Türkiye’nin dış ticaretinde makas daralması devam ediyor. İhracattaki artışa karşın ithalattaki düşüş, mayıs ayında da cari dengeye katkı vermeyi sürdürdü. Mayıs ayı dış ticaret rakamları; Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve TİM Başkanı Mustafa Gültepe'nin katılımıyla TİM Dış Ticaret Kompleksi'nde dün düzenlenen toplantıyla açıklandı. Türkiye’nin mayıs ayı ihracatı yüzde 11,4 artışla 24,1 milyar dolar oldu. Bu rakam tüm zamanların en yüksek mayıs ayı ihracatı olarak kayıtlara geçti. Ocak-mayıs dönemini kapsayan 5 aylık ihracat ise yüzde 4,5 artışla yaklaşık 107 milyar dolara ulaştı.
Mayıs ayı ihracatında otomotiv sektörü 3,2 milyar dolarla birinci sırada yer aldı. Otomotivi 3 milyar dolarla kimya, 1,6 milyar dolarla hazır giyim, 1,5 milyar dolarla elektrik-elektronik ve 1 milyar 466 milyon dolarla çelik sektörleri takip etti. Makine ile savunma ve havacılık sektörleri tarihlerinin en yüksek aylık ihracat rekorlarına imza attı. Geçen ay 20 sektör artış sağlarken, 6 sektör de düşüş yaşadı. Oransal olarak ihracatını en fazla artıran sektörler ise yüzde 65 ile fındık ve mamulleri, yüzde 59 ile savunma ve havacılık, yüzde 25 ile mücevher, yüzde 24 ile kimyevi maddeler ve yüzde 18 ile meyve-sebze mamulleri oldu.
Rekabet gücü zayıflayan emek yoğun sektörler mayıs ayını da ekside kapattı. Küresel talep artışına rağmen hazır giyim sektörü bu ay da artıya geçemedi. Çimento, cam, seramik ve toprak ürünleri ihracatı yüzde 5,7, deri yüzde 8,3, tütün ise yüzde 18 geriledi. Firmaların yasal merkezini baz alan TİM verilerine göre; geçen ay 55 ilimiz ihracatını artırdı. En çok ihracat yapan 5 ilimiz, İstanbul, Kocaeli, Bursa, Ankara, İzmir şeklinde sıralandı. Ankara, Sakarya, Konya, Tekirdağ, Eskişehir, Giresun, Erzurum ve Bartın tarihlerinin en yüksek ihracatına imza attı.”
Yüksek maliyetler nedeniyle emek yoğun sektörlerin fiyat tutturmakta zorlandığını belirten TİM Başkanı Mustafa Gültepe, “Üretim maliyetlerimizde artış sürerken döviz kuru yükselmek bir yana değer kaybediyor. Örneğin son iki ayda üretici fiyatları yaklaşık yüzde 6 artarken, dolar kuru yüzde 1 geriledi. Bu biz ihracatçılar için sürdürülebilir bir durum değil” dedi. Gültepe, üretici ve ihracatçılar olarak destek beklediklerini de sözlerine ekledi.
Rakamları değerlendiren Ticaret Bakanı Ömer Bolat, “2024 Mayıs ayında yüzde 11,4’lük artışla 24,1 milyar dolar ihracat rakamına ulaştık. Bir önceki Mayıs ayında ihracatımız 21,6 milyar dolardı. Tam 2,5 milyar dolarlık artış oldu. Cumhuriyet tarihinin en yüksek aylık ihracatına ulaştık. Mayıs 2024’te 100 yılın en yüksek aylık ihracatı gerçekleşti. Mayıs ayı itibarıyla yıllıklandırılmış ihracatımız 260,1 milyar dolarla yine Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırmıştır” dedi. Dış ticaretteki dengesindeki iyileşmeye dikkat çeken Bolat, “İthalatta mayıs ayında yüzde 10,3 lük azalma yaşandı. Toplam 3,5 milyar dolar azalma kaydedildi. Dış ticaret açığı mayıs ayında yüzde 47,8 oranında azaldı. Mayıs ayında,dış ticaret açığının yıllık bazda yüzde 48 azalarak 6,5 milyar dolara geriledi” dedi.
TİM Başkanı Mustafa Gültepe, “Geçen ay ilk kez ihracat yapan 1334 firma toplam ihracata 109 milyon dolar katkı sundu. Kilogram birim ihracat değeri 1,43 dolar olurken, parite geçen ay ihracatı 77 milyon dolar kadar negatif etkiledi” dedi. En çok ihracatın sırasıyla Almanya, ABD, Birleşik Krallık, Irak ve İtalya'ya yapıldığını belirten Gültepe, “Birleşik Arap Emirlikleri, Hollanda, Pakistan ve Suudi Arabistan'a dikkat çekici artışlar oldu. Bu ay 103 ülkede yüzde 10'un üzerinde, 61 ülkede yüzde 50'nin üzerinde ihracat artışı kaydettik. Genel tabloda ise 131 ülkede ihracatı artırmayı başardık. Hollanda, Pakistan, Singapur, Slovakya ve Moğolistan'a ihracatta rekor kırdık” diye konuştu.