Kaybolan bir şey yok: Merkez’den dolar cevabı

Ekonomi Servisi
00:0017/04/2021, Cumartesi
G: 17/04/2021, Cumartesi
Yeni Şafak
Şahap Kavcıoğlu
Şahap Kavcıoğlu

CHP’nin bir süredir diline doladığı “128 milyar dolar nerede” sorusuna Merkez Bankası’ndan cevap geldi. Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, 2017’den itibaren ihtiyaç görülen durumlarda, kamu bankaları aracılığıyla döviz işlemleri yapıldığını hatırlatarak “Bilanço varlık yükümlülük denkliği açısından bakıldığında ortada kaybolmuş bir varlıktan bahsetmek mümkün değil” dedi.

Türkiye’nin kendi öz kaynaklarıyla finansal darbe girişimlerini püskürtmesini hazmedemeyen çevrelerin Merkez Bankası rezervi üzerinden yapmaya çalıştığı algı operasyonuna sürüyor. CHP’nin diline doladığı “128 milyar dolar nerede” sorusuna rakamlarla cevap verildiği halde, yalan yanlış bilgilerle kamuoyu oluşturma girişimlerine bir cevap da Merkez Bankası’ndan geldi.

KAYBOLAN HERHANGİ BİR VARLIK YOK

  • 128 milyar dolarlık rezerv tartışmasına ilişkin açıklamada bulunan Merkez Bankası Başkanı
    “Söz konusu protokol kapsamında 2017 yılından itibaren ihtiyaç görülen durumlarda, kamu bankaları aracılığıyla döviz işlemleri yapılmaya başlanmıştır.
    Bu sayede sistemde sağlıksız fiyat oluşumlarının engellenmesi ile döviz piyasalarındaki arz-talep dengesi ve likiditenin tesis edilmesine katkıda bulunulmuştur. Finansal istikrarın korunması, ödemeler dengesi finansmanı ve döviz arz-talep dinamikleri kapsamında işlemler gerçekleştirilmiştir.
    Bilanço varlık yükümlülük denkliği açısından bakıldığında ortada kaybolmuş bir varlıktan bahsetmek mümkün değildir” dedi.

OYUNU BOZAN PROTOKOL

Döviz alım-satımlarının koordinasyon içerisinde yapılabilmesi için Şubat 2017’de Merkez Bankası ile Hazine Müsteşarlığı arasında protokol imzalandığını hatırlatan Kavcıoğlu, “Protokol kapsamında 2017 yılından itibaren ihtiyaç görülen durumlarda, kamu bankaları aracılığıyla döviz işlemleri yapılmaya başlanmıştır.
Bu sayede sistemde sağlıksız fiyat oluşumlarının engellenmesi ile döviz piyasalarındaki arz-talep dengesi ve likiditenin tesis edilmesine katkıda bulunulmuştur.
Söz konusu döviz işlemleri, işlem platformları üzerinden o günkü piyasa koşulları ve piyasa fiyatları çerçevesinde gerçekleştirilmiştir” dedi.

AYRICALIK SÖZ KONUSU DEĞİL

  • Alıcı ve satıcı tarafın işlem gerçekleşene kadar bilinemediği otomatik işlem platformlarında, doğrudan bir karşı taraf belirlenmeksizin mevcut piyasa kotasyonları üzerinden işlemler yapıldığını ifade eden Kavıoğlu,
    “Dolayısıyla herhangi bir kesime, banka veya firmaya ayrıcalıklı döviz işlemi gerçekleştirilmesi söz konusu değildir”
    açıklamasında bulundu.

FIRTINALI YILDA SIKINTI YAŞATMADIK

Dünyada daha önce görülmeyen bir krize yol açan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının tüm ülkeleri sıra dışı tedbirler alınma mecburiyetinde bıraktığını ifade eden Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, şunları kaydetti:
"Tüm bu gelişmeler ışığında, 2019 ve 2020 yıllarında ülkemiz ekonomisinin içinden geçtiği zorlu süreçler sonucunda oluşan dış açık, turizm gelirlerinde yaşanan belirgin düşüşle beraber 30 milyar ABD Doları cari açık, 31 milyar ABD Doları tutarında yabancı sermaye çıkışı, 50 milyar ABD Doları tutarında reel sektörün yabancı para pozisyon azaltması ve hane halkının 54 milyar ABD Doları tutarında döviz ve altına yönelmesi kurlar ve döviz rezervleri üzerinde yoğun baskı yaratmıştır. Özetle, ekonomideki döviz sıkıntısının giderilmesinin zorunlu ve olağanüstü koşullardan kaynaklandığı ortadadır.”

TÜRKİYE’NİN İTİBARI İÇİN GEREKLİ TEDBİRLER ALINDI

  • Geçen yıl yaşanan döviz açığına rağmen Merkez Bankası’nın Türkiye’nin yükümlülüklerini yerine getirme kabiliyetini yitirmediğine dikkat çeken Kavcıoğlu,
    “Bunun sonucunda, finansal istikrarın korunması, ödemeler dengesi finansmanı ve döviz arz-talep dinamikleri kapsamında işlemler gerçekleştirilmiştir. Bu sayede ülkemiz ekonomisinin üretim, istihdam ve ihracat kapasitesi korunmuş, reel sektörün, finansal kesimin ve kamu kurumlarının döviz likiditesine erişim ve dış ödemeler noktasında herhangi bir sorunla karşılaşmaması için gerekli tedbirler alınmıştır”
    dedi.

Faizcilerin avukatlığını yapıyorlar

AK Parti Grup Başkanvekili Bülent Turan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nda 128 milyar dolar tutarındaki rezervin eridiği iddialarına ilişkin,
"Dün Menderes'e 'Yurt dışına 12 uçak dolusu altın kaçırıyor' diyen anlayışın aynısı bugün bize bu ithamlarda bulunuyor. Ortada belge, bilgi yok. Sadece ajans çalışması şeklinde ortaya koyulan bir iddia var”
dedi.
  • Meclis'te, gazetecilere gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulunan Turan,
    “Dün Esed'in avukatıydılar. Azerbaycan'a asker gönderdiğimizde bize kızıp Ermenistan'ın avukatlığını yaptılar. 'Libya'da ne işin var?' deyip İtalya'nın avukatlığını yaptılar. Bugün de faizcilerin avukatlığını yaparak, 'Faiz niye artmadı?' diye kızanların sözcülüğünü yapıyorlar. Ama milletimizin vicdanı, irfanı hepsini görüyor. Taş yerine oturacaktır. CHP'nin ayarı o kadar bozuldu ki bunlar ülkeye hizmet etmiyorlar”
    diye konuştu.

Bir doların bile nereye gittiği bellidir

CHP’nin algı operasyonuna bir cevap da AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Ekonomi İşleri Başkanı Nurettin Canikli’den geldi. Bir doların dahi nereye satıldığının belli olduğunu belirten Canikli, 128 milyar doların 36 milyar doları ile altın ithal edildiğini, 75 milyar doların Türkiye’deki bankalarda gerçek ve tüzel kişilerin hesaplarında durduğunu, 43 milyar dolarla özel sektörün dış borç ödemesi yaptığını ve 12 milyar doları da yabancı portföy yatırımcısının aldığını açıkladı.

128 MİLYAR DOLAR İDDİASINA CEVAP

-Cari açığın finansmanı için Merkez Bankası 30 milyar dolar döviz sattı. 2019’da cari denge +6.8 milyar dolar, 2020’de cari açık -36.8 milyar dolardır. Fark -30 milyar dolar açık. Yani 30 milyar doları ithalatçılar satın aldı. Not: 2019 ve 2020 yıllarında Türkiye toplam 36 milyar dolarlık altın ithalatı yaptı.

-75 milyar doları Türkiye’de yerleşik gerçek ve tüzel kişiler tarafından satın alındı. 75 milyar dolarlık TL cinsinden hesaplarını dolara çevirdi. Bu 75 milyar dolar Türkiye’deki bankalarda hesaplarda duruyor.

-Özel sektör dış borcunu ödemek için 43 milyar dolar satın aldı. Özel sektörün 2018’in sonundaki toplam dış borcu 298 milyar dolar iken 2020’nin sonunda 255 milyar dolara düştü.

-2019 ve 2020 yıllarında 12 milyar dolar portföy yatırımcısının çıkışı olmuş.

Yani yabancı yatırımcı daha önceki yıllarda Türkiye’ye getirip TL’ye çevirerek portföy yatırımında kullandığı dövizinin 12 milyar dolarlık kısmını dövize çevirip geldiği ülkeye geri götürdü. Yani 12 milyar dolarlık döviz satın almıştır.

CHP'NİN ALGI OPERASYONU 93 MİLYAR DOLARLA BAŞLADI

Bu dört kalemi topladığımızda 166 milyar dolara ulaşıyor. Bu rakam 128 milyar doların bir hayli üzerinde. Geçtiğimiz Şubat ayında
“93 milyar dolar nereye gitti?”
denilerek başlatılan kirli algı operasyonu şimdilik
“128 milyar dolar nerede?”
olarak devam ediyor.
İLGİLİ KALEMLER - DÖVİZ MİKTARI
  • Altın ithalatı:
    36 milyar dolar
  • Kişi ve şirketlerin döviz alımı:
    75 milyar dolar
  • Özelin dış borç ödemesi:
    43 milyar dolar
  • Yabancı yatırımcının portföy çıkışı:
    12 milyar dolar
  • ...........................................................
  • TOPLAM: 166 milyar dolar



#​CHP
#128 milyar dolar
#Şahap Kavcıoğlu
#Merkez Bankası