Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, önemli açıklamalarda bulundu. Kavcıoğlu'nun açıklamasından öne çıkan başlıklar şöyle:
2020 sonu itibarıyla reel sektörün döviz pozisyon açığı 208 milyar dolardan 157 milyar dolara indi. Bu, rezervlerden ya da Merkez Bankası'nın yaptığı bu işlemlerden karşılandı. Sizin bu talepleri bir şekilde karşılamanız lazım. Karşılamazsanız, o zaman oluşacak şeylerle Türkiye yüzleşecektir, karşı karşıya kalacaktır.
Bir takım şeyler söylüyorlar Merkez Bankası'nın rakamları sakladığından bahsediyorlar. Peki biz rakamları sakladıysak nereden çıkardınız bu 128 milyar doları? Merkez Bankası tüm hesapları ile şeffaftır incelenebilir. Bilanço okumasını bilen herkes inceleyebilir.
Kafa karıştırmak için algı operasyonu yapıyorlar. Önce bilançoyu sakladığımızı söylüyorlar, bilançoyu gösterince "Kime sattınız" diyorlar. Bakın dünyada bunun bir örneği yok. Avrupa Merkez Bankası bu verileri 10 yıl sonra açıklıyor. Euro'yu baskılamak için yapılan işlemleri 10 yıl sonra açıklıyorlar. Japonya Merkez Bankası yıl sonunda açıklıyor. Bankacılık yapan herkes bu işlemlerin nasıl yapıldığını bilir insanların aklını karıştırmaya çalışıyorlar.
Hazine'nin MB'deki hesaplar kullanılarak döviz alım satımıyla piyasa arzının dengelenmesi 2017'de. Televizyonlarda bu işlemlerin 2019 seçimlerinden önce yapıldığı söyleniyor. Değil. MB dalgalı kura geçtikten sonra döviz alım ihaleleri 2016'ya kadar yapıyor, 2016'dan sonra bunu bırakıyor. Protokolün tamamen hukuki dayanağı var. MB'nda hukuki bir dayanağı olmayan hiçbir işlem yapılmaz. Bugüne kadar yapılmamıştır, bundan sonra da yapılmaz. Bu protokol dahilinde, 2017 Şubatından itibaren yapıldı. 2020'de yapılmasının nedeni de pandemi şartları. Bu işlemler gizli yapıldı, protokol açıklanmadı, rakamlar verilmiyor. Peki siz bu rakamları nereden biliyorsunuz? Biz bu rakamları açıklamadık. Dünyada en şeffaf veri açıklayan merkez bankalarından biri TCMB'dir. Günlük olarak açıklanır. Analitik bilanço okumasını bilen herkes buradan bu rakamları alır. Bizim analitik bilançomuzda o veriler günlük yayınladığı için zaten orada var. Gizlenen saklanan bir şey yok.
Belirli rakamlarla insanları bir yere götürmek için kullanılan bir algı operasyonu.
Veri açıklama konusunda dünyadaki en iyi merkez bankalarından biriyiz. Günlük olarak her şeyi görme şansınız var.
Böyle bir şey söz konusu olamaz, yapmak isteseniz de yapamazsınız. Merkez Bankası'nın veri açıklama konusunda şeffaflığı dünyadaki en iyi merkez bankalarından bir tanesiyiz. Bu kadar şeffaf bir bilançomuz var ve günlük oradan her şeyi izleme şansınız var. Biz kimseye 128 rakamını söyledik. Peki bu arkadaşlar bunları nereden buldular? 'Protokolün içeriğini açıklayın.' Böyle bir şey olabilir mi? Avrupa Merkez Bankası 2000 ve 2010 arası Euro'yu baskılayabilmek için yaptıkları işlemleri 10 yıl sonra, 2020'de açıkladı. Japonya Merkez Bankası sadece yıl sonu toplu olarak veriyor rakamları. Siz neden 2017'yi, 2018'i sormuyorsunuz? Daha önce döviz müdahaleleriyle yapılan işlemleri niye sormadınız?
Bir şeylere ulaşmak için değişik hesaplara gitmeye gerek yok. MB olarak T.C. Devleti olarak olmadığı kadar iyi durumda. Rezervlerin yapısı değişmiştir Türkiye’de yıllardır 120 ton altını vardı. Parasal olarak baktığımız zaman, 2019 ve 2020’de Türkiye 710 ton altına çıkıyor. Bir başka önemli nokta Türkiye’nin 120 ton altını yurtdışındayken 2018’den sonra Yurtdışındaki bütün altınları Türkiye’ye getirilmiştir. 120 ton olan altın bugün 720 tondur.
Cevherden altın üretimi TL olarak Merkez Bankası rezervlerine alınıyor. Bu yılık 50 ton 80 tona çıkacak. Bundan daha önemli bir rezerv kaynağı olabilir mi Şu anda 90 milyar dolar brüt rezervimiz var.
Döviz talebi var dedik. MB bu talebi döviz verip TL olarak karşıladı. Sonuçta bu TL şu an banklıların ihtiyacı olan TL’yi MB tekrar piyasaya veriyor. 630 milyar piyasaya para veriyoruz. 300 küsur milyarını swap işlemleri ile piyasayı fonluyoruz.
Benim rezervlerimden çıkıp bankacılık sektörü hesaplarına giden parayı o dövizleri swap ile alıyorum rezervime piyasaya döviz veriyorum. Bir rezerv kaybı, para kaybı söz konusu değil.
Bir rezerv kaybı yok. Paranın gittiği yer bankadaki döviz hesapları sonra da o parası bize dönüyor. 2003'ten 2014'e kadar aldığımız dövizleri 2019 ve 2020 yıllarında piyasaya verdiğimiz için aradan kâr ettik. Alınan döviz karşılığında bozduğumuz TL'den de faiz geliri elde ediyoruz.
Kara gün için biriktirildiğini söyledikleri ihtiyat akçesi 2003 yılına kadar yok. Nasıl olacak Merkez kar etmiyor. Merkez Bankası 2018 itibarıyla kar etmeye başlıyor. Bir kısmı Hazine'ye gidiyor bir kısmı bu akçeye gidiyor. Halkı yanlış yönlendiriyorlar.