İmalat sanayii, inşaat, tekstil ve mobilya gibi emek yoğun sektörlerde eleman açığı sorunu gündemden düşmüyor. Türkiye’nin ekonomik kalkınması için nitelikli ve dengeli bir istihdam piyasasına ihtiyaç duyduğunu vurgulayan iş dünyası, hükümetten bu konuda yeni adımlar bekliyor. Nitekim, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği yöneticileri geçtiğimiz günlerde Ankara’da İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ile bir araya gelmiş ve yabancı uyruklu çalışanların ekonomiye kazandırılması konusunda destek istemişti. 700 bin üyesiyle dünyanın en büyük ve köklü kuruluşlarından biri olan İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) dün yayımladığı istihdam raporunda da mavi yakalı personel ihtiyacının süreklilik arz ettiğine dikkat çekildi.
Mavi yakalı çalışan istihdamındaki eksiklikler arasında teknik eğitim sistemindeki yapısal sorunlar ve imaj-statü problemlerinin ön planda bulunduğu tespitine yer verildi. İstanbul’un Türkiye’deki toplam istihdamın yüzde 20’sini barındırdığı ifade edilen raporda, işveren tarafından ilan edilmiş ve doldurulmayı bekleyen "açık işlerde" mavi yakalı mesleklerin ciddi bir hakimiyeti olduğu görüldüğü dile getirildi. Temelde zanaatkarlar, operatörler ve montajcılardan oluşan orta vasıflı mavi yakalı mesleklerdeki "açık iş" payının işsiz payından daha yüksek olduğuna işaret edilen raporda, "İş beğenmeme olgusunun ülkemizde temelde bu mesleklerde yaşandığı söylenebilir" denildi.
İstihdam raporunda anket yapılan firmaların görüşleri de aktarıldı. Lojistik sektöründeki bir firmanın, mavi yakalı çalışan bulma ve elde tutma sorunu yaşadığını anlattığı raporda, şunlar kaydedildi: "Firmaya göre üniversite mezunları ‘dört yıllık üniversite bitirdim, bu mavi yakalı işi nasıl yapayım’ diye bir yaklaşım içindeler. Firmaya göre mevcut mavi yakalı çalışanlar da yüzde 10 gibi görece ufak bir ücret farklılığı nedeniyle toplu bir şekilde başka bir firmaya kolayca geçebiliyor. Tekstil sektöründe faaliyet gösteren bir firma ise mavi yakalı bulamadıklarını ifade ediyor. Bu durumun özellikle İstanbul’da geçerli olduğunu ve bu nedenle üretimi belli oranda Anadolu’ya kaydırdıklarını paylaşıyor."
İmalat sektöründe faaliyet gösteren ve ankete katılan bir başka firmanın da "kalifiye (mavi yakalı) personel ve ‘vasıflı usta’ bulmanın çok zor olduğunu, bu nedenle kriterleri gevşetmeye başladıklarını paylaştığı belirtilen raporda, şunlar paylaşıldı: "Dahası, işe başlayanların bir kısmının da işi ağır bulmalarından dolayı ‘üç-beş gün’ çalıştıktan sonra işi bırakıp gittiklerini belirtmektedir. Yine, vasıflı çalışanları elde tutabilmek için ‘her türlü problemlerini çözmeye’ ve olabildiğince iyi ücret vermeye çalıştıklarını belirtmektedir. Öyle ki ‘usta kaynakçı’ 10 yıllık bir bankacıdan daha yüksek maaş almaktadır. Hizmetler sektöründe faaliyet gösteren bir firma da 'teknik personel' bulmakta sıkıntı yaşadıklarını ve 'elemanların vasıf kazandıktan sonra yaptıkları ilk işin kaçmak' olduğunu ifade etmektedir."