyar $ satış geliri
Türkiye’nin çıktığı birinci ligde, İsviçre, Holanda, İrlanda gibi tekno yatırımlarda önemli işlere imza atan devler, yer alıyor. Ülkemiz bu yükselişle; Rusya, Lüksemburg, Portekiz, İzlanda gibi rakiplerini geride bıraktı. Süper ligde ise İngiltere, Almanya, Fransa ve İsveç bulunuyor. UBI Global Endeksi’ne göre, dünyadaki kuluçka merkezlerinden 3.2 milyar dolarlık satış geliri elde edildi ve buradaki projelere 4.2 milyar dolar yatırım yapıldı. Bu küçük girişimlerin, 2017’de 70 bin kişiye doğrudan istihdam sağladığı belirtiliyor.
167 GİRİŞİMCİYE YATIRIM
Ülkemizde sektörel bazda en çok yatırım sırası ile Fintech (% 18), SaaS (% 12), İnşaat (%9) için yapıldı. Türkiye’de bulunan yazılımcı 123 bin olmakla birlikte; milyon kişi başına düşen yazılımcı sayısı 2 bin. Söz konusu rakam, Avrupa ülkelerinin hayli gerisinde. Bu oran İngiltere’de 13 bin, Almanya’da 10 bin, Fransa’da 7 bin olarak görülüyor. Türkiye’de en az 1 yatırım yapan melek girişimci ve özel sermaye sayısı yaklaşık 50. Türkiye’nin bu konuda ciddi yol alması gerektiği ilgili raporda ayrıca değerlendiriliyor.
